ผึ้งยวน: วิธีการจับผึ้งยวนโดยธรรมชาติเพื่อการส่งเสริมอาชีพในชุมชน กรณีศึกษา: บ้านทอนวังปราง หมู่ที่ 9 ตำบลละอาย อำเภอฉวาง จังหวัดนครศรีธรรมราช
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) วิธีการจับผึ้งยวน 2) สภาพปัญหาการจับผึ้งยวน และ 3) แนวทางส่งเสริมอาชีพการจับผึ้งยวน โดยใช้กการวิจัยเชิงคุณภาพ เป็นการศึกษาเอกสาร และสัมภาษณ์ กลุ่มตัวอย่างเลือกแบบเจาะจง จากตัวแทนกลุ่มเกษตรกรที่ประกอบอาชีพจับผึ้งยวน และผู้ส่งเสริมเกษตรกรจับผึ้งยวน จำนวนทั้งหมด 15 คน ซึ่งทั้งหมดเป็นผู้มีความรู้ในเรื่องการจับผึ้งยวน และผู้ส่งเสริมการจับผึ้งยวน มีระยะเวลา 5 ปีขึ้นไป โดยวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาและสรุปเป็นภาพรวม ผลการวิจัยพบว่า 1) วิธีการจับผึ้งยวน มี 9 ขั้นตอน ได้แก่ 1.1) บูชาครู 1.2) การเลือกสภาพและต้นไม้ในการจับผึ้ง 1.3) การเตรียมวัสดุอุปกรณ์ในการจับผึ้ง 1.4) การว่าคาถาสยบผึ้ง 1.5) การตอกทอยเพื่อไปจับผึ้ง 1.6) การโยงสายครู 1.7) การรมควันเพื่อไล่ผึ้ง 1.8) การตัดหัวน้ำผึ้ง และ 1.9) การบรรจุภัณฑ์น้ำผึ้ง 2) สภาพปัญหาการจับผึ้งยวน มี 7 ด้าน ได้แก่ ด้านภาชนะบรรจุน้ำผึ้งยวนไม่สะอาด ด้านการขาดความรู้ในการเก็บรักษา ด้านสภาพอากาศในการเก็บน้ำผึ้ง ด้านการสืบทอดทายาท ด้านใช้วัสดุที่ไม่เหมาะสมในการจับผึ้ง ด้านการเกิดอุบัติเหตุจากการจับผึ้ง และด้านศัตรูของผึ้ง 3) แนวทางการส่งเสริมอาชีพการจับผึ้งยวน มี 7 ด้าน ได้แก่ ด้านการบรรจุภัณฑ์ ด้านความรู้การเก็บรักษาน้ำผึ้ง ด้านการส่งเสริมภูมิปัญญาการจับผึ้ง (ตีผึ้ง) ด้านการถ่ายทอดความรู้สู่ทายาทรุ่นหลัง ด้านการผลิตและการลือกวัสดุในท้องถิ่น ด้านการส่งเสริมความรู้ในการป้องกันภัยอัตรายที่ใด้รับจากการจับผึ้ง และด้านการกำจัดศัตรูของผึ้ง
Article Details
เอกสารอ้างอิง
ชอง เมืองขวา. (2554). ภูมิปัญญาการตีผึ้งยวน. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ทิพย์ทิวา สัมพันธมิตร. (2556). การอนุรักษ์ภูมิปัญญาการจับผึ้งหลวงเพื่อการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน: กรณีศึกษา ชุมชนบ้านถ้ำพระพุทธรอยต่อระหว่างจังหวัดตรังและจังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารมหาวิทยาลัยทักษิณ, 16(2), 55-66.
บุญชม ศรีสะอาด. (2556). วิธีการทางสถิติสำหรับการวิจัย . กรุงเทพมหานคร: สุวีริยาการพิมพ์.
มนัญญา เพียรเจริญ และคณะ. (2554). หมู่บ้านผึ้ง อ.สวนผึ้ง จ.ราชบุรี. ใน ทุนสนับสนุนโครงการวิจัย กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีงบประมาณ 2554. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยพระจอมเกล้าธนบุรี.
เมธิรา ไกรนที. (2562). การศึกษาองค์ความรู้ต้านภูมิปัญญาท้องถิ่นการจับผึ้งในพื้นที่ป่าอําเภอพรหมคีรี จังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารปาริชาต มหาวิทยาลัยทักษิณ, 32(1), 291-321.
Adsakul, S. (2012). Introduction to sociology. Bangkok: V.Print (1991).
Cronbach, L. J. (1990). Essentials of psychological testing (5th ed.). New York: Harper Collins Publishers.
Santasombat, Y. (2004). Ethnoecology biological resources and community right. Chiang Mai: Within Design.
Sirasuntorn, P. (2007). Practice community in learning: concepts techniques and processes. Bangkok: V.Print (1991).
Tansupol, A. (2016). Cultural ecology: A key to sustainable development. Journal of Humannities and Social Sciences, 12 (1), 193-221.
