การบริหารจัดการสถานศึกษารางวัลพระราชทาน ระดับประถมศึกษา: การศึกษาเพื่อสร้างทฤษฎีฐานราก
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ลักษณะการบริหารจัดการสถานศึกษา 2) การปฏิบัติตามเกณฑ์การประเมินสถานศึกษา และ 3) ผลสืบเนื่องที่เกิดจากการบริหารจัดการสถานศึกษารางวัลพระราชทาน ระดับประถมศึกษา โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบสร้างทฤษฎีฐานรากเป็นวิจัยเชิงคุณภาพ เลือกพื้นที่ที่มีปรากฏการณ์ความสำเร็จโดดเด่น ผู้ให้ข้อมูลสำคัญประกอบด้วยผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องทั้งในและนอกสถานศึกษา ได้มาโดยเลือกแบบเจาะจงใช้เทคนิค Snowball Sampling จนกว่าข้อมูลอิ่มตัว เครื่องมือที่ใช้วิจัย ได้แก่ แบบวิเคราะห์เอกสาร แบบบันทึกการสังเกต แบบสัมภาษณ์เชิงลึก และแบบบันทึกการจัดสนทนากลุ่ม การวิเคราะห์ข้อมูลใช้วิธีการแปลความและตีความจากข้อมูล แล้วสร้างมโนทัศน์ขึ้นโดยอาศัยความไวเชิงทฤษฎี และใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ในการช่วยจัดระบบข้อมูล ผลการวิจัยพบว่า 1) ลักษณะการบริหารจัดการสถานศึกษา มี 3 องค์ประกอบ คือ 1.1) รูปแบบการบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์ 1.2) การวางแผนกลยุทธ์ การนำเอากลยุทธ์ไปใช้ และ 1.3) การประเมินแผนกลยุทธ์ โดยการกำหนดกลยุทธ์ในด้านการพัฒนาผู้เรียน 2) การปฏิบัติตามเกณฑ์การประเมินสถานศึกษารางวัลพระราชทาน ใช้แนวปฏิบัติเพื่อบรรลุตามเกณฑ์มี 5 แนวทาง ได้แก่ 2.1) ปฏิบัติตามเกณฑ์การประเมินสถานศึกษารางวัลพระราชทาน 2.2) ใช้แนวปฏิบัติอันเป็นเลิศ SMART: Model 2.3) เน้นวัฒนธรรมคุณภาพ 5Q 2.4) อาศัยการมีส่วนร่วมและความรับผิดชอบของทุกภาคส่วน และ 2.5) ใช้คุณลักษณะการทำงานมุ่งสู่ความเป็นเลิศ และ 3) ผลสืบเนื่องที่เกิดขึ้นจากการบริหารจัดการสถานศึกษารางวัลพระราชทาน 3 ส่วน คือ เกิดขวัญกำลังใจบุคลากรภายใน เกิดความพึงพอใจในความสำเร็จแก่บุคลากรภายนอก มีการ บูรณาการทำงานระหว่างภาคีเครือข่ายในระดับผู้บริหารและหน่วยงาน เกิดองค์ความรู้ใหม่
Article Details
เอกสารอ้างอิง
เบญสิร์ยา เกษอุดมทรัพย์ และคณะ. (2565). กลยุทธ์การพัฒนาสมรรถนะประจำสายงานของครูในสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาจังหวัดตาก. วารสารศิลปาการจัดการ, 6(3), 1570-1571.
กนกอร สมปราชญ์. (2562). ภาวะผู้นำกับคุณภาพการศึกษา. (พิมพ์ครั้งที่ 1). ขอนแก่น: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
กัญภร เอี่ยมพญา และคณะ. (2565). โรงเรียนขนาดเล็ก : ปัญหาที่ต้องตัดสินใจ. วารสารสิรินธรปริทรรศน์, 23(1), 315-327.
ขจรศักดิ์ เขียวน้อย. (2564). กระบวนการบริหารจัดการสถานศึกษาขนาดเล็กเพื่อรับรางวัลพระราชทาน. วารสารการวิจัยการศึกษาขั้นพื้นฐาน, 1(ฉบับปฐมฤกษ์), 1-18.
