การส่งเสริมการแปรรูปเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มผักหวานป่าของชุมชนบ้านแม่วะเด่นชัย ตำบลแม่วะ อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง

Main Article Content

พระอธิการปันแก้ว วัทโล
พระปลัดประพจน์ อยู่สำราญ
พระมหาประกาศิต ฐิติปสิทธิกร

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาการแปรรูปผักหวานป่าของชุมชนบ้านแม่วะเด่นชัย 2) เพื่อพัฒนา การแปรรูปผักหวานป่าของชุมชนบ้านแม่วะเด่นชัย และ 3) เพื่อส่งเสริมการสร้างมูลค่าเพิ่มการแปรรูปผักหวานป่าของชุมชนบ้านแม่วะเด่นชัย ตำบลแม่วะ อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง เป็นการศึกษาวิธีวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ใช้เครื่องมือเป็นแบบสัมภาษณ์เชิงลึก สนทนากลุ่มและสัมมนาวิจัย ผู้ให้ข้อมูลสำคัญแบ่งออกเป็น 5 กลุ่ม ได้แก่ 1) กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน นายกองค์การบริหารส่วนตำบลแม่วะ จำนวน 5 คน 2) เกษตรอำเภอเถิน พัฒนาชุมชนอำเภอเถิน จำนวน 7 คน 3) นักวิชาการด้านอาหาร นักวิชาการด้านการออกแบบสินค้าและบรรจุภัณฑ์ มหาวิทยาลัย สวนดุสิต ศูนย์ลำปาง จำนวน 8 คน 4) ปราชญ์ชาวบ้าน จำนวน 3 คน และ 5) กลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกผักหวานป่า จำนวน 7 คน ทั้งหมด 30 คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) การศึกษาแปรรูปผักหวาน โดยศึกษาเรื่องการปลูกผักหวานป่า การเก็บเกี่ยวผลผลิตผักหวานป่า และการแปรรูปผักหวานป่า เช่น ยอดอ่อนนำมาทำอาหาร รากนำมาทำยารักษาโรค 2) พัฒนาการแปรรูปผักหวานป่า โดยนำผักหวานป่าที่ปลูกแบบธรรมชาติปลอดสารพิษ มาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ข้าวเกรียบ ขนมดอกจอก ขนมทองม้วน และ 3) การส่งเสริมการสร้างมูลค่าเพิ่มการแปรรูปผักหวานป่า โดยพัฒนาแบบบรรจุภัณฑ์ การออกแบบโลโก้จากอัตลักษณ์ชุมชน และพัฒนารูปแบบการจำหน่ายผลิตภัณฑ์แบบออนไลน์ และสร้างเครือข่ายจัดแสดงสินค้าและออกร้านจำหน่ายผลิตภัณฑ์ เช่น งานกาชาดจังหวัดลำปาง งานโอทอป จังหวัดลำปาง ผลลัพธ์จากการวิจัยเกิดกลุ่มแปรรูปผักหวานป่า ได้แบรนด์หวานเด่น ได้ผลิตภัณฑ์แปรรูป คือ ขนมข้าวเกรียบ ขนมดอกจอก ขนมทองม้วน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
วัทโล พ., อยู่สำราญ พ., & ฐิติปสิทธิกร พ. (2025). การส่งเสริมการแปรรูปเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มผักหวานป่าของชุมชนบ้านแม่วะเด่นชัย ตำบลแม่วะ อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง. วารสารสังคมศาสตร์และวัฒนธรรม, 9(9), 42–54. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JSC/article/view/287827
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

เชาวฤทธิ์ โสภักดี และคณะ. (2567). การพัฒนาผลิตภัณฑ์แปรรูปผ้าทอพื้นบ้านจังหวัดบุรีรัมย์ สู่ตลาดนักท่องเที่ยว เจเนอเรชันซี บนฐานเศรษฐกิจสร้างสรรค์. วารสารชุมชนวิจัยและพัฒนาสังคม, 18(4), 602-620.

ณัฏฐชัย เอกนราจินดาวัฒน์. (2565). การพัฒนาการแปรรูปผลิตภัณฑ์กาแฟมะขามแดงเพื่อสุขภาพ. วารสารรัฐประศาสนศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา, 5(2), 156-173.

เดชา ศิริภัทร. (2534). เกษตรกรรมสำนึกทัศนทวนกระแสจากจุดยืนด้านสังคมและนิเวศวิทยา. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มูลนิธิโกมลคีมทอง.

กฤษณา จันยวงแก้ว. (5 พ.ย. 2567). กระบวนการปลูกผักหวานป่าของชุมชนบ้านแม่วะเด่นชัย. (พระอธิการปันแก้ว วัทโล, ผู้สัมภาษณ์)

กิติยา คำมาเครือ. (5 พ.ย. 2567). การพัฒนาแปรรูปผักหวานป่าของชุมชนบ้านแม่วะเด่นชัย. (พระอธิการปันแก้ว วัทโล, ผู้สัมภาษณ์)

ปิยะนุช เหลืองาม และวีระนุช แย้มยิ้ม. (2567). แนวทางการอนุรักษ์ภูมิปัญญาการใช้ประโยชน์พืชสมุนไพรท้องถิ่น บ้านนาป่าหนาด ตำบลเขาแก้ว อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย. วารสาร มจร.อุบลปริทรรศน์, 9(1), 973-982.

ภัทราวดี วงษ์วาศ และคณะ. (2567). การพัฒนาและถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตและแปรรูปผลิตภัณฑ์จากลูกอ๊อด และกบ สำหรับวิสาหกิจชุมชนกบนานครพนม จังหวัดนครพนม. วารสารวิจัยและพัฒนาอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขง, 3(1), 18-24.

วีรเชษฐ์ มั่งแว่น และคณะ. (2566). การพัฒนาและแปรรูปผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นของสินค้าเกษตรบัวแดง ในอำเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม. วารสารการพัฒนาชุมชนและคุณภาพชีวิตเครือข่ายบริหารการวิจัยภาคเหนือตอนบน, 11(2), 143-151.

สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดลำปาง. (2567). คู่มือการส่งเสริมแปรรูปผักหวานป่า. ลำปาง: ลำปางการพิมพ์.

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2564). คู่มือกรอบแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 พ.ศ. 2566 - 2570. กรุงเทพมหานคร: บริษัทเซ็นจูรี่ จำกัด.

สำนักงานองค์การบริหารส่วนตำบลแม่วะ. (2567). วิกฤตทางรอดเกษตรกรปลูกผักหวาน. ลำปาง: ศิลปการพิมพ์.

อภิเษก บานแย้ม และณัฐวิภา สินสุวรรณ. (2567). การพัฒนาตราสินค้าผลิตภัณฑ์แปรรูปจากมันเทศแบบมีส่วนร่วมของชุมชนบ้านทับน้ำ อำเภอบางปะหัน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน, 17(2), 207-248.

อุทิศ ทาหอม และคณะ. (2567). รูปแบบการเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์อาหารพื้นถิ่น ตำเปียงทรงเครื่อง เพื่อสร้างความเข้มแข็งของเศรษฐกิจชุมชนบ้านเสม็ด ตำบลหนองเต็ง อำเภอกระสัง จังหวัดบุรีรัมย์. วารสารพัฒนาสังคม, 20(2), 35-61.