การศึกษารูปแบบการจัดการศึกษาสำหรับผู้สูงอายุ ในเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษชายแดนใต้ จังหวัดสงขลา

Main Article Content

อริสรา บุญรัตน์
เชาวนี แก้วมโน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาความต้องการการจัดการศึกษาของผู้สูงอายุ ตาม เพศและอายุ และ 2) เพื่อศึกษารูปแบบการจัดการศึกษาสำหรับผู้สูงอายุ ทำการศึกษาด้วยวิธีวิจัยแบบผสมผสาน (Mix Method) โดยเก็บข้อมูลจากผู้สูงอายุ ในเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษชายแดนใต้ จังหวัดสงขลา ใน 5 อำเภอ (จะนะ เทพา สะบ้าย้อย นาทวี และสะเดา) และเก็บข้อมูลจากผู้สูงอายุ ที่มีอายุ (60 - 70 ปี, ตั้งแต่ 70 - 79 ปี และ 80 ปีขึ้นไป) ได้กลุ่มตัวอย่าง 397 คน กำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่าง โดยใช้สูตรทาโร ยามาเน่ ที่ความเชื่อมั่น 95% และมีค่าความเชื่อมั่น .955 และการสนทนากลุ่ม จำนวน 15 คน ซึ่งเลือกมาด้วยวิธีเจาะจง ผลการวิจัยพบว่า 1) ความต้องการจัดการศึกษาของผู้สูงอายุในเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษชายแดนใต้ จังหวัดสงขลา จำแนกตามเพศ พบว่า อยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ด้านสุขภาพและอนามัย มีความต้องการมากที่สุด รองลงมา คือ ด้านการปรับตัวทางสังคมและจิตใจ ด้านการเรียนรู้ และด้านการจัดการศึกษา ตามลำดับ ความต้องการการจัดการศึกษาของผู้สูงอายุ จำแนกตามอายุ พบว่า ผู้สูงอายุที่มีอายุต่างกันมีความต้องการการจัดการศึกษาแตกต่างกัน และ 2) ความต้องการรูปแบบด้านการจัดการศึกษาสำหรับผู้สูงอายุ สรุปประเด็นต่าง ๆ ได้ดังนี้ ด้านการจัดการศึกษา เน้นความรู้ที่สามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันหรือการประกอบอาชีพได้ ร้อยละ 41.93 ด้านการเรียนรู้ ควรมีการจัดสรรงบประมาณของหน่วยงานเกี่ยวกับผู้สูงอายุโดยเฉพาะ ร้อยละ 41.14 ด้านสุขภาพและอนามัย ควรจัดอบรมหลักสูตรเตรียมพร้อมสู่การเป็นผู้สูงวัย ร้อยละ 37.35 และด้านการปรับตัวทางสังคมและจิตใจ ผู้สูงอายุควรได้รับการเอาใจใส่จากลูกหลานและคนรอบข้าง ร้อยละ 39.80

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
บุญรัตน์ อ., & แก้วมโน เ. (2025). การศึกษารูปแบบการจัดการศึกษาสำหรับผู้สูงอายุ ในเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษชายแดนใต้ จังหวัดสงขลา. วารสารสังคมศาสตร์และวัฒนธรรม, 9(4), 104–117. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JSC/article/view/282115
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (2553). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และ ที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545 และ (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2553. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์องค์การรับส่งสินค้าและพัสดุภัณฑ์.

ณัฏฐ์ฐิตตา เทวาเลิศสกุล และคณะ. (2559). แนวทางการพัฒนาผู้สูงอายุจากภาระให้เป็นพลังกรณีศึกษาเทศบาลนครรังสิต. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์และศิลปะ, 9(1), 529-545.

ปิยดา วงศ์วิวัฒน์. (2562). การเตรียมความพร้อมการเกษียณอายุของบุคลากรมหาวิทยาลัยราชภัฏสวน สุนันทา. วารสารสมาคมนักวิจัย, 24(3), 348-361.

พวงรัตน์ ทวีรัตน์. (2543). วิธีการวิจัยทางพฤติกรรมศาสตร์และสังคมศาสตร์. (พิมพ์ครั้งที่ 8). กรุงเทพมหานคร: สำนักทดสอบทางการศึกษาและจิตวิทยา มหาวิทยาลัยศรีนครินทร์วิโรฒประสานมิตร.

ระวี สัจจโสภณ. (2556). บทความปริทัศน์: แนวคิดทางการศึกษาเพื่อการพัฒนาภาะพฤฒิพลังในผู้สูงอายุ. วารสารวิทยาสารเกษตรศาสตร์ สาขาสังคมศาสตร์, 34(3), 471-490.

ศิริรัตน์ จำปีเรือง และคณะ. (2562). “การศึกษาปัจจัยที่สัมพันธ์กับพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุชุมชนเมือง จังหวัดนครสวรรค์”. บัณฑิตศึกษาปริทรรศน์ วิทยาลัยสงฆ์นครสวรรค์, 7(3), 199-200.

สำนักงานคณะกรรมการการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2559). แผนพัฒนาเศรษฐกิจ และ สังคมแห่งชาติฉบับที่ 11 (2555 - 2559). กรุงเทพมหานคร: สำนักนายกรัฐมนตรี.

สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ. (2561). แผนปฏิบัติราชการประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 (ฉบับปรับปรุงตามงบประมาณที่ได้รับจัดสรร). (อัดสำเนา). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ.

สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2567). บทสรุปสำหรับผู้บริหารการสำรวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2567. เรียกใช้เมื่อ 10 มกราคม 2568 จาก https://www.nso.go.th/nsoweb/storage/survey_detail/2025/20241209145003_27188.pdf

Havighurst, R. J. (1972). Developmental Tasks and Education. New York: David McKay Company.

Johnson, B. & Christensen, L. (2004). Educational Research: Quantitative, Qualitative and Mixed Approach. (2nd ed.). Boston: Pearson Education.

Knowles, M. S. (1980). The modern practice of adult education: from pedagogy to andragogy. New York: Follett Pub.

Maslow, A. H. (1943). A Theory of Human Motivation. Psychological Review, 50(4), 370-396.

Rovinelli, R. J. & Hambleton, R. K. (1977). On the use of content specialists in the assessment of criterion-referenced test item validity. Dutch Journal of Educational Research, 2(2), 49-60.

Stryker, S. & Statham, A. (1985). “Symbolic Interaction and Role Theory” in The Handbook of Social Psychology. Edited by Linsey. D. & Aronson. E.p. 311 - 378. (3rd ed.). New York: Newbery Award Records.

Yamane, T. (1973). Statistics: an introductory analysis. New York: Harper & Row.