การสื่อสารสุขภาพทางสื่อสังคมออนไลน์ เพื่อลดการบริโภคน้ำตาล ในการป้องกันโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ในกลุ่มสตรีวัยทำงาน
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการสื่อสารสุขภาพทางสื่อสังคมออนไลน์เพื่อลดการบริโภคน้ำตาล ในการป้องกันโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ในกลุ่มสตรีวัยทำงาน ในประเด็นที่เกี่ยวกับ 1) นโยบายการสื่อสาร 2) การออกแบบเนื้อหา 3) การนำเสนอและเผยแพร่ 4) กลยุทธ์การสื่อสาร 5) แนวทางการพัฒนาการสื่อสาร การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ให้ข้อมูลหลัก 24 คน ในกลุ่มบุคลากรฝ่ายจัดการสื่อสารสุขภาพ บุคลากรทางการแพทย์ สตรีวัยทำงานและนักวิชาการสื่อสาร เครื่องมือในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์เชิงลึกแบบมีโครงสร้าง วิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า 1) นโยบายสื่อสาร ควรวางกรอบโดยใช้หลักไตรพลัง กำหนดเป้าหมายสื่อสารให้สอดคล้องกันทั้งระดับบุคคล ระดับสังคมและระดับนโยบาย 2) การออกแบบเนื้อหา ควรกำหนดประเด็นให้สอดคล้องกับสภาพปัญหา ความต้องการ วิถีชีวิตของสตรีวัยทำงาน ใช้ลีลาอารมณ์ ภาษาของสตรีที่เข้าใจง่าย เน้นใช้สีสัญลักษณ์ให้เกิดความจดจำ 3) การนำเสนอเน้นการเล่าเรื่องในรูปแบบที่ทันสมัย เหมาะกับช่องทางสื่อสังคมออนไลน์ เผยแพร่โดยเลือกช่วงเวลาความถี่ให้เหมาะสมกับเนื้อหาและกลุ่มเป้าหมาย 4) กลยุทธ์การสื่อสาร ใช้กลยุทธ์โน้มน้าวใจ กลยุทธ์จุดจับใจด้านอารมณ์ กลยุทธ์การเสริมพลัง กลยุทธ์การใช้ตัวแบบ และกลยุทธ์การขยายเครือข่าย 5) แนวทางการพัฒนาการสื่อสาร ควรจัดตั้งคณะทำงานในการขับเคลื่อนแผนการสื่อสารที่ยึดโยงภาคีเครือข่ายสุขภาพ รวมถึงพัฒนาสตรีต้นแบบการสื่อสารในองค์กรและชุมชน ให้เกิดการขยายผลงานสื่อสารสุขภาพทางสื่อสังคมออนไลน์เพื่อลดการบริโภคน้ำตาล ในการป้องกันโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง เป็นแนวทางให้หน่วยงานอื่นนำไปประยุกต์ใช้ได้ในระดับชาติและระดับท้องถิ่น
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กมล ไชยสิทธิ์ และคณะ. (2565). นโยบายและแนวทางการดำเนินการการสื่อสารสุขภาพด้วยสื่อสังคมออนไลน์ของสถาบันมะเร็งแห่งชาติเกี่ยวกับโภชนาการในการป้องกันโรคมะเร็งในพนักงานสำนักงาน. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 7(12), 187-201.
กรมอนามัย. (2561). น้ำตาลทานเท่าไหร่? เรียกใช้เมื่อ 28 ธันวาคม 2563 จาก https://multimedia.anamai.moph. go.th/video-knowledges/daily-sugar-intake/
แคทรียา การาม และคณะ. (2564). รูปแบบการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพแบบมีส่วนร่วมในระดับพื้นที่สู่การปฏิบัติจังหวัดนนทบุรี ปี 2559. วารสารสหศาสตร์, 21(2), 144-161.
ณัฐชยา นาคำ และคณะ. (2563). ผลของโปรแกรมการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมสำหรับแกนนำนักเรียนต่อความรู้และการปฏิบัติการจัดการอาหารในโรงเรียน. เชียงใหม่เวชสาร, 60(1), 114-24.
ตรีชฎา หวังพิทักษ์. (2562). การสื่อสารการสร้างเสริมสุขภาวะของเว็บไชต์ไทยเฮลท์ในสื่อสังคมออนไลน์กับการเปิดรับและการใช้ประโยชน์ของเยาวชนในกรุงเทพมหานคร. เรียกใช้เมื่อ 28 ธันวาคม 2563 จาก libdoc.dpu.ac.th/thesis/Treechada.Wan.pdf
ธิติพัทธ์ ลิ้มสัมฤทธิ์นิภา และจันทิมา เขียวแก้ว. (2564). รูปแบบการสื่อสารเพื่อสร้างคุณค่าตราองค์กรของสถาบันอุดมศึกษาตามแนวคิดพันธกิจสัมพันธ์. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 6(4), 96-110.
