ระบอบประชาธิปไตยไทยจะไปทางไหน : อนาคตประชาธิปไตยเสรีนิยมท่ามกลางกระแสครอบงาของอานาจนิยม

Abstract

     ระบอบประชาธิปไตยเสรีนิยมในประเทศไทย กาลังถูกท้าทายจากกระแสลัทธิอานาจนิยมที่ถูกมองว่าอาจเป็นทางเลือกใหม่ของการปกครองและการพัฒนาประเทศในเอเชียตะวันออก จีนและสิงคโปร์ซึ่งประสบความสาเร็จในการพัฒนาเศรษฐกิจโดยมีระบอบการปกครองแบบอานาจนิยมเป็นตัวแบบทางเลือกหนึ่ง รูปแบบการปกครองใหม่อาจจะเป็นรูปแบบที่เรียกว่า ประชาธิปไตยอานาจนิยม (Authoritarian Democracy) หรืออานาจนิยมประชาธิปไตย (Democratic Authoritarianism) หรืออานาจนิยมที่มีการแข่งขัน (Competitive Authoritarianism) หรืออานาจนิยมที่มาจากการเลือกตั้ง (Electoral Authoritarianism) หรืออานาจนิยมแบบประชานิยม (Populist Authoritarianism) บทความนี้ชี้ให้เห็นว่า มีขบวนการเคลื่อนไหวหรือปรากฎการณ์ หลายอย่างที่เริ่มทาให้หลักการปกครองแบบประชาธิปไตยเสรีนิยมของไทยอ่อนแอลงหรือถูกบ่อนทาลาย ไม่ว่าจะเป็นประสิทธิภาพของรัฐและของระบบราชการส่วนกลาง, ระบบความยุติธรรม, หลักนิติธรรม, และหลักความพร้อมรับผิด ประเทศไทยมีแนวโน้มที่จะเลือกประชาธิปไตยอานาจนิยมเป็นทางเดินใหม่ แต่จะเป็นรูปแบบใดยังเห็นไม่ชัด อย่างไร ก็ตาม แนวโน้มดังกล่าว ในขณะเดียวกันก็กาลังถูกต่อต้านจากประชาธิปไตยรูปแบบใหม่ที่เรียกว่าประชาธิปไตยแบบติดตามตรวจสอบ (Monitory Democracy) โดยองค์กรภาคประชาชน และเครือข่ายสังคมดิจิตอลซึ่งกาลังกลายเป็นสมรภูมิใหม่ในการต่อสู้เพื่อสิทธิเสรีภาพของประชาชนกับกลุ่มที่ต้องการใช้อานาจรัฐควบคุมการเคลื่อนไหวดังกล่าว