การคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในกระบวนการสืบสวนคดีอาญา ของเจ้าพนักงานตำรวจ

Main Article Content

ปฐมพงศ์ พัฒน์พรวงศ์
ธนโรจน์ หล่อธนะไพศาล

บทคัดย่อ

บทความทางวิชาการนี้ที่สำรวจเกี่ยวกับการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในกระบวนการสืบสวนคดีอาญาของเจ้าพนักงานตำรวจของไทย ซึ่งปัจจุบันให้ความสนใจเฉพาะสิทธิมนุษยชนในกระบวนการสอบสวนเป็นหลัก ขณะที่การสืบสวนของเจ้าหน้าที่ตำรวจที่มีความสำคัญและอาจกระทบสิทธิเสรีภาพของประชาชนได้ การคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในกระบวนการสืบสวนคดีอาญามีบัญญัติในรัฐธรรมนูญและกฎหมายในระดับรองลงมา แต่พบปัญหาสำคัญเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนในกระบวนการสืบสวนคือ1.กฎหมายให้ความหมายของการสืบสวนไว้อย่างกว้างและให้ตำรวจใช้หลักการดุลยพินิจในการปฏิบัติเป็นหลัก โดยไม่มีการกำหนดกรอบหรือหลักเกณฑ์ในการใช้ดุลยพินิจในการสืบสวน หากใช้ดุลยพินิจรอบคอบอาจไม่ละเมิดสิทธิมนุษยชนในการปฏิบัติงาน 2.สิทธิผู้ต้องสงสัยกระทำความผิดตามกฎหมายเกี่ยวกับความมั่นคงกลับมีสิทธิน้อยกว่าสิทธิผู้ต้องหาทั้งที่เป็นเพียงผู้ต้องสงสัยเท่านั้น ขัดหลักการสันนิษฐานว่าเป็นผู้บริสุทธิ์ตามรัฐธรรมนูญ และ 3.กระบวนการสืบสวนตามกฎหมายพิเศษเกี่ยวกับยาเสพติด การฟอกเงิน การสอบสวนคดีพิเศษ การปราบปราบองค์กรอาชญากรรมข้ามชาติเท่านั้นที่มีการบัญญัติคุ้มครองสิทธิมนุษยชนไว้ในวิธีสืบสวนคือ การค้นยานพาหนะ การดักฟัง และการปฏิบัติการอำพราง กระบวนการสืบสวนพิเศษเหล่านี้มีรายละเอียดกำหนดวิธีการ ขั้นตอน ระยะเวลาการสืบสวนเอาไว้เพื่อเป็นการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน กระบวนการยุติธรรมทางอาญาของไทยมีกลไกการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในกระบวนการสืบสวนได้แก่การคุ้มครองภายในองค์กรคือการบังคับบัญชา การบริหารองค์กรตามหลักวิธีการปกครองที่ดี และการควบคุมคุณธรรมและจริยธรรมเจ้าพนักงานสืบสวน การคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในกระบวนการสืบสวนภายนอกองค์กรได้แก่องค์กรตุลาการและคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติซึ่งเป็นองค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
พัฒน์พรวงศ์ ป., & หล่อธนะไพศาล ธ. . (2023). การคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในกระบวนการสืบสวนคดีอาญา ของเจ้าพนักงานตำรวจ. วารสารสังคมศาสตร์และวัฒนธรรม, 7(6), 344–353. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JSC/article/view/263946
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

เกียรติขจร วัจนะสวัสดิ์. (2551). คำอธิบายหลักกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาว่าด้วยการดำเนินคดี ในขั้นตอนก่อนการพิจารณา. กรุงเทพมหานคร: จิรรัชการพิมพ์.

กิตติพงษ์ กิตยารักษ์. (2541). กระบวนการยุติธรรมบนเส้นทางของการเปลี่ยนแปลง. กรุงเทพมหานคร: วิญญูชน.

คณิต ณ นคร. (2555). กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา (พิมพ์ครั้งที่ 8). กรุงเทพมหานคร: วิญญูชน.

พงศ์พัฒน์ ฉายาพันธ์. (2537). ความรู้เบื้องต้นการสืบสวนอาชญากรรม. กรุงเทพมหานคร: ศิลป์สยามการพิมพ์.

สง่า ดวงอัมพร และคณะ. (2531). การสืบสวนสอบสวนคดี ภาควิชากฎหมายวิธีบัญญัติ. กรุงเทพมหานคร: คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

อุทัย อาทิเวช. (2555). หน่วยที่ 3แนวคิดพื้นฐานเกี่ยวกับกระบวนการยุติธรรมทางอาญาและบทบาทขององค์การสหประชาชาติเกี่ยวกับกระบวนการยุติธรรมทางอาญา ใน กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาและพยานชั้นสูง. นนทบุรี: สำนักพิมพ์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

Adams, T. (1990). Police field operations. Indiana: Prentice-Hall.

Agere, S. (2000). Promoting good governance: Principles, practices and perspectives Vol. 11. London: Commonwealth Secretariat.

Bertalanffy, A. (1976). General System Theory. Foundations, Development, Applications. New York: George Braziller.

Borwornchai, D. (2020). Knowledge Management About Investigative Work That is The Best Practice of The Detective 4.0 Era. Journal of Arts Management, 4 (2), 385-398.

Cambell, M. A., H. (2004). Black’s Law Dictionary. ST. PAUL, Minnesota: West Publishing Co.

Chaturvedi, J. (2006). Police Administration and Investigation of Crime. New Delhi: Gyan Publishing House.

Doerner, W. . (1998). Introduction to law enforcement: An insider’sview. Woburn: Butterworth-Heinemann.

Kleinig, J. (2008). Ethics and criminal justice: An introduction. Cambridge: Cambridge University Press.

Milte, L., & Weber, T. A. . (1997). Police in Australia: Development, functionsand procedures. Sydney: Butterworths.

Packer, H. . (1964). Two models of the criminal process. University of Pennsylvania Law Review, 113(1), 1-11.

Vanderbosch, G. (1968). Criminal Investigation. Washington D.C.: International Association of Chiefs of Police.

Weston, P. B. (1980). Criminal Investigation : Basic Perspectives Upper Saddle River . New Jersey: Prentice Hall Publishing.

Zalman, M. (2002). Criminal procedure: Constitution and Society. Interlochen: Prentice Hall.