การส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตชุมชน: บทเรียนแนวปฏิบัติการส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติบริบทพื้นที่ภาคกลางประเทศไทย
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสถานการณ์การส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมและการพัฒนาคุณภาพชีวิตของชุมชนในบริบทพื้นที่ภาคกลางประเทศไทย และ 2) นำเสนอแนวทางการส่งเสริมคุณธรรมและการพัฒนาคุณภาพชีวิตของชุมชน เป็นวิจัยเชิงคุณภาพศึกษาข้อมูลจากเอกสาร เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสัมภาษณ์เชิงลึกแบบมีโครงสร้าง และการสนทนากลุ่ม ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ ตัวแทนของผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการส่งเสริมคุณธรรม ในพื้นที่จังหวัดพระนครศรีอยุธยา และจังหวัดราชบุรี จำนวน 30 คน เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง โดยวิเคราะห์ข้อมูลแบบพรรณนาเชิงเนื้อหา และสรุปภาพรวม ผลการวิจัยพบว่า 1) สถานการณ์การส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมและการพัฒนาคุณภาพชีวิตของชุมชนในบริบทพื้นที่ภาคกลางประเทศไทย ประกอบด้วย 3 ปัจจัย ได้แก่ 1.1) ปัจจัยนำเข้า ประกอบด้วย ด้านการมีส่วนร่วมในกิจกรรมชุมชน ด้านบุคลากร ด้านงบประมาณและวัสดุอุปกรณ์ ด้านงบประมาณและวัสดุอุปกรณ์ และด้านมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม 1.2) ปัจจัยกระบวนการ ประกอบด้วย ด้านการประยุกต์ใช้ความพอเพียง ด้านการประยุกต์ใช้มีวินัย ด้านการประยุกต์ใช้สุจริตด้านการประยุกต์ใช้จิตอาสา และ 1.3) ปัจจัยผลลัพธ์การดำเนินการกิจกรรมรักษาสืบสานวัฒนธรรม และ 2) แนวทางการส่งเสริมคุณธรรมและการพัฒนาคุณภาพชีวิตของชุมชน มีองค์ประกอบ 3 ด้าน ได้แก่ 2.1) ด้านความพร้อมของชุมชนในการเป็นชุมชนคุณธรรม 2.2) ด้านการนำทุนทางวัฒนธรรมมาสร้างอาชีพและรายได้ และ 2.3) ด้านความสัมพันธ์ระหว่างหลักธรรมทางศาสนากับการดำเนินชีวิต ดังนั้น การส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมต้องมีความเชื่อมโยงกัน ไม่แยกส่วน และอยู่ในวิถีการดำเนินชีวิต โดยการตระหนักต่อหลักธรรมทางศาสนาเชื่อมั่นว่าหลักธรรมทางศาสนาเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวให้เป็นคนดีในสังคม และเชื่อมโยงหลักธรรมทางศาสนากับการดำเนินชีวิต
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม. (2561). คู่มือการขับเคลื่อนแผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ. กรุงเทพมหานคร: บริษัทรำไทย เพรส จำกัด.
กลุ่มผู้สนทนา. (10 เมษายน 2564). การส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมและการพัฒนาคุณภาพชีวิต. (นิภาวรรณ เจริญลักษณ์ และคณะ, ผู้สัมภาษณ์)
กลุ่มผู้สนทนา. (12 เมษายน 2564). การส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมและการพัฒนาคุณภาพชีวิต. (นิภาวรรณ เจริญลักษณ์ และคณะ, ผู้สัมภาษณ์)
คณะกรรมการส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ. (2559). แผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ 1 (พ.ศ. 2559-2564). กรุงเทพมหานคร: กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม.
จิรายุ อิศรางกูร ณ อยุธยา และปรียานุช ธรรมปิยา. (2556). ตามรอยพ่อ ชีวิตพอเพียง... สู่การพัฒนาที่ยั่งยืน. (พิมพ์ครั้งที่ 14). กรุงเทพมหานคร: บริษัท พิมพ์สิริพัฒนา จำกัด.
ประกาศ เรื่อง ยุทธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. 2561 - 2580). (2561). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 135 ตอนที่ 82 ก. (13 ตุลาคม 2561).
ผู้ให้ข้อมูลเชิงลึก. (10 เมษายน 2564). การส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมและการพัฒนาคุณภาพชีวิต. (นิภาวรรณ เจริญลักษณ์ และคณะ, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้ข้อมูลเชิงลึก. (12 เมษายน 2564). การส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมและการพัฒนาคุณภาพชีวิต . (นิภาวรรณ เจริญลักษณ์ และคณะ, ผู้สัมภาษณ์)
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2564). รายงานสรุปผลการดำเนินการตามยุทธศาสตร์ชาติ ประจำปี 2563. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
Beck, W. et al. (1997). The Social Quality of Europe. The Hague: Kluwer International.