Model of Social Innovation in Active Aging to Support the Aging Society in the Context of the Urban Communities in Chumphon Province.
Main Article Content
Abstract
This research aims to (1) study the needs for social innovations in active aging, (2) develop social innovations in active aging, and (3) transfer social innovations in active aging to support the aging society in the context of urban communities in Chumphon Province. A mixed-method approach was applied in this research. For the quantitative aspect, data was collected from 244 elderly participants. The statistical methods used included percentage, mean, average, and standard deviation. For the qualitative aspect, data was collected through in-depth interviews and group discussions with 15 elderly participants. The findings revealed that (1) the needs for active aging were related to health (x̄ = 3.40), stability (x̄ = 3.36), and participation (x̄ = 3.18); the average accessibility to each aspect of these needs was as follows: stability (x̄ = 2.92), health (x̄ = 2.86), and participation (x̄ = 2.83); the gap between needs and accessibility in active aging was: health (x̄ = 0.54), stability (x̄ = 0.44), and participation (x̄ = 0.35). (2) The development of social innovation in active aging was divided across three dimensions: health, stability, and engagement. The health dimension included six indices: (1) annual health evaluation, (2) mental health and emotional state evaluation, (3) assessment of the ability to perform daily activities, (4) visual evaluation and vision level assessment, (5) ear and hearing evaluation, and (6) exercise for health. The stability dimension included four indices: (1) income stability strengthening, (2) promotion of special housing privileges, (3) improvement of house atmosphere and conditions, and (4) development of house safety and universal design. The engagement dimension included four indices: (1) provision of employment and income-generating activities, (2) club activities based on interest, (3) village and community activities, and (4) activities assisting family members. The participation of the elderly in every dimension, with the integration of local authorities, was emphasized throughout these processes. (3) For the transfer of social innovations in active aging, five pillars were identified: (1) models, (2) dynamics, (3) processes, (4) activities, and (5) evaluation. These elements must be diverse and facilitate access to active aging across all three dimensions and 14 indices to effectively improve the quality of life for the elderly, in accordance with the Constitution, B.E. 2560 (2017), and the National Strategic Plan (B.E. 2561-2580) (2018-2037) related to Thai elders, ensuring their basic needs are met.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
@ 2020 King Prajadhipok's Institute The Government Complex Commemorating All Right Reserved.
References
ภาษาไทย
กรมกิจการผู้สูงอายุ. (2562). มาตรการขับเคลื่อนระเบียบวาระแห่งชาติ เรื่อง สังคมสูงอายุ (ฉบับปรับปรุง). กรุงเทพฯ: กรมกิจการผู้สูงอายุ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์.
กรมอนามัย. (2562). คู่มือแนวทางการขับเคลื่อนแผนปฏิบัติการการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ กรมอนามัย ภายใต้แนวคิด “สุขเพียงพอ ชะลอชรา ชีวายืนยาว” ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2563-2565. กรุงเทพฯ: กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข.
กองสถิติสังคม. (2565). การสำรวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2564 ตารางสถิติรายจังหวัด. กรุงเทพฯ: กองสถิติสังคม สำนักงานสถิติแห่งชาติ กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม.
กันตพัฒน์ ชนะบุญ. (2564). การเมืองและการปกครองของไทย. (พิมพ์ครั้งที่2). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
กัลยา ดำมุสิก. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนห้าแยกธีระ อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 25 พฤษภาคม). สัมภาษณ์.
กัลยา ดำมุสิก. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนห้าแยกธีระ อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 3 มิถุนายน). สนทนากลุ่ม.
กุลญาดา เนื่องจำนงค์, และอนุรัตน์ อนันทนาธร. (2562). ยุทธศาสตร์ชาติว่าด้วยการจัดการภาวะผู้สูงอายุในประเทศไทย: การจัดสวัสดิการสังคมเพื่อความมั่นคงของผู้สูงอายุ. วารสารการเมือง การบริหาร และกฎหมาย, 12(2), 221-222.
คณะกรรมการและคณะทำงานจัดสมัชชาผู้สูงอายุระดับชาติรองรับสังคมสูงวัย. (2566). การบูรณาการที่มีประสิทธิภาพรองรับสังคมสูงวัย. กรุงเทพฯ: กรมกิจการผู้สูงอายุ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์.
