ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการได้รับการรับรองมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี ของเกษตรกรรายย่อยผู้ปลูกสินค้าไม้ผลเพื่อการส่งออกในจังหวัดจันทบุรี
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการได้รับการรับรองมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี (GAP) ของเกษตรกรรายย่อยผู้ปลูกสินค้าไม้ผลเพื่อการส่งออกในจังหวัดจันทบุรี ประชากรที่ใช้ในการวิจัย คือ เกษตรกรรายย่อยผู้ปลูกไม้ผลประเภททุเรียน ที่ได้ขึ้นทะเบียนเป็นเกษตรกรโดยสำนักงานเกษตรจังหวัดจันทบุรี จำนวน 41,613 ราย กำหนดกลุ่มตัวอย่างจำนวนทั้งสิ้น 396 ราย สุ่มตัวอย่างแบบตามพื้นที่ โดยวิธีการสุ่มแบบแบ่งชั้นภูมิ ใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือในการวิจัย ทำการวิเคราะห์ข้อมูลโดยวิธีวิเคราะห์การถดถอยโลจิสติกแบบไบนารี ผลการวิจัยพบว่า ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการได้รับการรับรองมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี มี 2 ด้าน ได้แก่ ความรู้ความเข้าใจ และ แนวทางการปฏิบัติ ของเกษตรกรเกี่ยวกับมาตรฐาน GAP การวิเคราะห์การถดถอยโลจิสติกทำนายทุกตัวแปรมีความเหมาะสมและสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์และโมเดล สมการโลจิสติกในภาพรวมโดยเฉลี่ยสามารถทำนายโอกาสของเกษตรกรรายย่อยที่จะผ่านและไม่ผ่านการรับรองได้ถูกต้องร้อยละ 99.20 โดยพบว่า ความสามารถการทำนายโอกาสของเกษตรกรที่จะผ่านการรับรองมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีได้ถูกต้องร้อยละ 98.80 และความสามารถการทำนายโอกาสของเกษตรกรที่จะไม่ผ่านการรับรองมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีได้ถูกต้องร้อยละ 99.60 และมีอัตราความผิดพลาดในการจัดเข้ากลุ่มร้อยละ 0.80 การเสนอแนวทางในการทำให้เกษตรกรรายย่อยผ่านการรับรองมาตรฐาน GAP มากขึ้น โดยหน่วยงานภาครัฐต้องให้ความสนใจและสนับสนุนส่งเสริมปัจจัยทั้ง 2 ด้าน รวมถึงสร้างแรงจูงใจให้เกษตรกรตระหนักถึงความสำคัญของมาตรฐาน GAP
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรรณิการ์ สังขจร และคณะ. (2564). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการผลิตทุเรียนแทนยางพาราของเกษตรกรในโครงการพัฒนาอาชีพชาวสวนยางรายย่อยเพื่อความยั่งยืน. วารสารวิทยาศาสตร์เกษตร, 52(2), 118-127.
กังสดาล กนกหงษ์ และคณะ. (2561). การยอมรับวิธีการปลูกพืชภายใต้มาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีและเหมาะสม (GAP) ของเกษตรกรศูนย์พัฒนาโครงการหลวงม่อนเงาะ อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่. วารสารวิจัยและส่งเสริมวิชาการเกษตร, 36(1), 75-84.
กาญจ์กนก วิหาละ และคณะ. (2564). การปฏิบัติตามระบบมาตรฐานเกษตรที่ดีและเหมาะสมของเกษตรกรผู้ปลูกมะม่วง อําเภอพร้าว จังหวัดเชียงใหม่. วารสารผลิตกรรมการเกษตร, 3(3), 105-116.
จรวด มัทธวรัตน์ และคณะ. (2564). การพัฒนาและส่งเสริมการจัดการระบบน้ำเพื่อการผลิตผักและผลไม้ที่สอดคล้องกับความต้องการของตลาด. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 6(5), 111-122.
จักรพันธ์ พรมเกี๋ยง และคณะ. (2563). ความรู้และการปฏิบัติตามแนวเกษตรดีที่เหมาะสมของเกษตรกรผู้ปลูกหม่อน อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดน่าน. วารสารวิจัยและส่งเสริมวิชาการเกษตร, 37(1), 52-63.
จีรวัฒน์ แพงแสน และคณะ. (2565). แนวทางความสำเร็จของการผลิตข้าวอินทรีย์: กรณีศึกษาเกษตรกรผู้ผลิตข้าว อำเภอศรีวิไล จังหวัดบึงกาฬ. วารสารมหาวิทยาลัยพัฒนาเชิงพื้นที่, 1(2), 11-21.