ณัฐพร ละม้ายแข และทัศนะ ศรีปัตตา. (2565). การศึกษากระบวนการบริหารเชิงกลยุทธ์ของผู้บริหารสถาน ศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพิจิตร. Journal of Roi Kaensarn Academi, 7(6), 65-76.
ทรงพล เจริญคำ. (2563). หลักการและทฤษฎีการบริหารการศึกษา. (พิมพ์ครั้งที่ 11). กรุงเทพมหานคร: โอ เอส พริ้นติ้งเฮ้าท์.
ธัญมัย ปรัชญาวุฒิรัตน์. (2563). การสร้างทฤษฎีฐานรากภาวะผู้นำผู้บริหารสถานศึกษา: พหุกรณีศึกษา. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยนเรศวร.
นิเวศน์ วงศ์สุวรรณ และอินถา ศิริวรรณ. (2560). การบริหารแบบมีส่วนร่วม The ParticipativeManagement. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, 4(1), 176-186.
นิวุธ มีพันธ์. (2559). ตัวแบบภาวะผู้นำของผู้บริหารโรงเรียนที่ได้รับรางวัลพระราชทาน ระดับมัธยมศึกษาในเขตภาคเหนือตอนบน. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาผู้นำทางการศึกษาและการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
พระมหาโกสินทร์ ทินฺนญาโณ. (2564). กระบวนการบริหารเชิงกลยุทธ์ของสถานศึกษา. วารสารการบริหารการศึกษา มมร วิทยาเขตร้อยเอ็ด, 1(1), 35-46.
ราชกิจจานเบกษา. (2560). รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจกรไทยพุทธศักราช 2560. เล่ม 134 ตอน 40ก หน้า 14 ( 6 เมษายน 2560).
ฤทัยทรัพย์ ดอกคำ. (2560). โรงเรียนรางวัลพระราชทานคุณภาพมาตรฐานสู่ความยั่งยืนของชุมชน. วารสารการบริหารการศึกษาและภาวะผู้นำ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร, 5(19). 24-27.
ศิริวรรณ เต็มสุวรรณ และดาวรุวรรณ ถวิลการ. (2560). การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันวัฒนธรรมคุณภาพของโรงเรียนรางวัลพระราชทานในจังหวัดขอนแก่น. วารสารวิทยบริการมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, 28(3). 32-33.
สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2559). รายงานของคณะกรรมาธิการขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศด้านการศึกษาสภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์สำนักกรรมาธิการ 3 สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎรปฏิบัติหน้าที่สำนักงานเลขาธิการสภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2562). คู่มือการประเมินนักเรียนเพื่อรับรางวัลพระราชทาน ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมชุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
สุภางค์ จันทวานิช. (2559). วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ. (พิมพ์ครั้งที่ 12). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุรศักดิ์ วงค์ษา. (2563). การวิจัยเชิงคุณภาพด้วยวิธีทฤษฎีฐานราก: แนวความคิด วิธีการและข้อพึงระวัง. วารสารศิลปศาสตร์ปริทัศน์, 15(1), 117-129.
อนันท์ งามสะอาด. (2559). การนำหลักบริหารเชิงกลยุทธ์ (Strategic Management) ไปใช้ในสถานศึกษา. เรียกใช้เมื่อ 27 มีนาคม 2566 จาก https://www.facebook.com/ drrnan/posts/763458237094264/.
อรรถพล ปานอ่วม และคณะ. (2565). การบริหารแบบมีส่วนร่วมที่ส่งผลต่อการบริหารงานวิชาการของสถานศึกษากลุ่มเครือข่ายโรงเรียนที่ 30 สังกัดสำนักการศึกษาสำนักงานเขตประเวศกรุงเทพมหานคร. วารสารวิชาการสถาบันเทคโนโลยีแห่งสุวรรณภูมิ, 8(1). 142-155.
อรวรรณ ป้อมดำ. (2561). การขับเคลื่อนศูนย์การเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาลพบุรี เขต 2. ใน รายงานวิจัยสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. กระทรวงศึกษาธิการ.
Charmaz, K. . (2014). Constructing Grounded Theory Vol 2n Edition. Los Angeles: Sage.
Deming, W. E. (1986). Out of the crisis. Cambridge, MA: Center for Advanced EngineeringStudy, Massachusetts Institute of Technology.
