การสร้างสรรค์ลวดลายผ้าบาติกพิมพ์ เพื่อสร้างอัตลักษณ์ ให้อำเภอเบตง จังหวัดยะลา
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาอัตลักษณ์ให้กับอำเภอเบตง จังหวัดยะลา 2) เพื่อออกแบบลายผ้าบาติพิมพ์ เพื่อสร้างอัตลักษณ์ให้กับอำเภอเบตง จังหวัดยะลา จำนวน 4 ลวดลาย 3) เพื่อประเมินความพึงพอใจลายผ้าบาติกพิมพ์ อำเภอเบตง จังหวัดยะลา การดำเนินงานวิจัยใช้วิธีวิจัยแบบผสมผสาน โดยเก็บข้อมูลเชิงคุณภาพสนับสนุนข้อมูลเชิงปริมาน เก็บข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยวิธีการจัดสนทนากลุ่ม จากกลุ่มประชากรตัวแทนเจ้าหน้าที่ปฏิบัติงานและประชาชนผู้เข้ามาใช้บริการที่ว่าการอำเภอเบตง จำนวน 20 คน และเก็บข้อมูลเชิงปริมาณ โดยเครื่องมือแบบสอบถามความพึงพอใจของลายผ้าบาติกพิมพ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ ผลการวิจัยพบว่า 1) อำเภอเบตง มีจุดเด่นที่รู้จักของคนทั่วไปอยู่ 2 ด้าน คือ 1.1) ด้านวัฒนธรรมอำเภอเบตงมีจุดเด่นอยู่ที่สิ่งปลูกสร้างทางสถาปัตยกรรมและอาหาร 1.2) ด้านนิเวศ เป็นพื้นที่ที่มีความสวยงาม พื้นที่สูงล้อมรอบด้วยภูเขามีทะเลหมอกเกิดขึ้นในหลายพื้นที่ และมีต้นไผ่จำนวนมากเป็นที่มาของคำว่าเบตงที่แปลว่า ไผ่ 2) ได้แนวความคิดเพื่อออกแบบลวดลายผ้าบาติกพิมพ์จากการศึกษาอัตลักษณ์ในการจัดสนทนากลุ่ม พร้อมทั้งออกแบบลวดลายผ้าบาติกพิมพ์ จำนวน 4 ลวดลาย โดยแบ่งเป็นลวดลายที่ได้แรงบันดาลใจจากทุนทางวัฒนธรรม จำนวน 2 ลวดลาย คือ ลวดลายสายใยเบตง และลวดลายเลิศรสเบตง แรงบันดาลใจจากทุนทางนิเวศ จำนวน 2 ลวดลาย คือลวดลายไผ่งามและลวดลายเมืองในหมอกดอกไม้งาม 3) มีระดับการประเมินความพึงพอใจจากตัวอย่างประชากรที่อาศัยในอำเภอเบตง เห็นว่าลวดลายไผ่งาม ตรงตามเป้าหมายมากที่สุด มีค่าเฉลี่ย 4.53 ลวดลายเลิศรสเบตง มีค่าเฉลี่ย 4.47 ลวดลายเมืองในหมอก ดอกไม้งาม มีค่าเฉลี่ย 4.41 และลวดลายสายใยเบตง มีค่าเฉลี่ย 4.29
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กัณฐิมา แก้วงาม และวิไลวรรณ วงวิไลเกษม. (2562). เบตง: กลยุทธ์การสื่อสารท่องเที่ยวภายใต้ภาวะวิกฤตความรุนแรงในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้. วารสารนิเทศศาสตร์, 37(3), 40-50.
คณะจิตวิทยา มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณ์. (2561). สีในแง่จิตวิทยา. เรียกใช้เมื่อ 25 มกราคม 2566 จาก https://www.psy.chula.ac.th/th/feature-articles/psychological-aspects-of-color
งานวิจัยและบริการวิชาการ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา. (2565). รายงานผลการสำรวจความต้องการรับบริการวิชาการของประชาชนในพื้นที่รับผิดชอบของคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร. ยะลา: มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา.
ฐานข้อมูลท้องถิ่นภาคใต้ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์. (2565). ลายผ้าอัตลักษณ์ประจำจังหวัดยะลา (ลายยะลารวมใจ (ยาลอจาโปรฮาตีกีตอ). เรียกใช้เมื่อ 7 มกราคม 2566 จาก https://clib. psu.ac.th/southerninfo/content/2/764cfa9e
ตะวัน ตนยะแหละ และคณะ. (2560). การสร้างสรรค์สีย้อมธรรมขาติและลายผ้าเพื่อพัฒนาผ้าบาติกสู่ชุมชน. ใน การประชุมวิชาการมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล ครั้งที่ 9 "ราชมงคลสร้างสรรค์นวัตกรรมที่ยั่งยืนสู่ประเทศไทย 4.0". สงขลา: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.
นันทา โรจนอุดมศาสตร์. (2557). บาติกอาเซียน. กรุงเทพมหานคร: โอ. เอส. พริ้นติ้ง เฮ้าส์.
บุญชม ศรีสะอาด. (2560). การวิจัยเบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพมหานคร: สุวีริยสาส์นจำกัด.
ประเสริฐ ศีลรัตนา. (2538). การออกแบบลวดลาย. กรุงเทพมหานคร: โอเดียนสโตร์.
ปานฉัตท์ อินทร์คง. (2560). การออกแบบผลิตภัณฑ์วัฒนธรรม. กรุงเทพมหานคร: อันลิมิตพริ้นติ้ง .
ปุณณรัตน์ พิชญไพบูลย์. (2561). จิตวิทยาศิลปะ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย .
วรรณรัตน์ ศรีรัตน์ และคณะ . (2564). การสื่อสารอัตลักษณ์ชุมชนเพื่อเพิ่มศักยภาพการประกอบการวิสาหกิจชุมชนบ้านริมคลองโฮมสเตย์ จังหวัดสมุทรสงคราม. วารสารศรีวนาลัยวิจัย, 11(2), 17-27.
ศาลากลางจังหวัดยะลา. (2563). มาตรการส่งเสริมและสนับสนุนการใช้และสวมใส่ผ้าไทย. เรียกใช้เมื่อ 16 ตุลาคม 2565 จาก https://yru.ac.th/th/uploads/files/2431-reuxng-matrkar-sng-serim-la.pdf
สกนธ์ ภู่งามดี. (2547). ธุรกิจศิลปะ. กรุงเทพมหานคร: มายบุ๊คส์ พับบลิชิ่ง.
สมภพ จงจิตต์โพธา. (2554). องค์ประกอบศิลป์. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มิตรสัมพันธ์กราฟิก.
Krejcie, R.V., & Morgan, D.W. (1970). Determination sample size for research activities. Education and Psychology Measurement, 30(3), 607-610.
NNT สำนักข่าว กรมประชาสัมพันธ์. (2565). ส่วนราชการในอำเภอเบตง จังหวัดยะลา ร่วมรณรงค์ส่งเสริม แต่งกายผ้าไทย และผ้าพื้นเมืองสืบสาน รักษามรดกและอัตลักษณ์ภูมิปัญญาไทย. เรียกใช้เมื่อ 6 ตุลาคม 2565 จาก https://thainews.prd.go.th/th/ news/detail/TCATG220303114721990