การศึกษาแนวทางการเพิ่มรายได้จากผลลำไยคัดทิ้ง ของกลุ่มวิสาหกิจเกษตรแปลงใหญ่ลำไยบ้านแพ้ว อำเภอบ้านแพ้ว จังหวัดสมุทรสาคร
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาความต้องการในการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผลลำไยคัดทิ้งของ กลุ่มวิสาหกิจเกษตรแปลงใหญ่ลำไยบ้านแพ้ว 2) พัฒนาผลิตภัณฑ์ลำไยแปรรูปเพื่อสุขภาพโดยใช้ผลลำไยคัดทิ้ง และ 3) หาแนวทางการเพิ่มรายได้จากผลิตภัณฑ์ลำไยแปรรูปเพื่อสุขภาพโดยใช้ผลลำไยคัดทิ้ง เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม กลุ่มตัวอย่าง คือสมาชิกกลุ่มวิสาหกิจเกษตรแปลงใหญ่ลำไยบ้านแพ้ว จำนวน 15 คน ที่มาจากประธานกลุ่มและอาสาสมัคร ผู้วิจัยใช้วิธีการสนทนากลุ่ม การวิเคราะห์ปริมาณสารพฤกษเคมีจากผลอ่อนและดอกลำไย การพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบ และการอบรมการแปรรูปผลิตภัณฑ์ ผลการวิจัยพบว่า 1) ความต้องการการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผลลำไยคัดทิ้งของกลุ่มวิสาหกิจ แบ่งเป็น 2 รูปแบบ ได้แก่ 1.1) การแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์อาหารเพื่อสุขภาพ ที่แปลกใหม่ โดดเด่น และเป็นอัตลักษณ์เฉพาะของกลุ่มวิสาหกิจ 1.2) การแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ที่ใช้ในการบรรเทาอาการปวดเข่า 2) การพัฒนาผลิตภัณฑ์ลำไยแปรรูปเพื่อสุขภาพ โดยใช้ผลลำไยคัดทิ้ง มีจำนวน 2 ผลิตภัณฑ์ คือ น้ำลำไยเข้มข้นบรรจุในภาชนะบรรจุปิดสนิท และลำไยอบแห้ง และ 3) แนวทางการเพิ่มรายได้จากผลิตภัณฑ์ลำไยแปรรูปเพื่อสุขภาพ ได้แก่ การพัฒนาศักยภาพเกษตรกรรุ่นใหม่ในรูปแบบ Young Smart Farmer for digital 5.0 การผสมผสานระหว่างภูมิปัญญาท้องถิ่นกับนวัตกรรมการแปรรูปผลิตภัณฑ์เกษตร เพื่อพัฒนาสินค้าจากการใช้ส่วนต่าง ๆ ของลำไย ที่ถูกทิ้งหรือคัดทิ้ง เพื่อเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ หรือการจัดตั้งโรงงานอบแห้งลำไย เพื่อเปิดโอกาสให้เกษตรกรได้เก็บรักษาวัตถุดิบ เพื่อป้องกันการกดราคารับซื้อของพ่อค้าคนกลาง
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ. (2564). สินค้าลำไยและผลิตภัณฑ์. เรียกใช้เมื่อ 1 มีนาคม 2566 จาก https://api.dtn.go.th/
กรมวิชาการเกษตร. (2566). การผลิตลำไยนอกฤดูด้วยสารโพตัสเซียมคลอเรต. เรียกใช้เมื่อ 16 มิถุนายน 2566 จาก https://www.doa.go.th/
ชาย โพธิสิตา. (2566). ศาสตร์และศิลป์แห่งการวิจัยเชิงคุณภาพ. (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์บริษัทอมรินทร์พรินติ้งแอนด์พับลิซซิ่ง จำกัด (มหาชน).
เบญจพรรณ เอกะสิงห์ และคณะ. (2547). ต้นทุนและผลตอบแทนการผลิตลำไยในจังหวัดเชียงใหม่และลำพูน. วารสารเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 8(1-2), 17-44.
