ผลของการจัดกิจกรรมโดยใช้แหล่งเรียนรู้ในชุมชนที่ส่งผลต่อพฤติกรรมทางสังคมของเด็กปฐมวัย ศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียนชุมชนลำสลิดทองพัฒนา กรุงเทพมหานคร

ผู้แต่ง

  • วดี วงศ์เศรษฐากูร หลักสูตรครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย วิทยาลัยการฝึกหัดครู มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร
  • ปิยลักษณ์ อัครรัตน์ วิทยาลัยการฝึกหัดครู มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร
  • จอมสุรางค์ ลิมป์ประเสริฐกุล วิทยาลัยการฝึกหัดครู มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร

คำสำคัญ:

แหล่งเรียนรู้ในชุมชน, พฤติกรรมทางสังคม, เด็กปฐมวัย

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบพฤติกรรมทางสังคมของเด็กปฐมวัยก่อน และหลังได้รับการจัดกิจกรรมโดยใช้แหล่งเรียนรู้ในชุมชน ศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียนชุมชนลำสลิด ทองพัฒนา กรุงเทพมหานคร ประชากร ได้แก่ เด็กปฐมวัย ชาย - หญิง อายุ 3 - 4 ปี ศึกษาอยู่ ชั้นเตรียมอนุบาล ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2567 ที่ศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียนชุมชนลำสลิด ทองพัฒนา จำนวน 3 ห้องเรียน รวมทั้งสิ้น 90 คน กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 30 คน ศึกษาอยู่ชั้นเตรียมอนุบาล ห้องโลมา ได้มาจากการสุ่มอย่างง่ายโดยแบ่งกลุ่ม 1 ห้องเรียน จาก 3 ห้องเรียนแต่ละห้องเรียน มีลักษณะคล้ายคลึงกัน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แผนการจัดกิจกรรมโดยใช้แหล่งเรียนรู้ในชุมชน รวมทั้งสิ้น 24 แผน และแบบสังเกตพฤติกรรมทางสังคมของเด็กปฐมวัย ทั้งหมด 3 ด้าน คือ ด้านยอมรับความเหมือนและความแตกต่างระหว่างบุคคล ได้แก่ เล่นและทำกิจกรรมร่วมกับเด็ก ที่แตกต่างไปจากตน ช่วยเหลือผู้อื่นที่แตกต่างไปจากตน สนทนาพูดคุยกับเด็กที่แตกต่างไปจากตน ด้านมีปฏิสัมพันธ์ที่ดีกับผู้อื่น ได้แก่ เล่นร่วมกับเพื่อน ยิ้มหรือทักทายผู้ใหญ่และบุคคลที่คุ้นเคย รู้ จักขอบคุณและขอโทษผู้อื่น และด้านปฏิบัติตนเบื้องต้นในการเป็นสมาชิกที่ดีของสังคม ได้แก่ ปฏิบัติตามข้อตกลง ปฏิบัติตนเป็นผู้นำและผู้ตาม สามารถยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น มีค่าดัชนีความสอดคล้องระหว่าง 0.67 - 1.00 ระยะเวลาในการทดลอง 8 สัปดาห์ สัปดาห์ละ 3 วัน วันละ 30 นาทีในช่วงกิจกรรมเสริมประสบการณ์แผนการจัดกิจกรรมโดยใช้แหล่งเรียนรู้ในชุมชนมีค่าความสอดคล้องที่ 0.67 - 1.00 สถิติที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบ ค่า t แบบไม่เป็นอิสระต่อกัน
ผลการวิจัยพบว่า เด็กปฐมวัยหลังได้รับการจัดกิจกรรมโดยใช้แหล่งเรียนรู้ในชุมชน มีพฤติกรรมทางสังคมสูงกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ทั้งภาพรวมและรายด้าน โดยค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานของพฤติกรรมทางสังคมในแต่ละด้านมีดังนี้ ยอมรับความเหมือนและความแตกต่างระหว่างบุคคล (M = 8.20, SD = 0.89) มีปฏิสัมพันธ์ที่ดีกับผู้อื่น (M = 8.10, SD = 0.84) ปฏิบัติตนเบื้องต้นในการเป็นสมาชิกที่ดีของสังคม (M = 7.87, SD = 1.04)

เอกสารอ้างอิง

กรรณิการ์ สุริยะมาตร. (2560). การพัฒนากิจกรรมเสรีตามแนวคิดไฮสโคปในการพัฒนาพฤติกรรมทางสังคมของเด็กปฐมวัย. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาหลักสูตรและการเรียนการสอน มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.

กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). หลักสูตรการศึกษาปฐมวัยพุทธศักราช พ.ศ. 2560. กรุงเทพฯ: สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน.

ธนา นพคุณ. (2564). การพัฒนาทักษะชีวิตของเด็กปฐมวัยด้วยการจัดกิจกรรมโดยใช้แหล่งเรียนรู้ในชุมชน โรงเรียนนงค์เยาว์ จังหวัดชัยภูมิ. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร.

ประกาศิต อานุภาพแสนยากร. (2556). การจัดการเรียนรู้. มหาสารคาม: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.

ประสิทธิ์ พิทักษ์คชวงค์. (2559). การจัดการเรียนรู้ชุมชนของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาในจังหวัดปทุมธานี. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการศึกษา มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.

ปัทมา โตฉวี. (2561). การพัฒนาพฤติกรรมจิตสาธารณะของเด็กปฐมวัยโดยการจัดกิจกรรมตามแหล่งเรียนรู้ โรงเรียนสุเหร่าทรายกองดิน กรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการการปฐมวัยศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร.

วรรณี เด่นสมุทร. (2566, 15 กุมภาพันธ์). สัมภาษณ์เกี่ยวกับพฤติกรรมทางสังคมของเด็กปฐมวัย ในศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียนชุมชนลำสลิดทองพัฒนา [การสัมภาษณ์ส่วนตัว]

สุรางค์ โค้วตระกูล. (2559). จิตวิทยาการศึกษา. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2562). มาตรฐานสถานพัฒนาเด็กปฐมวัยแห่งชาติ. กรุงเทพฯ: พริกหวานกราฟฟิค.

องค์การทุนเพื่อเด็กแห่งสหประชาชาติ (ยูนิเซฟ) ประเทศไทย.และสำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2561). แนวแนะวิธีการเลี้ยงดู ดูแลและพัฒนาเด็กปฐมวัย ตามสมรรถนะเพื่อเพิ่มคุณภาพเด็กตามวัย 0 - 5 ปี. กรุงเทพฯ: พริกหวานกราฟฟิค.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

31-08-2025

รูปแบบการอ้างอิง

วงศ์เศรษฐากูร ว., อัครรัตน์ ป., & ลิมป์ประเสริฐกุล จ. (2025). ผลของการจัดกิจกรรมโดยใช้แหล่งเรียนรู้ในชุมชนที่ส่งผลต่อพฤติกรรมทางสังคมของเด็กปฐมวัย ศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียนชุมชนลำสลิดทองพัฒนา กรุงเทพมหานคร. วารสารวไลยอลงกรณ์ปริทัศน์, 15(2), 122–135. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/var/article/view/280180

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย