การศึกษาแนวปฏิบัติที่ดีในการประยุกต์ใช้ลิเกเพื่อการเรียนรู้สำหรับเด็ก กรณีศึกษาโรงเรียนนเรศวรห้วยผึ้ง จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการถ่ายทอดศิลปะการแสดงลิเกสำหรับเด็ก โรงเรียนนเรศวรห้วยผึ้ง จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ 2) ศึกษาแนวทางการประยุกต์ใช้ลิเกเป็นสื่อการเรียนรู้สำหรับเด็กในกลุ่มสาระภาษาไทย, สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม, ศิลปะ โรงเรียนนเรศวรห้วยผึ้ง จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ และ 3) นำแนวปฏิบัติที่ดีในการประยุกต์ใช้ลิเกเพื่อการเรียนรู้สำหรับเด็กในกลุ่มสาระภาษาไทย, สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม, ศิลปะ ไปใช้ในโรงเรียนเป้าหมาย การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงผสมผสาน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก ผู้ให้ข้อมูลสังกัดโรงเรียนนเรศวรห้วยผึ้ง ได้แก่ หัวหน้าชุมนุมอนุรักษ์วัฒนธรรมไทย ครูนาฏศิลป์ ครูผู้สอน และนักเรียน จัดแสดงลิเกเรื่องพญานาคินทร์และใช้แบบสอบถามกับกลุ่มเป้าหมายสังกัดโรงเรียนบ้านหนองพลับ (อินทจิตบำรุง) ได้แก่ ครูผู้สอน และนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีการวิเคราะห์เนื้อหา สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า 1) การถ่ายทอดศิลปะการแสดงลิเก ประกอบด้วย ด้านผู้ถ่ายทอดและผู้รับการถ่ายทอด ด้านเนื้อหา ด้านวิธีการ 2) แนวทางการประยุกต์ใช้ลิเกเป็นสื่อการเรียนรู้สำหรับเด็ก โดยการจัดตั้งชุมนุมอนุรักษ์วัฒนธรรมไทย การดำเนินงาน 2.1) ประชุมครูกลุ่มสาระสังคมศึกษา กำหนดหน่วยการเรียนรู้เพื่อจัดทำลิเก 2.2) ดำเนินการตามแผนกิจกรรมการเรียนรู้ 2.3) ครู นักเรียน และผู้ชม ร่วมกันประเมินการแสดงลิเก 2.4) เผยแพร่การแสดงลิเกในโอกาสต่าง ๆ การประยุกต์ใช้ลิเกเป็นสื่อการเรียนรู้สำหรับเด็ก จำนวน 6 เรื่อง บูรณาการเนื้อหากลุ่มสาระภาษาไทย, สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม, ศิลปะ 3) การนำแนวปฏิบัติที่ดีในการประยุกต์ใช้ลิเกเพื่อการเรียนรู้สำหรับเด็กไปใช้ในโรงเรียนบ้านหนองพลับ (อินทจิตบำรุง) อยู่ในระดับมาก
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กนกรัตน์ มุขเตียร์. (2564). การศึกษาคุณค่า การดำรงอยู่ เพื่อการอนุรักษ์ และการถ่ายทอดศิลปะการแสดงหุ่นละครเล็ก. วารสารสังคมศาสตร์, 10(1), 12-21.
กิ่งกมล ปิยมาดากุล. (2557). การพัฒนากิจกรรมพัฒนาผู้เรียน เรื่อง สร้างสรรค์นาฏยลีลาอาเซียนสำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษา. ใน วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาหลักสูตรและการนิเทศ. มหาวิทยาลัยศิลปากร.
กิตติ์พิสิธ ญาณกิตตินุกูล. (2563). กระบวนการเรียนรู้และถ่ายทอดภูมิปัญญาโขนสู่ศิลปกรรมร่วมสมัย. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาการศึกษาตลอดชีวิตและการพัฒนามนุษย์. มหาวิทยาลัยศิลปากร.
เขมิกา จันทร์สุขสวัสดิ์. (2554). การสืบทอดอัตลักษณ์ลิเกไทยสู่เด็กและเยาวชนเพื่อส่งเสริมธุรกิจชุมชนภาคกลาง. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาวัฒนธรรมศาสตร์. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
ชลธิชา หอมฟุ้ง. (2560). การพัฒนาแนวการจัดการเรียนรู้วิชาภาษาไทยโดยใช้วรรณกรรมท้องถิ่นเป็นฐานร่วมกับการเรียนรู้แบบเชิงรุกเพื่อส่งเสริมความสามารถในศตวรรษที่ 21 ของผู้เรียน. วารสาร Veridian E-Journal, Silpakorn University ฉบับภาษาไทย สาขามนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ และศิลปะ, 10(3), 332-346.
พระปลัดสุรเชษฐ์ สุรเชฏฺโฐ. (2561). การศึกษากับการพัฒนาความเป็นมนุษย์. วารสารวิชาการ สถาบันพัฒนาพระวิทยากร, 1(2), 81-92.
พระวีรศักดิ์ จนฺทวํโส และคณะ. (2560). การจัดการเรียนรู้แบบบูรณาการวิชาสังคมศึกษา. วารสารมหาจุฬา คชสาร, 8(2), 85-92.
ภูริ วงศ์วิเชียร และประวีณา เอี่ยมยี่สุ่น. (2564). รูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบ Active Learning ในหลักสูตรปริญญาตรีด้านศิลปวัฒนธรรมของสถานศึกษาสังกัดกระทรวงวัฒนธรรม. วารสาร มจร.อุบลปริทรรศน์, 6(3), 599-615.
โรงเรียนนเรศวรห้วยผึ้ง. (2563). คู่มือการปฏิบัติงานวิชาการ โรงเรียนนเรศวรห้วยผึ้ง ประจำปีการศึกษา 2563. ประจวบคีรีขันธ์: โรงเรียนนเรศวรห้วยผึ้ง.
วรารัตน์ ชื่นจิตร์. (2564). แนวทางการส่งเสริมการแสดงลิเกในสถาบันอุดมศึกษาเพื่ออนุรักษ์และสืบทอดภูมิปัญญาไทยในเขตภาคเหนือตอนล่าง. ใน วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวัฒนธรรมศาสตร์. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2553). คู่มือเรียนรู้งานตลาดนัดการจัดการความรู้ระดับชาติ ครั้งที่ 2: การจัด การความรู้สู่การพัฒนาคุณภาพผู้เรียนที่ยั่งยืน. กรุงเทพมหานคร: เจริญผล.
สุจิตต์ วงษ์เทศ. (2560). งานศพ ยุคแรกอุษาคเนย์. กรุงเทพมหานคร: นาตาแฮก.
