จิตรกรรมล้านนา สู่การสร้างสรรค์ศิลปะสื่อผสม

Main Article Content

วรินทร์รัตน์ พุทธอาสน์
ทิพวรรณ ทั่งมั่งมี

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาจิตรกรรมฝาผนังล้านนาในบริบทเกี่ยวกับประวัติความเป็นมา รูปแบบ เทคนิควิธีการ องค์ประกอบ ตลอดจนคติความเชื่อ คุณค่า และวรรณกรรมที่เกี่ยวข้องในพื้นที่วัดที่มีจิตรกรรมฝาผนังที่มีเอกลักษณ์ ในภาคเหนือ จำนวน 7 วัด ได้แก่ วัดบวกครกหลวง วัดป่าแดด วัดท่าข้าม วัดหนองบัว วัดภูมินทร์ วัดพระสิงห์ วัดต้นเกว๋น นำไปสู่การสร้างสรรค์ศิลปะร่วมสมัย (Contemporary Art) โดยการสังเคราะห์องค์ความรู้เกี่ยวกับจิตรกรรมฝาผนังล้านนา เพื่อให้เป็นสื่อสมัยใหม่เผยแพร่ศีลธรรม คุณธรรม และจริยธรรม สอดคล้องเหมาะสมกับพื้นฐานทางสังคมและวัฒนธรรมล้านนา วิธีดำเนินการศึกษาเป็นการวิจัยเชิงสร้างสรรค์ศิลปะ (Art Creative Research) ใช้วิธีการศึกษาในรูปแบบสหวิทยาการ (Interdisciplinary Research) นำเสนอผลการศึกษาในรูปแบบพรรณนาและเสนอผลงานสร้างสรรค์ศิลปะ ศึกษาค้นคว้าข้อมูลจิตรกรรมฝาผนังล้านนาจากเอกสาร หนังสือ บทความวิชาการ งานวิจัย ศิลปะที่เกี่ยวข้องและข้อมูลภาคสนามโดยวิธีการสังเกตการณ์ ศึกษาผลงานจิตรกรรม การสัมภาษณ์ปราชญ์ชาวบ้าน เกี่ยวกับประวัติความเป็นมาองค์ประกอบศิลปะและคติความเชื่อ อีกทั้งภาพจิตกรรมที่ผู้วาดทั้งหลายได้สื่อถึงคุณค่าด้านสุนทรียศาสตร์ ที่มุ่งเน้นเป็นพุทธบูชา เป็นมรดกทางวัฒนธรรม, อัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมของผลงานจิตรกรรมภาคเหนือ วิเคราะห์และ สังเคราะห์องค์ความรู้โดยเลือกสรรอัตลักษณ์ที่โดดเด่นด้านลายเส้นและเทคนิคการใช้คู่สีของงานจิตรกรรมภาคเหนือ มาเป็นแรงบันดาลใจสร้างสรรค์ผลงานศิลปะ ชื่อ“จิตรกรรมล้านนาสู่การสร้างสรรค์ศิลปะสื่อผสม” นำเสนอในรูปแบบศิลปะจัดวาง (Installation Art) ประกอบด้วย ภาพถ่ายเคลื่อนไหวทางศิลปะและเทคนิคการการฉายภาพเสมือนจริงและรับชมผลงานผ่านโทรศัพท์มือถือโดยการสแกนคิวอาร์โค๊ด (Quick Response) จัดวางผลงานโดยรอบผนังและ พื้นที่ห้องจัดแสดงด้วยวัสดุสมัยใหม่ ได้แก่ ไวนิล แสงไฟ ผืนผ้า  

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
พุทธอาสน์ ว. ., & ทั่งมั่งมี ท. . (2022). จิตรกรรมล้านนา สู่การสร้างสรรค์ศิลปะสื่อผสม. วารสารสังคมศาสตร์และวัฒนธรรม, 6(2), 32–48. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JSC/article/view/260331
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ไตรภูมิ พิมพ์ลักษณ์. (2547). สมุดภาพไตรภูมิ ฉบับอักษรธรรมล้านนาและอักษรขอม. กรุงเทพมหานคร: กรมศิลปากร.

กรมศิลปากร. (2502). วิวัฒนาการแห่งจิตรกรรมฝาผนังของไทยสถานจิตรกรรมฝาผนัง. กรุงเทพมหานคร: หอศิลป์ กรมศิลปากร.

ฉัตรสุรางค์ แก้วเป็นทอง. (2556). การวิเคราะห์ เชิงเปรียบเทียบจิตรกรรมฝาผนังวัดภูมินทร์ กับจิตรกรรมฝาผนังวัดหนองบัว จังหวัดน่าน. ใน วิทยานิพนธ์ศิลปะมหาบัณฑิต สาขาวิชาทฤษฏีศิลป์. มหาลัยศิลปากร.

พวงเพชร สุรัตนกวีกุล. (2541). มนุษย์กับสังคม. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

พุทธทาสภิกขุ. (2531). การศึกษาคืออะไร. (พิมพ์ครั้งที่ 9). กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์ธรรมบูชา.

ภาณุพงษ์ เลาหสม. (2541). จิตรกรรมฝาผนังล้านนา. กรุงเทพมหานคร: เมืองโบราณ.

วัชรา คลายนาทร และคณะ. (2553). สังคมศึกษา. กรุงเทพมหานคร: วัฒนาพานิช.

สน สีมาตรัง. (2528). ข้อคิดเห็นการศึกษาประวัติศาสตร์สังคมลานนาจากจิตรกรรมฝาผนัง. กรุงเทพมหานคร: เมืองโบราณ.

สุชาติ เถาทอง. (2529). ศิลปะกับมนุษย์. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์โอเดียนสโตร์.

สุรพล ดำริห์กุล. (2543). งานศิลปกรรมลายคำประดับอาคารทางศาสนาล้านนาในระหว่างพุทธศตวรรษที่ 20-24. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.