การพัฒนาสมรรถนะผู้นำเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวอัจฉริยะ กรณีศึกษา ชุมชนท่องเที่ยวในเขตจังหวัดภาคกลางตอนบน
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสมรรถนะผู้นำส่งเสริมการท่องเที่ยวอัจฉริยะ 2) วิเคราะห์ความต้องการจำเป็นในการพัฒนาสมรรถนะผู้นำเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวอัจฉริยะ และ 3) จัดทำแผนพัฒนาสมรรถนะผู้นำเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวอัจฉริยะ โดยมุ่งดำเนินการภายใต้กรณีชุมชนท่องเที่ยวในเขตจังหวัดภาคกลางตอนบน เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี การวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ใช้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ นักวิชาการด้านการท่องเที่ยวและด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ และผู้นำวิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวที่ประสบความสำเร็จ จำนวน 15 คน การวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้นำชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถีในเขตจังหวัดภาคกลางตอนบน จำนวน 133 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ การวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้แบบสัมภาษณ์เชิงลึก ส่วนการวิจัยเชิงปริมาณใช้แบบประเมินความต้องการจำเป็น การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าดัชนีความต้องการจำเป็น (Modified Priority Needs Index: PNIModified) ผลการวิจัย พบว่า 1) สมรรถนะผู้นำ แบ่งเป็น 2 ส่วน คือ สมรรถนะส่วนลึก ประกอบด้วย แรงขับ คุณลักษณะ การรับรู้ตัวตน และสมรรถนะส่วนพื้นผิว ประกอบด้วย ความรู้ ทักษะ 2) ความต้องการจำเป็นในการพัฒนาสมรรถนะผู้นำที่มีค่าดัชนีชี้วัดความสำคัญสูงสุด คือ ด้านแรงขับ รองลงมา คือ ด้านทักษะและด้านความรู้ และ 3) แผนพัฒนาสมรรถนะผู้นำเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวอัจฉริยะ ประกอบด้วย แนวทางการพัฒนาสมรรถนะผู้นำที่เน้นกระบวนการพัฒนา การประเมิน และยกระดับสมรรถนะอย่างเป็นระบบ วิธีการพัฒนาสมรรถนะอาศัยวิธีการที่หลากหลาย ประกอบด้วย 2 ประเภท ได้แก่ Training (การฝึกอบรม) และ Non-Training (ไม่ใช่การฝึกอบรม) และโครงการภายใต้แผนที่จะทำให้ผู้นำชุมชนท่องเที่ยวได้คิดและลงมือทำ ช่วยเพิ่มพูนสมรรถนะของผู้นำชุมชนท่องเที่ยวได้
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย. (2561). คู่มือบริหารโครงการชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี. เรียกใช้เมื่อ 3 กรกฏาคม 2565 จาก http://oic.go.th/FILEWEB/CABIN FOCENTER3/DRAWER051/GENERAL/DATA0000/00000042.PDF
กองส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน กรมส่งเสริมการเกษตร. (2564). รายชื่อวิสาหกิจชุมชน /เครือข่าย) วิสาหกิจชุมชน. เรียกใช้เมื่อ 3 กรกฎาคม 2565 จาก http://smce.doae.go.th /productcategory/SmceCategory.php
ข้าวขวัญ คุณวุฒิ และอารีย์ นัยพินิจ. (2560). ขีดความสามารถทางการแข่งขันด้านการตลาดการท่องเที่ยวของนครชัยบุรินทร์. วารสารวิทยาลัยบัณฑิตศึกษาการจัดการ มข, 10(1), 199-219.
เดือนเพ็ญ คำพวง และคณะ. (2559). กระบวนการสร้างเครือข่ายแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรอย่างยั่งยืน ในอำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิชาการท่องเที่ยวไทยนานาชาติ, 12(10), 65-90.
เบญจา ยอดดำเนิน - แอ็ตติกจ์ และกาญจนา ตั้งชลทิพย์. (2552). การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ: การจัดการข้อมูล การตีความ และการหาความหมาย. กรุงเทพมหานคร: ชีโน พับลิชชิ่ง (ประเทศไทย).
เพชรศรี นนท์ศิริ. (2555). รูปแบบการดำเนินงานของกลุ่มท่องเที่ยวโดยชุมชนในเขตภาคเหนือตอนล่าง. วารสารวิชาการการท่องเที่ยวไทยนานาชาติ, 8(2), 47-65.
รัฐนันท์ พงศ์วิริทธิ์ธร และภาคภูมิ ภัควิภาส. (2558). การตลาดสำหรับการจัดการท่องเที่ยวในจังหวัดเชียงใหม่ เพื่อสนองความต้องการของนักท่องเที่ยวชาวจีน. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยฟาร์อีสเทอร์น, 8(2), 62-72.
สุภางค์ จันทวานิช. (2553). วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ (พิมพ์ครั้งที่ 18). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุวิมล ว่องวานิช. (2548). การประเมินความต้องการจำเป็น. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
Bass, B. M. (1985). Leadership and performance beyond expectations. New York: The Free Press.
Boes, K. et al. (2015). Conceptualising smart tourism destination dimensions. In I. Tussyadiah & A. Inversini (eds.), Information and communication technologies in tourisms (pp. 391-403). London: Springer International Publishing.
Creswell, J. W. (2009). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods Approaches (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: SAGE.
Goodwin, H. & Santilli, R. (2009). Community-based tourism: A success. Retrieved July 3, 2022, from http://www.andamandiscoveries.com/press/press-harold-goodwin.pdf
Gretzel, U. et al. (2015). Smart tourism: Foundations and developments. Electron Markets. 25(September), 179-188.
Haven-Tang, C. & Jones, E. (2012). Local leadership for rural tourism development: A case study of Adventa, Monmouthshire, UK. Tourism Management Perspectives, 4(October), 28-35.
Kontogeorgopoulos, N. et al. (2014). Success factors in community - based tourism in Thailand: The role of luck, external support, and local leadership. Tourism Planning & Development, 11(1), 106-24.
Lee, P. et al. (2020). Smart tourism city: Development and transformations. Sustainability, 12(10), 3958.
Neuman, W. L. (2006). Social research method: Qualitative and quantitative approaches (6th ed.). Boston: Pearson International Edition.
Sawatsuk, B. et al. (2018). Factors determining the sustainable success of community-based tourism: Evidence of good corporate governance of Mae Kam Pong homestay, Thailand. International Journal of Business and Economic Affairs (IJBEA), 3(1), 13-20.
Spencer, L. M., & Spencer, S. M. (1993). Competence at work: Models for superior performance. New York: John Wiley & Sons.
Zhu, W. et al. (2005). CEO transformational leadership and organizational outcomes: The mediating role of human-capital-enhancing human resource management. The Leadership Quarterly, 16(1), 39-52.