รูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมตามทฤษฎีบูรณาการเชิงพุทธและการเรียนรู้อย่างมีความสุขเพื่อพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ของนักเรียนระดับประถมศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานนทบุรี เขต 1
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมตามทฤษฎีบูรณาการเชิงพุทธและการเรียนรู้อย่างมีความสุขเพื่อพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ของนักเรียนระดับประถมศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานนทบุรี เขต 1 และ 2) เพื่อศึกษาผลการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมตามทฤษฎีบูรณาการเชิงพุทธและการเรียนรู้อย่างมีความสุขเพื่อพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ของนักเรียนระดับประถมศึกษา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานนทบุรี เขต 1 โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบการวิจัยเชิงพัฒนา กลุ่มตัวอย่างเป็นนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานนทบุรี เขต 1 จำนวน 105 คน ได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือในการวิจัย ประกอบด้วย 1) รูปแบบการจัดการเรียนรู้ที่พัฒนาขึ้น และ 2) แบบประเมินความฉลาดทางอารมณ์ของนักเรียน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการหาค่าเฉลี่ย และคำนวณคะแนนพัฒนาการผลการประเมินความฉลาดทางอารมณ์ของนักเรียน ผลการวิจัย พบว่า 1) รูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมตามทฤษฎีบูรณาการเชิงพุทธและการเรียนรู้อย่างมีความสุขเพื่อพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ของนักเรียนระดับประถมศึกษา ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบ คือ (1) หลักการของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ (2) วัตถุประสงค์ของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ (3) กระบวนการจัดการเรียนรู้ มี 5 ขั้นตอน คือ 1. สร้างบรรยากาศการเรียนรู้อย่างมีความสุข 2. เรียนรู้เพื่อพัฒนาจิต 3. สะท้อนคิดเพื่อสร้างคุณลักษณะ 4. เสริมสร้างทักษะทางสังคม และ 5. ประเมินอารมณ์แบบ 360° และ (4) การวัดและประเมินผลของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ 2) ผลการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ พบว่า ความฉลาดทางอารมณ์จากการประเมินตนเองของนักเรียน จากการประเมินโดยครูผู้สอน และจากการประเมินโดยผู้ปกครองมีพัฒนาการระดับปานกลาง
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมสุขภาพจิต. (2545). คู่มือความฉลาดทางอารมณ์. (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก.
กรมสุขภาพจิต. (2559). เชื่อมั่นเด็กไทย…ไอคิวดี อีคิวเด่น “การสำรวจสถานการณ์ระดับสติปัญญา (IQ) และความฉลาดทางอารมณ์ (EQ) ในเด็กระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 พ.ศ.2559”(อินเทอร์เน็ต). เรียกใช้เมื่อ 31 มีนาคม 2566 จาก https://th.rajanukul. go.th/_admin/file-download/5-5748-1473733031 .pdf
กระทรวงศึกษาธิการ. (2553). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
กัญยุพา สรรพศรี และคณะ. (2562). การพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ตามหลักไตรสิกขาของนักเรียนโรงเรียนประถมศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาศรีสะเกษ เขต 1. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 19(2), 101-112.
กิติยวดี บุญซื่อ และคณะ. (2540). ทฤษฎีการเรียนรู้อย่างมีความสุข ต้นแบบการเรียนรู้ทางด้านหลักทฤษฎีและแนวปฏิบัติ. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ สำนักนายกรัฐมนตรี.
กุสุมา เมฆะวิภาต. (2560). บูรณาการพุทธธรรมเพื่อพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตนอปลายในสถานศึกษา เขตกรุงเทพมหานคร. วารสารบัณฑิตศึกษาปริทรรศน์, 13(2), 156-169.
เกียรติสุดา ศรีสุข. (2552). ระเบียบวิธีวิจัย. (พิมพ์ครั้งที่ 3). เชียงใหม่: โรงพิมพ์ครองช่าง.
ทิศนา แขมมณี. (2551). ศาสตร์การสอน : องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. (พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพมหานคร: ด่านสุทธาการพิมพ์.
พิมพ์พันธ์ เดชะคุปต์ และพเยาว์ ยินดีสุข. (2558). การจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ล้วน สายยศ และอังคณา สายยศ. (2540). สถิติวิทยาการวิจัย. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: สุวีริยาสาสน์.
วรภัทร์ ภู่เจริญ. (2559). Learn How to Learn ให้ความรักก่อนให้ความรู้. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: อริยชน.
ศศินันท์ ศิริธาดากุลพัฒน์. (2551). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนเพื่อเสริมสร้างทักษะทางสังคมและความฉลาดทางอารมณ์สำหรับนักเรียนช่วงชั้นที่ 2 ที่มีความสามารถพิเศษ. ใน วิทยานิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการศึกษาพิเศษ. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
สมบูรณ์ สุริยวงศ์ และคณะ. (2544). ระเบียบวิธีวิจัยทางการศึกษา. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ศูนย์ส่งเสริมวิชาการ.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2562). ยุทธศาสตร์ชาติระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2561-2580). (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติ สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
อรทัย มีแสง. (2555). ทฤษฎีบูรณาการเชิงพุทธ. ใน วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย.
อรัญญา กุฎจอมศรี. (2557). การพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ของเด็กปฐมวัยด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้ SMILE. ใน วิทยานิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
อิสรา จิตตะโล. (2559). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการเรียนรู้อย่างมีความสุขของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์. วารสารการวัดผลการศึกษา มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 22(1), 386-396.
Gunasekare, T. P. and Dissanayake, D. (2015). EMOTIONAL STABILITY: FROM THE BUDDHISM LENS. Proceedings of Academics World 13th International Conference, Colombo, Sri Lanka. Retrieved December 24, 2015, from http://ssrn.com/abstract=2736019
Joyce, B. et al. (2004). Model of Teaching. (7th ed.). Boston: Allyn and Bacon.
Labby, S. F. C. et al. (2013). Emotional Intelligence Skills and Principal Characteristics. Journal of Education Research, 7(4),257-268.
Mayer, J.D., et al. (2000). Models of Emotional Intelligence in Sternberg, R. J. (ed.), Handbook of Intelligence (396-420). New York: Cambridge University Press.