ผลของกิจกรรมสุขศึกษาที่ประยุกต์ใช้หลักสัปปุริสธรรมที่มีต่อพฤติกรรมสุขภาพและทักษะการคิดแก้ปัญหาเรื่องการสร้างเสริมสุขภาพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบก่อนการทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาผลของการจัดกิจกรรมสุขศึกษาโดยประยุกต์การใช้หลักสัปปุริสธรรมที่มีต่อพฤติกรรมสุขภาพเรื่องการสร้างเสริมสุขภาพ 2) ศึกษาทักษะการคิดแก้ปัญหาเรื่องการสร้างเสริมสุขภาพ และ 3) ศึกษาความพึงพอใจต่อการจัดกิจกรรมสุขศึกษา โดยประยุกต์การใช้หลักสัปปุริสธรรม รูปแบบการวิจัยเป็นการศึกษากลุ่มเดียวแบบทดสอบก่อนและ กลุ่มตัวอย่างคือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ของโรงเรียนสาธิตชุมชนการเรียนรู้สมเด็จย่า มหาวิทยาลัย ศรีนครินทรวิโรฒ แม่แจ่ม อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 30 คน ที่ยินดีเข้าร่วมการวิจัยครั้งนี้ ในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 มีการดำเนินกิจกรรมสุขศึกษาที่ประยุกต์การใช้หลักสัปปุริสธรรมทั้ง 7 ประการ ประกอบด้วย ธัมมัญญุตา อัตถัญญุตา อัตตัญญุตา มัตตัญญุตา กาลัญญุตา ปริสัญญุตา และปุคคลัญญุตา สำหรับเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แผนการจัดกิจกรรมสุขศึกษาที่ประยุกต์ใช้หลัก สัปปุริสธรรม จำนวน 5 แผน แบบวัดพฤติกรรมสุขภาพ แบบประเมินทักษะการคิดแก้ปัญหา และแบบสอบถามความพึงพอใจ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และทดสอบความแตกต่างด้วยค่าที ผลการวิจัยพบว่า ภายหลังการเข้าร่วมกิจกรรมสุขศึกษากลุ่มตัวอย่างมีค่าคะแนนเฉลี่ยของพฤติกรรมสุขภาพทั้งทางด้านความรู้ เจตคติ การปฏิบัติ และทักษะการคิดแก้ปัญหาสูงกว่าก่อนเข้าร่วมกิจกรรมสุขศึกษาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และกลุ่มตัวอย่างมีความพึงพอใจต่อการเข้าร่วมกิจกรรมสุขศึกษาที่ประยุกต์ใช้หลักสัปปุริสธรรม โดยรวมมีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กาวี ศรีรัตน์. (2562). การประยุกต์ใช้หลักสันโดษและหลักสัปปุริสธรรมในการซื้อและการใช้โทรศัพท์สมาร์ตโฟนของนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา. วารสารวิจัยราชภัฏกรุงเก่า, 6(3), 3-30.
กุลิสรา จิตรชญาวณิช. (2562). การจัดการเรียนรู้. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เกษแก้ว เสียงเพราะ. (2563). ทฤษฎี เทคนิคการพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพ และการประยุกต์ใช้ในงานสาธารณสุข. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
คณพัฒน์ อรุณรัศมีโชติ. (2560). นวัตกรรมการสอนศิลปะประดิษฐ์ตามหลักสัปปุริสธรรมเพื่อส่งเสริมการพัฒนา แบบองค์รวมของนักเรียนประถมศึกษาปีที่ 1. วารสารอิเล็กทรอนิกส์ทางการศึกษา(OJED), 12(1), 466-479.
คณาจารย์โรงเรียนสาธิตชุมชนการเรียนรู้สมเด็จย่ามหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒแม่แจ่ม. (29 กรกฎาคม 2566). ปัญหาสุขภาพของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น. (สิงหา จันทน์ขาว, ผู้สัมภาษณ์)
จักรพันธ์ เพ็ชรภูมิ. (2560). พฤติกรรมสุขภาพ แนวคิด ทฤษฎี และการประยุกต์ใช้. พิษณุโลก: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยนเรศวร.
จินตนา สรายุทธพิทักษ์. (2565). การจัดการเรียนรู้สุขศึกษาในศตวรรษที่21. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ณรงค์ศักดิ์ หนูสอน. (2564). หลักการส่งเสริมสุขภาพ. พิษณุโลก: ห้างหุ้นส่วนจำกัด พี.ดีจิตอล จำกัด.
ดนุลดา จามจุรี. (2564). การออกแบบการเรียนรู้ : แนวคิดและกระบวนการ. กรุงเทพมหานคร : ห้างหุ้นส่วนจำกัด น่ำกังการพิมพ์.
ทิศนา แขมมณี. (2566). ศาสตร์การสอน : องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นันท์นภัส นิยมทรัพย์. (2560). ความรู้พื้นฐานด้านการเรียนการสอน. นครปฐม: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยศิลปากร.
