การกระจายตัวเชิงพื้นที่และเชิงชนชาติของกลุ่มธุรกิจการค้าของชาวไทยเชื้อสายจีนบริเวณย่านเยาวราช

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงสำรวจและเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาจำนวน ประเภท การกระจายตัวเชิงพื้นที่ของธุรกิจการค้า และการกระจายตัวเชิงชนชาติของธุรกิจการค้าแต่ละประเภทของชาวไทยเชื้อสายจีนบริเวณย่านเยาวราช ประชากรที่ใช้ในการศึกษา คือ ผู้ที่ประกอบธุรกิจการค้าขายเชิงพาณิชย์ประเภทต่างๆ แบ่งออกเป็นทั้งสิ้น 6 ประเภท ได้แก่ ร้านอาหารเครื่องปรุงอาหาร ยาและเวชภัณฑ์ เครื่องเฟอร์นิเจอร์และอุปกรณ์ตกแต่งบ้านศิลปะแบบจีน เครื่องประดับจำพวกทองคำ และอุปกรณ์ยานยนต์ จำนวนทั้งสิ้น 31 คน โดยการใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ลงพื้นที่สำรวจประกอบกับใช้การสัมภาษณ์เชิงลึกเป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล และนำเสนอในรูปแบบพรรณนา

            ผลการศึกษาพบว่า การกระจายตัวและความหนาแน่นของธุรกิจประเภทต่างๆที่อยู่ในขอบเขตการศึกษาวิจัย ส่วนมากมีการกระจายตัวแบบเป็นกลุ่มก้อน (Clustered distribution) บริเวณถนนเยาวราชซอย 6 และซอย 8 ถนนแปลงนาม และถนนผดุงด้าว ตามลำดับ และบางส่วนมีการกระจายตัวแบบทั่วไป (Random distribution) ภายในบริเวณพื้นที่ขอบเขตการวิจัย เช่น บริเวณโรงเรียนวัดสัมพันธวงศ์ ซอยปทุมคงคา และซอยผลิตผล เป็นต้น ซึ่งผู้ให้ข้อมูลหลักร้อยละ 74 มีภูมิลำเนาจากเมืองของชาวแต้จิ๋ว รองลงมาคือ ชาวแคะ ชาวฮกเกี้ยน ชาวกวางตุ้ง ชาวไหหลำ ตามลำดับ โดยธุรกิจแต่ละประเภทนั้นมีรูปแบบการกระจายตัวและหนาแน่นในบริเวณพื้นที่ที่แตกต่างกันไป กล่าวคือ ธุรกิจด้านอาหารและเฟอร์นิเจอร์ศิลปะแบบจีน จะอยู่บริเวณ ถนนทรงสวัสดิ์ ถนนแปลงนาม ถนนผดุงด้าว ถนนเยาวราชซอย 6 และไชน่าทาวเวอร์ ธุรกิจด้านเครื่องปรุงอาหาร จะอยู่บริเวณ ซอยอิสรานุภาพ ซอยผลิตผล ถนนแปลงนาม และบริเวณถนนราชวงศ์ ธุรกิจด้านยาและเวชภัณฑ์ จะอยู่บริเวณ 2 ฝั่งของถนนเจริญกรุงตั้งแต่แยกเสือป่าจนถึงแยกที่ตัดกับถนนพลับพลาไชย บริเวณถนนแปลงนาม และถนนผดุงด้าว ธุรกิจด้านเครื่องประดับทองคำ จะอยู่บริเวณ ถนนเยาวราชเป็นส่วนใหญ่ และธุรกิจด้านอุปกรณ์ยานยนต์จะอยู่บริเวณถนนเยาวราชซอย 3 ถึงแม้ว่าจะมีธุรกิจที่หลากหลายบนพื้นที่ขนาดเล็กย่านนี้ แต่ทุกธุรกิจต่างก็มีเหตุในการดำรงชีพอยู่ ณ ที่แห่งนี้เหมือนกันๆ โดยมีปัจจัยทางพฤติกรรม การตัดสินใจในการเลือกประกอบอาชีพของผู้ประกอบการค้า และปัจจัยในการพิจารณาเลือกทำเลที่ตั้งของสถานที่ประกอบการ เป็นตัวกำหนด