จุฑามาศ คนไทย และคณะ. (2562). ความต้องการการผลิตผักตามมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีสำหรับพืชอาหาร (GAP) ของเกษตรกรในอำเภอหนองเสือ จังหวัดปทุมธานี. แก่นเกษตร, 47(4), 727-738.
จุฬาลักษณ์ ตลับนาค และคณะ. (2564). การประเมินความรู้ความเข้าใจและการปฏิบัติตามมาตรฐานเกษตรดีที่เหมาะสมของเกษตรกรผู้ปลูกผัก ตำบลบ้านเชี่ยน อำเภอหันคา จังหวัดชัยนาท. วารสารเกษตรพระวรุณ, 18(1), 104-110.
ชลาธร จูเจริญ และคณะ. (2564). การผลิตชาตามเกษตรที่ดีสำหรับใบชาสดของเกษตรกรผู้ผลิตชาในพื้นที่มูลนิธิโครงการหลวง จังหวัดเชียงใหม่. วารสารวิทยาศาสตร์เกษตร, 52(2), 202-212.
ณัฐวุฒิ จั่นทอง และคณะ. (2566). การยอมรับเทคโนโลยีการผลิตกล้วยหอมตามการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีและเหมาะสม (GAP) ของเกษตรกรในเขตภาคกลางตอนบน. วารสารวิจัยและส่งเสริมวิชาการเกษตร, 40(1), 150-160.
ทิพย์วรรณ ปริญญาศิริ และชนิพรรณ บุตรยี่. (2561). การวิเคราะห์พหุหลักเกณฑ์สำหรับมาตรการการควบคุมวัตถุอันตรายทางการเกษตรในผักและผลไม้. วารสารกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์, 60(3), 155-167.
นฤมล คำดี และคณะ. (2565). ปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติเกษตรดีที่เหมาะสมของเกษตรกรผู้ปลูกสตรอว์เบอร์รีคุณภาพ อำเภอสะเมิง จังหวัดเชียงใหม่. วารสารเกษตร, 38(2), 201-208.
นุกุล อินทกูล และวรลักษณ์ วรรณโล. (2566). แนวทางการพัฒนามาตรฐานการผลิตสับปะรดนางแล สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ ตำบลนางแล อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย. วารสารการวิจัยกาสะลองคำ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย, 17(1), 64-75.
ปริญญา กรจัตุพร และคณะ. (2562). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการปฏิบัติตามมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีของเกษตรกรผู้ปลูกข้าว จังหวัดนครปฐม. วารสารเกษตรพระจอมเกล้า, 37(2), 381-393.
ปรีติยาทร แก้วมณี และมยุรี กระจายกลาง. (2561). การจัดการหลังการเก็บเกี่ยวและการสูญเสียหลังการเก็บเกี่ยวของกล้วยหอมทอง. วารสารวิทยาศาสตร์เกษตร, 29(3 พิเศษ), 25-31.
พัชรินทร์ สุภาพันธ์ และทัดพงศ์ อวิโรธนานนท์. (2561). ความรู้ การปฏิบัติ และช่องทางการตลาดผักตามมาตรฐานเกษตรดีที่เหมาะสม ในจังหวัดเชียงใหม่. วารสารวิจัยและส่งเสริมวิชาการเกษตร, 35(2), 64-76.
พุฒิสรรค์ เครือคำ และคณะ. (2564). การยอมรับการส่งเสริมปลูกพืชผักในระบบการเพาะปลูกที่ดีของเกษตรกรชนเผ่ากะเหรี่ยงในพื้นที่ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงวัดจันทร์ จังหวัดเชียงใหม่. วารสารวิจัยและส่งเสริมวิชาการเกษตร, 38(1), 135-143.
มณฑิรา สังขจร และคณะ. (2564). ความเป็นไปได้ในการผลิตขมิ้นชัน ตามมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี (GAP) ของเกษตรกร อำเภอป่าพะยอม จังหวัดพัทลุง. วารสารวิทยาศาสตร์เกษตร, 52(2), 107-117.
ยุภาพร อำนาจ และคณะ. (2566). การมีส่วนร่วมของเกษตรกรในการจัดการน้ำเพื่อการเกษตรในพื้นที่จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารจันทรเกษมสาร, 29(1), 1-16.