ประกาศกรมทรัพย์สินทางปัญญา. (2563). เรื่องการขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ ลำไยพวงทองบ้านแพ้ว ทะเบียนเลขที่ สช63100145. กรมทรัพย์สินทางปัญญา. (6 สิงหาคม 2563).
พัทธนันท์ โกธรรม และคณะ. (2564). สถานภาพความต้องการและอุปสรรคในด้านการเกษตรของชุมชนตำบลตลิ่งชัน อำเภอบ้านด่านลานหอย จังหวัดสุโขทัย. วารสารแก่นเกษตร, 49(ฉบับพิเศษ1), 738-744.
ศันสนีย์ กระจ่างโฉม และคณะ. (2559). ปัจจัยที่สัมพันธ์กับแรงจูงใจของทายาทเกษตรกรในการสานต่ออาชีพเกษตรในอำเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่. วารสารเกษตร, 32(1), 29-38.
ศูนย์ข่าวกรมส่งเสริมการเกษตร. (2565). ลำไยแปลงใหญ่ทางรอดของเกษตรกร. เรียกใช้เมื่อ 28 พฤษภาคม 2566 จาก https://www. doae.go.th/ลำไยแปลงใหญ่ทางรอดของเกษตรกร
ศูนย์สารสนเทศการเกษตร. (2566). สถิติการค้าสินค้าเกษตรไทยกับต่างประเทศ ปี 2566. เรียกใช้เมื่อ 28 พฤษภาคม 2563 จาก https://www.oae.go.th/view/1/เอกสารเผยแพร่/TH-TH
ศูนย์สื่อสารองค์การและนักศึกษาเก่าสัมพันธ์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. (2563). ข่าวสาร: โรงงานต้นแบบอาหารครบวงจร ช่วยเหลือเกษตรกร เพิ่มมูลค่าผลผลิตทางการเกษตรแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์อาหาร. เรียกใช้เมื่อ 31 พฤษภาคม 2566 จาก https://www.cmu.ac.th/th/article/841160a7-f281-4651-9cc1-f63cd84475f6
สำนักงานเกษตรและสหกรณ์ จังหวัดสมุทรสาคร. (2566). แผนพัฒนาการเกษตรและสหกรณ์ของจังหวัดสมุทรสาคร พ.ศ. 2566 - 2570. เรียกใช้เมื่อ 28 พฤษภาคม 2563 จาก https://www.opsmoac.go.th/ samutsakhon-strategic-preview-432791791805
สำนักงานข้อมูลสมุนไพร. (2555). จุลสารข้อมูลสมุนไพร. กรุงเทพมหานคร: คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล.
สำนักงานเศรษฐกิจเกษตร. (2566). สินค้าเกษตรลำไย. เรียกใช้เมื่อ 28 พฤษภาคม 2563 จาก https://mis-app.oae.go.th/product/ลำไย
สุภางค์ จันทวานิช. (2555). วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุมาลี ไชยศุภรากุล. (2558). ระเบียบวิธีวิจัยทางสังคมศาสตร์. นนทบุรี: บริษัทมาตาการพิมพ์ จำกัด.
M report. (2565). ข่าว/สถิติและการจัดอันดับ. เรียกใช้เมื่อ 1 มีนาคม 2566 จาก https://www.mreport.co.th/
Sudjaroen, Y. et al. (2012). Isolation and characterization of ellagitannins as the major poly-phenolic components of Longan (Dimocarpus longan Lour) seeds. Phytochemistry Journal, 77(May 2012), 226-237.
Yingngam, B. et al. (2014). Ultrasound-assisted extraction of phenolic compounds from Cratoxylum formosum ssp. leaves using central composite design and evaluation of its protective ability against H2O2 induced induced cell death. Asian Pacific Journal of Tropical Medicine, 7(1), S497-S505.
Zhu, X. R. et al. (2019). Pericarp and seed of litchi and longan fruit: constituent, extraction, bioactive activity, and potential utilization. Jounal of Zhejiang University SCIENCE B, 20(6), 503-512.