นิรมล เมืองโสม. (2564). การป้องกันโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง โดยกาประยุกต์ใช้แนวคิดทฤษฎีทางพฤติกรรมศาสตร์และการส่งเสริมสุขภาพ. ขอนแก่น: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
ประเทืองสุข ยังเสถียร. (2559). การออกแบบวิธีการแก้ปัญหาของผู้เรียนโดยใช้หลักสัปปุริสธรรม. วารสารศึกษาศาสตร์ปริทัศน์, 31(2), 1-6.
ปราโมทย์ วงศ์สวัสดิ์. (2561). แบบแผนการวิจัยเชิงทดลอง : การประยุกต์ใช้ในงานวิจัยเพื่อพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพ. กรุงเทพมหานคร: เจริญดีมั่นคงการพิมพ์.
พระครูสังฆรักษ์ปรีชา ฐิตญาโณ. (2564). สัปปุริสธรรม:พฤติกรรมการดำเนินชีวิตสมัยใหม่. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 8(7), 16-26.
พระครูอุปกิตปริยัติโสภณ และสุวิชัย อินทกุล. (2564). สัปปุริสธรรม 7 กับการพัฒนาในศตวรรษที่ 21. วารสาร มจร การพัฒนาสังคม, 6(2), 198-206.
พระปลัดธีรภัทร์ นาถสีโล. (2564). สัปปุริสธรรมกับการบริหารจัดการตนเองในยุคโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา(COVID-19). วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์ , 8(6), 123-135.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตโต). (2553). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. นนทบุรี: บริษัท เอส.อาร์.พริ้นติ้ง แมส โปรดักส์ จำกัด.
พระมหาวาสุเทพ ญาณเมธี. (2564). สัปปุริสธรรม 7 กับการพัฒนาในยุคไทยแลนด์ 4.0. วารสาร มจร การพัฒนาสังคม, 6(1), 195-204.
พาสนา จุลรัตน์. (2564). จิตวิทยาการรู้คิด. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พิมพันธ์ เดชะคุปต์ และคณะ. (2566). การเรียนรู้เชิงรุกเสริมสร้างสมรรถนะ. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
รัตนะ บัวสนธ์. (2565). การวิจัยและพัฒนานวัตกรรมการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วัชรา เล่าเรียนดี และคณะ. (2560). กลยุทธ์การจัดการเรียนรู้เชิงรุก เพื่อพัฒนาการคิดและยกระดับคุณภาพการศึกษา สำหรับศตวรรษที่ 21. นครปฐม: เพชรเกษมพริ้นติ้ง กรุ๊ป จำกัด.
ศูนย์อนามัยชาติพันธุ์ ชายขอบ และแรงงานข้ามชาติ. (2562). โครงการส่งเสริมโภชนาการ และสุขภาพอนามัยเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร. วารสารศูนย์อนามัยชาติพันธุ์ ชายขอบและแรงงานข้ามชาติ, 1(122), 4-5.
สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. (2563). สุขภาพคนไทย 2563. กรุงเทพมหานคร: บริษัทอมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน).
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนพัฒนาการศึกษาแห่งชาติ. 2560-2575. เรียกใช้เมื่อ 15 พฤษภาคม 2565 จาก https://www.moe.go.th/แผนการศึกษาแห่งชาติ-พ-ศ-2560/
สำนักงานสภาการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2559). เป้าหมายของการพัฒนาแห่งสหัสวรรษ. เรียกใช้เมื่อ 15 พฤษภาคม 2565 จาก https://social.nesdc.go.th/social/Default.aspx?tabid=40
สำนักงานสภาการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2565). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 (พ.ศ.2566-2570). เรียกใช้เมื่อ 9 มีนาคม 2566 จาก https://www.nesdc.go.th/ewt_news. php?nid=13651
สิทธิพล อาจอินทร์. (2564). ศาสตร์และศิลป์การจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21. ขอนแก่น: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
สุคนธ์ สินธพานนท์. (2560). ครูยุคใหม่กับการจัดการเรียนรู้สู่การศึกษา 4.0. กรุงเทพมหานคร: ห้างหุ้นส่วนจำกัด 9119 เทคนิคพริ้นติ้ง.
อภิชา แดงจำรูญ. (2564). การส่งเสริมสุขภาพนักเรียน(สุขศึกษาและพลศึกษาสำหรับครูประถมศึกษา). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อาภาพร เผ่าวัฒนา และคณะ. (2561). การป้องกันพฤติกรรมเสี่ยงในวัยรุ่น : แนวคิด และ การจัดการหลายระดับ. กรุงเทพมหานคร: บริษัท แดเน็กซ์ อินเตอร์คอร์ปอเรชั่น จำกัด.
อุดม คำขาด. (2549). สัปปุริสธรรมกับการจัดการเรียนรู้. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์, 2(2), 5-11.