เจนณรงค์ ผานคำ, และปิยลักษณ์ โพธิวรรณ์. (2565) . สิทธิเสรีภาพและการมีส่วนร่วมของประชาชนในการปกครองส่วนท้องถิ่นตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย. วารสารมนุษย์กับสังคม คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 7(2), 115-134.
เฉลิม จันทร์สกุล. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนประชาเอื้ออารีย์ อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 20 พฤษภาคม). สัมภาษณ์.
เฉลิม จันทร์สกุล. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนประชาเอื้ออารีย์ อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 3 มิถุนายน). สนทนากลุ่ม.
ชัยมงคล สุพรมอินทร์. (2566). นโยบายเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในจังหวัดสมุทรปราการ. วารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 14(1), 197-226.
ดวงตา สราญรมย์. (2566). แบบจําลองการพัฒนาเมืองอัจฉริยะสำหรับรองรับการเข้าสู้สังคมผู้สูงอายุ. วารสารศรีปทุมปริทัศน์ ฉบับมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 23(1), 78-91.
ทรงศักดิ์ รักพ่วง, และภุชงค์ เสนานุช. (2562). นวัตกรรมทางสังคมสำหรับผู้สูงอายุ: ความสำคัญต่อสังคมผู้สูงอายุในประเทศไทย. วารสารวิชาการนวัตกรรมสื่อสารสังคม, 7(2), 205-215.
ทศพร ศิริสัมพันธ์. (2561). ยุทธศาสตร์ชาติ อนาคตไทย อนาคตเรา. วารสารเศรษฐกิจและสังคม, 55(2),
-100.
ธนดล ลิปิสิริพัชร. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนตลาดหลังสวน อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 7 พฤษภาคม). สัมภาษณ์.
ธนดล ลิปิสิริพัชร. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนตลาดหลังสวน อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 3 มิถุนายน).สนทนากลุ่ม.
ธวัช เสวกฉิม. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนตลาดหลังสวน อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 7 พฤษภาคม). สัมภาษณ์.
ธวัช เสวกฉิม. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนตลาดหลังสวน อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 10 มิถุนายน). สนทนากลุ่ม.
ธานินทร์ ศิลป์จารุ. (2563). การวิจัยและวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติด้วย SPSS และ AMOS. (พิมพ์ครั้งที่18). กรุงเทพฯ: บิสซิเนสอาร์แอนด์ดี.
นฤมล รุจนเวชช์. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนบางยี่โร อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 28 พฤษภาคม). สัมภาษณ์.
นฤมล รุจนเวชช์. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนบางยี่โร อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 10 มิถุนายน). สนทนากลุ่ม.
นาวา มาสวนจิก, และคณะ. (2566). ผลกระทบของคุณภาพชีวิตที่มีต่อการพัฒนาอย่างยั่งยืนของผู้สูงอายุในศตวรรษที่ 21. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 42(3), 410-422.
นิภา ไทยเสน่ห์. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนห้าแยกธีระ อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 25 พฤษภาคม). สัมภาษณ์.
นิภา ไทยเสน่ห์. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนห้าแยกธีระ อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 10 มิถุนายน). สนทนากลุ่ม
บรรเจิด สิงคะเนติ. (2563). แนวคิดรัฐธรรมนูญนิยม (Constitutionalism) กับการจัดโครงสร้างสถาบันการเมือง. กรุงเทพฯ: วิญญูชน.
บวรศักดิ์ อุวรรณโณ. (2563). คำอธิบายวิชากฎหมายรัฐธรรมนูญ แก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ.2563. (พิมพ์ครั้งที่4). กรุงเทพฯ: สำนักอบรมศึกษากฎหมายแห่งเนติบัณฑิตยสภา.
ปภัชญา คัชรินทร์. (2561). ความต้องการและระดับความต้องการด้านสวัสดิการสังคม เศรษฐกิจและสุขภาพอนามัยของผู้สูงอายุในเขตพื้นที่ชนบท ประเทศไทย. วารสารโรงพยาบาลมหาสารคาม, 15(1),
-92.
ประภาเพ็ญ สุวรรณ และมณีรัตน์ ธีระวิวัฒน์. (2564). จาก “พฤฒพลัง” สู่ “พฤฒสุขภาวะ”. วารสาร
สุขศึกษา, 44(1), 12-29.
พนารัตน์ มาศฉมาดล. (2565). กฎหมายรัฐธรรมนูญและสถาบันทางการเมือง. กรุงเทพฯ: วิญญูชน.