ลดาวัลย์ ไข่คำ. (2566). ความคิดเห็นและการปรับตัวของเกษตรกรผู้ปลูกทุเรียนในจังหวัดหนึ่งในภาคตะวันออกของประเทศไทย ต่อประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง บัญชีรายชื่อวัตถุอันตราย (ฉบับที่ 6) พ.ศ. 2563. วารสารจันทรเกษมสาร, 29(1), 113-128.
ศุทธิดา มิ่งสกุล. (2559). ความรู้และการปฏิบัติตามแนวเกษตรดีที่เหมาะสมของเกษตรผู้ปลูกผักในอำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่. วารสารวิชาการมาหวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์, 11(2), 324-334.
ศูนย์สารสนเทศการเกษตร. (2565). สถิติการค้าสินค้าเกษตรไทยกับต่างประเทศ ปี 2565. เรียกใช้เมื่อ 27 สิงหาคม 2566 จาก https://www.oae.go.th/assets/portals/1/files/jounal/2566/tradestatistic 2565.pdf
สายใจ ทันการ และคณะ. (2563). นวัตกรรมการแปรรูปผลไม้ตามฤดูกาลของผู้ผลิตตลาดเกษตรกร จังหวัดบุรีรัมย์ ในยุคไทยแลนด์ 4.0. วารสารสหวิทยาการจัดการมหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์, 4(1), 47-54.
สำนักงานเกษตรจังหวัดจันทบุรี. (2566). รายงานผลการปรับปรุงข้อมูลทะเบียนเกษตรกรผ่านระบบ ทบก. และแอปพลิเคชั่น DOAE Farmbook ปี 2565. จันทบุรี: สำนักงานเกษตรจังหวัดจันทบุรี.
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. (2564). ข้อมูลเศรษฐกิจการเกษตร. เรียกใช้เมื่อ 28 สิงหาคม 2566 จาก https://www.oae.go.th/view/1/รายละเอียดภาวะเศรษฐกิจการเกษตร/36829/TH-TH
สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 6 . (2566). ข้อมูลการดำเนินงานตรวจรับรองแหล่งผลิตพืช (GAP) สะสมปี 2566 แยกรายอำเภอ. จันทบุรี: สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 6.
สุนิสา ช่วยสุข และคณะ. (2565). การส่งเสริมการผลิตทุเรียนตามมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีของเกษตรกร ตำบลเขาค่าย อำเภอสวี จังหวัดชุมพร. Journal of Roi Kaensarn Academi, 7(8), 334-352.
สุภาพร อามาตย์. (2566). การจัดการระบบควบคุมคุณภาพการผลิตต้นทุนและผลตอบแทนในการผลิตสินค้าหอมแดงศรีสะเกษ ตามมาตรฐานสินค้าสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ไทย (GI) ของเกษตรกรผู้ปลูกหอมแดง ในเขตพื้นที่จังหวัดศรีสะเกษ. วารสารการจัดการและการพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี, 10(1), 1-19.
อรัญ บุญญะนิต และรุจ ศิริสัญลักษณ์. (2562). ปัจจัยที่มีผลต่อการได้รับการรับรองการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีของเกษตรผู้ปลูกข้าวในอำเภอพร้าว จังหวัดเชียงใหม่. แก่นเกษตร, 47(ฉบับพิเศษ 1), 167-172.
Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. psychometrika, 16(3), 297-334.
Inta Chanthavong. (2562). การยอมรับเทคโนโลยีการปลูกข้าวภายใต้ระบบเกษตรดีที่เหมาะสม ของเกษตรกรอำเภอจำพอน จังหวัดสะหวันนะเขต สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว. ใน ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพัฒนาทรัพยากรและส่งเสริมการเกษตร. มหาวิทยาลัยแม่โจ้.
Kline, R.B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (2nd Edition). New York: Guilford Press.
Kourgialas et al. (2022). Good Agricultural Practices Related to Water and Soil as a Means of Adaptation of Mediterranean Olive Growing to Extreme Climate-Water Conditions. Sustainability, 14(20), 1-14.
Rovinelli, R. J. (1976). Methods for Validating Criterion-Referenced Test Items. Unplblisded Doctoral Dissertation. University of Massachusetts Amherst. Retrieved August 27, 2023, from ttps://scholarworks.umass.edu/cgi/viewcontent.cgi?referer=https://www.google. Co.th/&httpsredir=1&article=4661&context=dissertations_1
Yamane, T. (1973). Statistics: An Introductory Analysis (3rd Edition). New York: Harper and Row.