แนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน กรณีศึกษา ชุมชนบ้านห้วยหญ้าเครือ อำเภอน้ำหนาว จังหวัดเพชรบูรณ์

บทคัดย่อ

          งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบริบทด้านการท่องเที่ยวชุมชนบ้านห้วยหญ้าเครือ 2) ศึกษาการมีส่วนร่วมด้านการท่องเที่ยวของคนในชุมชนบ้านห้วยหญ้าเครือ และ 3) เสนอแนะแนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนชุมชนบ้านห้วยหญ้าเครือ อำเภอน้ำหนาว จังหวัดเพชรบูรณ์ ซึ่งใช้วิธีการดำเนินการวิจัยเชิงคุณภาพ ที่ประกอบไปด้วยการศึกษาข้อมูลด้านเอกสาร การสังเกต และการสัมภาษณ์เชิงลึก โดยมีการตรวจสอบความเที่ยงตรงโดยผู้ทรงคุณวุฒิ ใช้วิธีการคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง ซึ่งประกอบด้วยผู้ให้ข้อมูลหลัก จำนวน 5 กลุ่ม ได้แก่ หน่วยงานภาครัฐ ผู้นำชุมชนและผู้นำกลุ่มท่องเที่ยว คนในชุมชนบ้านห้วยหญ้าเครือ ผู้ประกอบการในพื้นที่อำเภอน้ำหนาว และนักท่องเที่ยว รวมทั้งสิ้นจำนวน 15 คน แล้วนำประเด็นที่ได้จากการรวบรวมข้อมูลมาวิเคราะห์ด้วยวิธีการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา
          ผลการวิจัยพบว่า 1) บริบทชุมชนบ้านห้วยหญ้าเครือ มีความโดดเด่นในด้านทรัพยากรการท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติ จุดชมวิว การจัดกิจกรรมท่องเที่ยว อีกทั้งยังสามารถเชื่อมโยงไปยังแหล่งท่องเที่ยวอื่น ๆ ได้อีกหลากหลายแห่ง 2) ชุมชนให้ความสำคัญกับการเข้าร่วมกิจกรรมและมีส่วนร่วมในการรักษาทรัพยากรการท่องเที่ยวในชุมชนเป็นอย่างดี แต่ในด้านการบริหารจัดการและการกระจายรายได้ยังคงเป็นปัญหาหลักของชุมชน ดังนั้นเพื่อการนำไปสู่การพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนของชุมชน จึงต้องคำนึงถึงการพัฒนากิจกรรมท่องเที่ยวที่มีส่วนช่วยอนุรักษ์ทรัพยากรการท่องเที่ยว สร้างจิตสำนึกที่ดี ประสบการณ์ที่มีคุณค่าแก่นักท่องเที่ยว และจะต้องคงไว้ซึ่งเอกลักษณ์ของชุมชน ทั้งนี้หน่วยงานภาครัฐควรเป็นตัวกลางในการพัฒนากิจกรรมการท่องเที่ยว การกระจายรายได้และผลประโยชน์อย่างเท่าเทียม จึงกล่าวได้ว่าการมีส่วนร่วมของชุมชนและผู้มีส่วนได้เสียทั้งหมดเป็นกระบวนการสำคัญที่จะนำไปสู่การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนได้สำเร็จ