พรรณี อิฐกอ. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนวัดประสาทนิกร อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 13 พฤษภาคม). สัมภาษณ์.
พรรณี อิฐกอ. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนวัดประสาทนิกร อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 17 มิถุนายน). สนทนากลุ่ม.
พิชชาวีร์ โอบอ้อม และคณะ. (2566). ภาวะพฤฒพลังของผู้สูงอายุในเขตชุมชนเมืองจังหวัดเชียงใหม่. วารสารสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยฯ สาขาภาคเหนือ, 29(1), 92-103.
พิมพ์ประภา อมรกิจภิญโญ และคณะ. (2565). นวัตกรรมทางสังคมเพื่อคุณภาพชีวิต. วารสารนวัตกรรมการจัดการศึกษาและการวิจัย, 4(2), 279-286.
มานิตย์ จุมปา. (2564). หลักกฎหมายรัฐธรรมนูญ. (พิมพ์ครั้งที่5). กรุงเทพฯ: นิติธรรม.
มิ่งขวัญ คงเจริญ และกัมปนาท บริบูรณ์. (2564). การพัฒนารูปแบบโรงเรียนผู้สูงอายุโดยใช้ชุมชนเป็นฐาน. วารสารวิชาการศึกษาศาสตร์, 22(1), 135-149.
ยงยุทธ อรุณโชติ. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนวัดประสาทนิกร อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 13 พฤษภาคม). สัมภาษณ์.
ยงยุทธ อรุณโชติ. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนวัดประสาทนิกร อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 24 มิถุนายน). สนทนากลุ่ม.
ยมนา ชนะนิล และคณะ. (2563). ภาวะพฤฒพลังของผู้สูงอายุในชุมชน จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข, 30(2), 83-91.
ยุพิน ทองเสมียน. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนประชาเอื้ออารีย์ อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 20 พฤษภาคม). สัมภาษณ์.
ยุพิน ทองเสมียน. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนประชาเอื้ออารีย์ อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 17 มิถุนายน). สนทนากลุ่ม.
ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2561-2580. (2561, 13 ตุลาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 135 ตอนที่ 82 ก.
น. 1-71.
รชนีย์ ศรีสุวรรณ. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนห้าแยกธีระ อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 17 มิถุนายน). สนทนากลุ่ม.
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560. (2560, 6 เมษายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 134 ตอนที่ 40 ก. น. 1-90.
รัชกฤช สำมะเณร และธัชกร ธิติลักษณ์. (2566). การเตรียมความพร้อมเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุหลังเกษียณ:กรณีศึกษาเทศบาลนครพิษณุโลก. วารสารดิจิทัล ธุรกิจ และสังคมศาสตร์, 9(1), 1-18.
ระริน สุดแสงจันทร์. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนประชาเอื้ออารีย์ อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 20 พฤษภาคม). สัมภาษณ์.
ระริน สุดแสงจันทร์. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนประชาเอื้ออารีย์ อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 24 มิถุนายน). สนทนากลุ่ม.
วนิดา เทพประสิทธิ์. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนตลาดหลังสวน อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 7 พฤษภาคม). สัมภาษณ์.
วนิดา เทพประสิทธิ์. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนตลาดหลังสวน อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 30 มิถุนายน). สนทนากลุ่ม.
วิชัย รุจิเรข. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนบางยี่โร อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 28 พฤษภาคม). สัมภาษณ์.
วิชัย รุจิเรข. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนบางยี่โร อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 30 มิถุนายน). สนทนากลุ่ม.
วิทยาลัยประชากรศาสตร์. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. (2564). โครงการการส่งเสริมการมีงานทำที่มีคุณค่าสำหรับผู้สูงอายุเพื่อสังคมสำหรับคนทุกวัยในประเทศอาเซียนบวกสามระหว่างและภายหลังสถานการณ์แพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ศรายุทธ ชูสุทน และคณะ. (2565). การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนเทศบาล ตำบลบางนกแขวก อำเภอบางคนที จังหวัดสมุทรสงคราม. วารสารสหเวชศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา, 7(1), 40-56.
ศรีสุวรรณ. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนห้าแยกธีระ อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 25 พฤษภาคม). สัมภาษณ์.