ผู้ให้ข้อมูลสำคัญคนที่ 1. (22 กันยายน 2565). การสื่อสารสุขภาพทางสื่อสังคมออนไลน์เพื่อลดการบริโภคน้ำตาลในการป้องกันโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ในกลุ่มสตรีวัยทำงาน. (กนกพงษ์ ม่วงศรี, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้ข้อมูลสำคัญคนที่ 2. (16 กันยายน 2565). การสื่อสารสุขภาพทางสื่อสังคมออนไลน์เพื่อลดการบริโภคน้ำตาลในการป้องกันโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ในกลุ่มสตรีวัยทำงาน. (กนกพงษ์ ม่วงศรี, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้ข้อมูลสำคัญคนที่ 3. (9 กันยายน 2565). การสื่อสารสุขภาพทางสื่อสังคมออนไลน์เพื่อลดการบริโภคน้ำตาลในการป้องกันโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ในกลุ่มสตรีวัยทำงาน. (กนกพงษ์ ม่วงศรี, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้ข้อมูลสำคัญคนที่ 4. (16 กันยายน 2565). การสื่อสารสุขภาพทางสื่อสังคมออนไลน์เพื่อลดการบริโภคน้ำตาลในการป้องกันโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ในกลุ่มสตรีวัยทำงาน. (กนกพงษ์ ม่วงศรี, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้ข้อมูลสำคัญคนที่ 5. (7 กันยายน 2565). การสื่อสารสุขภาพทางสื่อสังคมออนไลน์เพื่อลดการบริโภคน้ำตาลในการป้องกันโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ในกลุ่มสตรีวัยทำงาน. (กนกพงษ์ ม่วงศรี, ผู้สัมภาษณ์)
เยาวนารถ พันธุ์เพ็ง และกัญญรัตน์ หงส์วรนันท์. (2563). การสื่อสารสุขภาพผ่านสื่อสังคมเครือข่ายกับกลุ่มโรค NCDs ตามแนวคิด “สร้างนำซ่อม”. วารสารสหศาสตร์ศรีปทุม, 6(1), 56-67.
รินรดา มะอาลา และคณะ. (2564). การประชาสัมพันธ์ด้วยสื่อสังคมออนไลน์ของเทศบาลนครหาดใหญ่จังหวัดสงขลา. วารสารการบริหารการปกครองและนวัตกรรมท้องถิ่น, 5(1), 299-314.
วสุนธรา รตโนภาส. (2560). กินดีสาหรับสุขภาพดีในศตวรรษที่ 21. The Golden Teak: Science and Technology Journal, 4(1), 1-14.
วีระศักดิ์ พุทธาศรี. (2561). สามเหลี่ยมเขื้อนภูเขา: 9 ปีสมัชชาสุขภาพแห่งชาติของประเทศไทย (พ.ศ. 2551-2559). นนทบุรี: สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ.
ศศิธร นะราวัง และสุพัฒน์ อาสนะ. (2562). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์ของนักศึกษาวิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดขอนแก่น. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพและการสาธารณสุขชุมชน, 23(1), 1-16.
สรรค์ชัย โพธิสุวรรณ. (2563). การวิจัยและพัฒนาเครือข่ายเยาวชนเพื่อป้องกันการกระทำผิดและตกเป็นเหยื่ออาชญากรรมด้วยกระบวนการสื่อสังคมออนไลน์. วารสารวิชาการคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 11(1), 1-14.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2560). การสำรวจพฤติกรรมการบริโภคอาหารของประชากร พ.ศ. 2560. เรียกใช้เมื่อ 28 ธันวาคม 2563 จาก www.nso.go.th/sites/2014/DocLib13/ด้นสังคม/ลาขาสุขภาพ/Food_consumption_behavior_of the_population/2560/รายงานฉบับสมบูรณ์.pdf
สำนักโรคไม่ติดต่อ. (2560). แผนยุทธศาสตร์การป้องกันและควบคุมโรคไม่ติดต่อระดับชาติ 5 ปี (พ.ศ. 2560 - 2564). เรียกใช้เมื่อ 28 ธันวาคม 2563 จาก https://www.thaincd.com/document/doc/plan/หนังสือ_แผนยุทธศาสตร์NCDระดับชาติ.pdf
สุภาพร นิภานนท์. (2560). กลยุทธ์การสื่อสารและการบริหารประเด็นเพื่อผลักดันนโยบายระบบสุขภาพมาตรฐานเดี่ยว. นิเทศสยามปริทัศน์, 16(21), 157-69.
เสริมพันธุ์ ศรีจันทร์ และคณะ. (2565). พฤติกรรมการดูแลสุขภาพของประชาชนวัยทำงานในเขตเทศบาลเมืองฉะเชิงเทรา. วารสารวิชาการศิลปศาสตร์ประยุกต์, 15(1), 1-15.
อัจฉรา ฉัตรเฉลิมพล และคณะ. (2561). ผลของสื่อสังคมออนไลน์ต่อองค์กรและการรับรู้ของลูกค้ากรณีศึกษา บริษัท ปตท. จำกัด(มหาชน)(ปตท). วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์, 20(1), 1-14.
อิริยาพร อุดทา และอริชัย อรรคอุดม. (2560). กลยุทธ์การสื่อสารสุขภาพออนไลน์ผ่านสื่อเฟซบุ๊กของโรงพยาบาลพญาไท. วารสารครุศาสตร์อุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี, 5(2), 145-156.
Bidmon, S. & Terlutter, R. (2015). Gender Differences in Searching for Health Information on the Internet and the Virtual Patient-Physician Relationship in Germany: Exploratory Results on How Men and Women Differ and Why. Journal of medical Internet research, 17(6), e156.
Butterworth, S. E. et al. (2019). Sender gender influences emoji interpretation in text messages. Frontiers in Psychology, 10(784), 1-5.
Fried, S.K. & Rao, S. P. (2003). Sugars, hypertriglyceridemia, and cardiovascular disease. The American journal of clinical nutrition, 78(4):873S-880S.
Hallam, J. et al. (2016). Gender-related Differences in Food Craving and Obesity. Yale J Biol Med, 89(2). 161-73.
Khumhome, B. et al. (2021). Marketing strategies for safe food market in Ubon Ratchathani Province. Journal of Roi Kaensarn Academi, 7(4), 174-89.
Massey, P. M. et al. (2021). Development of personas to communicate narrative-based information about the HPV vaccine on twitter. Frontier Digital Health, 3.