การพัฒนารูปแบบกระบวนการสร้างเสริมสุขภาวะองค์รวมวิถีพุทธในศูนย์ชุมชนสร้างสรรค์ เพื่อความอยู่ดีมีสุขชุมชนต้นแบบหนึ่งตำบล หนึ่งหมู่บ้าน เขตพื้นที่กลุ่มนครชัยบุรินทร์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นงานวิจัยและพัฒนา มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานการดำเนินงานกระบวนการสร้างเสริมสุขภาวะองค์รวมวิถีพุทธ 2) เพื่อพัฒนารูปแบบกระบวนการสร้างเสริมสุขภาวะองค์รวมวิถีพุทธ 3) เพื่อทดลองใช้รูปแบบกระบวนการสร้างเสริมสุขภาวะองค์รวมวิถีพุทธในศูนย์ชุมชนสร้างสรรค์ เขตพื้นที่กลุ่มนครชัยบุรินทร์ และ 4) เพื่อประเมินผลและปรับปรุงรูปแบบกระบวนการสร้างเสริมสุขภาวะองค์รวมวิถีพุทธในศูนย์ชุมชนสร้างสรรค์ เขตพื้นที่กลุ่มนครชัยบุรินทร์ พื้นที่ในการศึกษา ได้แก่ ศูนย์ชุมชนสร้างสรรค์ เขตพื้นที่กลุ่มนครชัยบุรินทร์ กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 380 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบทดสอบความรู้ แบบสอบถามเจตคติต่อการสร้างเสริมสุขภาวะองค์รวมวิถีพุทธ และแบบสอบถามการสร้างเสริมสุขภาวะองค์รวมวิถีพุทธ แบบสอบถามความพึงพอใจของผู้เข้ารับการอบรมการสร้างเสริมสุขภาวะองค์รวมวิถีพุทธต่อรูปแบบกระบวนการสร้างเสริมสุขภาวะองค์รวมวิถีพุทธ แบบการสนทนากลุ่ม แบบสัมภาษณ์เชิงลึก การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณใช้การวิเคราะห์ค่าความถี่ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้กระบวนการถอดบทเรียน แบบ After Action Review: AAR ถอดบทเรียนที่ได้ สรุปผลและเขียนรายงาน ผลการวิจัยมีดังนี้   1) รูปแบบกระบวนการการสร้างเสริมสุขภาวะองค์รวมวิถีพุทธที่พัฒนาขึ้น คือ “PSMART Model” ประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ ดังนี้ องค์ประกอบที่ 1 ชื่อว่า “PSMART Model” องค์ประกอบที่ 2 ปัจจัยเอื้อ องค์ประกอบที่ 3 ปัจจัยสนับสนุน องค์ประกอบที่ 4 การประเมินผลและถอดบทเรียน องค์ประกอบที่ 5 ชุมชนมีสุขภาวะองค์รวมวิถีพุทธที่ดี 2) ผลการทดสอบความรู้ สอบถามเจตคติต่อการสร้างเสริมสุขภาวะองค์รวมวิถีพุทธ หลังการทดลองสูงกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 และ 3) การประเมินและปรับปรุงรูปแบบการสร้างเสริมการสร้างเสริมสุขภาวะองค์รวมวิถีพุทธ พบว่าภาพรวมอยู่ระดับมากที่สุด