ศุภชัย ศรีสุชาติ และคณะ. (2563). โครงการส่งเสริมการมีรายได้และการมีงานทําของผู้สูงอายุตามนโยบายประชารัฐเพื่อสังคม (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: สถาบันเสริมศึกษาและทรัพยากรมนุษย์ สำนักงานศูนย์วิจัยและให้คำปรึกษาแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สมจิตร จันทร์ธรรม. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนบางยี่โร อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 28 พฤษภาคม). สัมภาษณ์.
สมจิตร จันทร์ธรรม. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนบางยี่โร อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 24 มิถุนายน). สนทนากลุ่ม.
สมนึก ศรีนคร. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนวัดประสาทนิกร อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 13 พฤษภาคม). สัมภาษณ์.
สมนึก ศรีนคร. ตัวแทนผู้สูงอายุชุมชนวัดประสาทนิกร อำเภอหลังสวนจังหวัดชุมพร. (2566, 30 มิถุนายน). สนทนากลุ่ม.
สรรพสิทธิ์ ชมภูนุช และคณะ. (2565). บริบทของแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. Journal of Roi Kaensarn Academi, 7(3), 409-424.
สำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติ. (2562). ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2561-2580 (ฉบับย่อ). กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติ สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
สำนักสถิติพยากรณ์. (2560). ดัชนีพฤฒพลังผู้สูงอายุไทย (Active Ageing Index of Thai Elderly). กรุงเทพฯ: สำนักงานสถิติแห่งชาติ กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2565). การสำรวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2564. กรุงเทพฯ: สำนักงานสถิติแห่งชาติ กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม.
สำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ. (2565). รายงานการศึกษากรอบการศึกษาตัวชี้วัดนวัตกรรมสังคม (Social Innovation) ปี 2564-2565. กรุงเทพฯ: สำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ.
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2565). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ สิบสาม พ.ศ. 2566-2570. กรุงเทพฯ: สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดชุมพร. (2565). รายงานประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 เพื่อสรุปผลการดำเนินงานตามแผนยุทธศาสตร์พัฒนาสาธารณสุขจังหวัดชุมพร. ชุมพร. สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดชุมพร.
สำนักอนามัยผู้สูงอายุ. (2565). ชุมชนที่เป็นมิตรกับผู้สูงอายุและผู้พิการ (Age-Friendly Communities). กรุงเทพฯ: กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข.
สุภาดา คำสุชาติ. (2560). ปัญหาและความต้องการดูแลทางสุขภาพของผู้สูงอายุในประเทศไทย: ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 26(6), 1156-1164.
หอมหวล บัวระภา. (2565). ความต้องการของผู้สูงอายุและความพร้อมของสถาบันที่ให้บริการผู้สูงอายุ. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 7(6), 83-97.
ภาษาอังกฤษ
Best, John W. (1981). Research in Education. New Jersey: Prentice-Hall.
Bulmer, Elliot. (2017). Direct Democracy. International IDEA Constitution-Building Primer 3. Stockholm: International Institute for Democracy and Electoral Assistance (International IDEA). Retrieved from https://constitutionnet.org/sites/default/files/2017 -10/direct-democracy-primer.pdf
Cronbach, Lee. J. (1970). Essentials of Psychological Testing. New York: Harper & Row.
Murray, R., Caulier-Grice, J. & Mulgan, G. (2010). The Open Book of Social Innovation: Ways to Design, Develop and Grow Social Innovations. London: The Young Foundation.
Rowe, John W. (2023). Successful Aging: Evolution of a Concept. The Journal of Nutrition, Health & Aging, 27(3), 194-195.
TEPSIE. (2014). Social Innovation Theory and Research: A Guide for Researchers. A Deliverable of The Project: “The Theoretical, Empirical and Policy Foundations for Building Social Innovation in Europe” (TEPSIE), European Commission - 7th Framework Programme, Brussels: European Commission, DG Research. Retrieved from http://www.transitsocialinnovation.eu/content/original/Book%20covers/Local%20PDF s/165%20TEPSIE%20research_report_final_web%202014.pdf
United Nations Department of Economic and Social Affairs Population Division. (2023). World Social Report 2023: Leaving No One Behind in An Ageing World. New York: The United Nations.
United Nations Economic Commission for Europe. (2019). Active Ageing Index Analytical Report 2018. Geneva: The United Nations.
World Health Organization. (2002). Active Ageing A Policy Framework. Geneva: Noncommunicable Disease Prevention and Health Promotion Department Ageing and Life Course.
Yamane, Taro. (1973). Statistics: an Introductory Analysis. New York: Harper. & Row.