ทิศทางการวิจัยด้านการเรียนการสอนแบบ Active Learning ในประเทศไทย

บทคัดย่อ

การเรียนการสอนแบบ Active Learning ไม่ใช่แนวคิดหรือเทคนิคที่คิดค้นขึ้นมาใหม่ แต่เป็นกระบวนการจัดการเรียนรู้ที่มีการพัฒนามาตลอดเวลา และมีรูปแบบการเรียนรู้ที่หลากหลาย ขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ และธรรมชาติวิชาว่าจะนำการเรียนการสอนแบบ Active Learning ไปใช้ใน ขั้นตอนไหนของการสอน งานวิจัยฉบับนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพที่ใช้ในการเก็บ และวิเคราะห์ ข้อมูล โดยผู้วิจัยมีความสนใจที่จะศึกษาการเรียนการสอนแบบ Active Learning ในประเทศไทย โดยเฉพาะ ในระดับอุดมศึกษา ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2555 – 2565 คณะผู้วิจัยได้ทำการรวบรวมจากบทความวิจัย จากระบบฐานข้อมูลวารสารอิเล็กทรอนิกส์กลางของประเทศไทย (Thai Journals Online (ThaiJo)) จำนวนทั้งสิ้น 139 บทความ พบว่า การเรียนการสอนแบบ Active Learning เป็นกระบวนการเรียน การสอนที่เน้นให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมและมีปฏิสัมพันธ์กับกิจกรรมการเรียนรู้ผ่านการปฏิบัติที่หลากหลายรูปแบบ เช่น การวิเคราะห์ การสังเคราะห์ การระดมสมอง การแลกเปลี่ยนความคิดเห็น และการทำ กรณีศึกษา เป็นต้น โดยกิจกรรมที่นำมาใช้ควรช่วยพัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิดอย่างมี วิจารณญาณ การสื่อสาร/นำเสนอ และการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศอย่างเหมาะสม บทบาทของผู้เรียน นอกจากการมีส่วนร่วมในกิจกรรมดังกล่าวข้างต้นแล้ว  ยังต้องมีปฏิสัมพันธ์กับผู้สอน และผู้เรียน กับผู้เรียนด้วยกันด้วย ผู้สอนควรลดบทบาทในการถ่ายทอดความรู้แก่ผู้เรียนในลักษณะการบรรยายลง และเพิ่มบทบาท ในการกระตุ้นให้ผู้เรียนมีความกระตือรือร้นที่จะทำกิจกรรมต่างๆ รวมถึงการจัดเตรียมสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมในการเรียนรู้