ปัญหาในการบังคับใช้กฎหมายตามพระราชบัญญัติป้องกันและปราบปราม การทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหาย พ.ศ. 2565

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาลักษณะการบังคับใช้พระราชบัญญัติป้องกันและปราบปราม
การทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหาย พ.ศ. 2565 2) ศึกษาปัญหาในการบังคับใช้กฎหมาย และ 3) ศึกษาแนวทางในการแก้ไขปัญหาที่เกิดจากการบังคับใช้ โดยศึกษาเจ้าหน้าที่ในสังกัดกระทรวงยุติธรรมที่ต้องดำเนินการตามพระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหาย พ.ศ. 2565 และเจ้าหน้าที่ตำรวจ จำนวน 15 ราย  ผลการศึกษาพบว่า บทบาทของหน่วยงานในสังกัดกระทรวงยุติธรรม จำนวน 3 หน่วยงาน ได้แก่ กรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ กรมสอบสวนคดีพิเศษ และสำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด รวมถึงสถานีตำรวจ ซึ่งทุกหน่วยงานเป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐที่ต้องดำเนินการตามกฎหมายฉบับนี้มีภารกิจหน้าที่แตกต่างกัน โดยกฎหมายฉบับนี้ไม่ได้มุ่งเน้นเฉพาะแค่ให้ความคุ้มครองประชาชนเท่านั้น แต่ยังเป็นการคุ้มครองสิทธิให้แก่เจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานที่ปฏิบัติถูกต้องตามกฎหมายในการที่จะไม่ถูกกลั่นแกล้งหรือถูกใส่ร้ายอีกด้วย โดยการศึกษาพบปัญหาที่เกิดจากการบังคับใช้ 5 ประเด็น ได้แก่ 1) ด้านเนื้อหาและบทบัญญัติของกฎหมาย 2) ด้านเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงาน 3) ด้านสิ่งสนับสนุนการปฏิบัติงาน 4) ด้านสภาพแวดล้อมหรือบริบทสังคม
และ 5) ด้านสิทธิส่วนบุคคล ข้อเสนอแนะของงานวิจัยคือ ควรดำเนินการแก้ไขบทบัญญัติของกฎหมายเพื่อให้สามารถบังคับใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพและชัดเจนมากยิ่งขึ้น และควรจัดฝึกอบรมให้ความรู้เกี่ยวกับกฎหมายฉบับนี้และอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องให้แก่เจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงาน รวมถึงการทบทวนแนวทางการปฏิบัติงานใหม่ การสร้างความรู้ สร้างความเข้าใจ และทัศนคติในการทำงานใหม่ทั้งหมด เพื่อนำไปสู่การบังคับใช้กฎหมายให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดเพื่อประโยชน์ของประชาชนและผู้ปฏิบัติงานต่อไป