การพัฒนารูปแบบการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานทุนทางวัฒนธรรม เพื่อเสริมสร้างเศรษฐกิจสร้างสรรค์ “ย่านเมืองเก่า” จังหวัดเพชรบุรี

Main Article Content

นริศรา กรุดนาค
นรินทร์ สังข์รักษา

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพการณ์และความต้องการในการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานทุนทางวัฒนธรรมเพื่อเสริมสร้างเศรษฐกิจสร้างสรรค์ “ย่านเมืองเก่า”จังหวัดเพชรบุรี และ 2) พัฒนารูปแบบการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานทุนทางวัฒนธรรมเพื่อเสริมสร้างเศรษฐกิจสร้างสรรค์ “ย่านเมืองเก่า” จังหวัดเพชรบุรี เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มตัวอย่างจำนวน 30 คน เป็นการสัมภาษณ์เชิงลึก 25 คน การสนทนากลุ่ม 5 คน เป็นการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือเป็นแบบสอบถามแบบมีเค้าโครง โดยมีเกณฑ์การเลือกกลุ่มตัวอย่าง คือ เป็นผู้นำชุมชน ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการจัดการท่องเที่ยว ผู้มีประสบการณ์การจัดการท่องเที่ยวอย่างน้อย 3 ปี และเป็นผู้ยินดีให้ข้อมูลตามวัตถุประสงค์การวิจัย วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา ตรวจสอบคุณภาพด้วยเทคนิคสามเส้าและนำเสนอเชิงพรรณนา ผลการศึกษาพบว่า 1) สภาพการณ์และความต้องการในการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานทุนทางวัฒนธรรมเพื่อเสริมสร้างเศรษฐกิจสร้างสรรค์ “ย่านเมืองเก่า”จังหวัดเพชรบุรี พบว่า เพชรบุรีเป็นจังหวัดที่มีต้นทุนทางทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรม แนวทางการพัฒนาการพัฒนาและอนุรักษ์เมืองเก่า 7 แนวทาง คือ 1.1) การมีส่วนร่วมและประชาสัมพันธ์เพื่อให้ประชาสังคมเข้ามามีส่วนร่วมตั้งแต่เริ่ม 1.2) การสร้างจิตสำนึก 1.3) การอนุรักษ์และพัฒนาอย่างยั่งยืนผ่านการจัดตั้ง 1.4) การส่งเสริมคุณภาพชีวิต 1.5) การป้องกันภัยคุกคาม 1.6) การประหยัดพลังงานและสภาพแวดล้อม และ 1.7) การดูแลและบำรุงรักษา อาคาร และสาธารณูปการ และ 2) พัฒนารูปแบบการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานทุนทางวัฒนธรรมเพื่อเสริมสร้างเศรษฐกิจสร้างสรรค์ “ย่านเมืองเก่า” จังหวัดเพชรบุรี ออกมาในรูปแบบ “HICLEET MODEL” เพื่อเป็นกลไกส่งเสริมการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานทุนทางวัฒนธรรมให้ยั่งยืนต่อการท่องเที่ยวมิติอื่น ๆ

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
กรุดนาค . น., & สังข์รักษา น. (2023). การพัฒนารูปแบบการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานทุนทางวัฒนธรรม เพื่อเสริมสร้างเศรษฐกิจสร้างสรรค์ “ย่านเมืองเก่า” จังหวัดเพชรบุรี. วารสารสังคมศาสตร์และวัฒนธรรม, 7(10), 335–349. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JSC/article/view/269095
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา. (2565). การประชุมสมัชชาBCGโมเดลเศรษฐกิจสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานพัฒนาการท่องเที่ยว กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา.

กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาจังหวัดเพชรบุรี. (2565). การท่องเที่ยวจังหวัดเพชรบุรี. เพชรบุรี: กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาจังหวัดเพชรบุรี.

กลุ่มงานยุทธศาสตร์และข้อมูลเพื่อการพัฒนาจังหวัด สำนักงานจังหวัดเพชรบุรี. (2564). แผนพัฒนาจังหวัดเพชรบุรี. เพชรบุรี: งานพัฒนายุทธศาสตร์.

คณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2564). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12. กรุงเทพมหานคร: สภาพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.

นรินทร์ สังข์รักษ์ และคณะ. (2564). เสน่ห์เมืองเพชร : การถ่ายทอดนวัตกรรม Storytelling และเทคโนโลยีสื่อ Application ให้กับคนรุ่นใหม่เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวแบบ Self-Drive ในยุควิถีใหม่. ใน รายงานการวิจัย. สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ.

นาฏวดี เจือจันทร์ และคณะ. (2555). ผลกระทบจากการท่องเที่ยวเชิงผจญภัยต่อสิ่งแวดล้อม วัฒนธรรม สังคม และเศรษฐกิจ: กรณีศึกษา ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่. Research and Development Journal, Loei Rajabhat University, 7(22), 97-108.

ผู้ให้ข้อมูลคนที่ 1. (9 กรกฎาคม 2566). การพัฒนารูปแบบการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานทุนทางวัฒนธรรมเพื่อเสริมสร้างเศรษฐกิจสร้างสรรค์ “ย่านเมืองเก่า” จังหวัดเพชรบุรี. (นริศรา กรุดนาค, ผู้สัมภาษณ์)

ผู้ให้ข้อมูลคนที่ 2. (9 กรกฎาคม 2566). การพัฒนารูปแบบการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานทุนทางวัฒนธรรมเพื่อเสริมสร้างเศรษฐกิจสร้างสรรค์ “ย่านเมืองเก่า” จังหวัดเพชรบุรี. (นริศรา กรุดนาค, ผู้สัมภาษณ์)

ผู้ให้ข้อมูลคนที่ 3. (9 กรกฎาคม 2566). การพัฒนารูปแบบการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานทุนทางวัฒนธรรมเพื่อเสริมสร้างเศรษฐกิจสร้างสรรค์ “ย่านเมืองเก่า” จังหวัดเพชรบุรี . (นริศรา กรุดนาค, ผู้สัมภาษณ์)

ผู้ให้ข้อมูลคนที่ 4. (9 กรกฎาคม 2566). การพัฒนารูปแบบการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานทุนทางวัฒนธรรมเพื่อเสริมสร้างเศรษฐกิจสร้างสรรค์ “ย่านเมืองเก่า” จังหวัดเพชรบุรี . (นริศรา กรุดนาค, ผู้สัมภาษณ์)

ผู้ให้ข้อมูลคนที่ 5. (9 กรกฎาคม 2566). การพัฒนารูปแบบการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานทุนทางวัฒนธรรมเพื่อเสริมสร้างเศรษฐกิจสร้างสรรค์ “ย่านเมืองเก่า” จังหวัดเพชรบุรี. (นริศรา กรุดนาค, ผู้สัมภาษณ์)

ผู้ให้ข้อมูลคนที่ 6. (9 กรกฎาคม 2566). การพัฒนารูปแบบการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานทุนทางวัฒนธรรมเพื่อเสริมสร้างเศรษฐกิจสร้างสรรค์ “ย่านเมืองเก่า” จังหวัดเพชรบุรี. (นริศรา กรุดนาค, ผู้สัมภาษณ์)

ภัยมณี แก้วสง่า และนิศาชล จำนงศรี. (2012). การท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์: ทางเลือกใหม่ของการท่องเที่ยวไทย. Suranaree Journal of Social Science, 6(1), 91-109.

วิริยะ สว่างโชติ. (2561). อุตสาหกรรมกับเศรษฐกิจทางวัฒนธรรมสร้างสรรค์. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ภาพพิมพ์.

ศักดิ์ชัย เศรษฐ์อนวัช และคณะ. (2557). การสังเคราะห์การสร้างเสริมศักยภาพและความเข้มแข็งการท่องเที่ยวชุมชนภาคตะวันออก. ใน รายงานการวิจัย. คณะการจัดการและการท่องเที่ยว มหาวิทยาลัยบูรพา.

ศูนย์วิจัยชุมชนเมืองเก่าเพชรบุรี. (2565). โครงการจัดตั้งศูนย์วิจัยชุมชนเมืองเพชรบุรี. เพชรบุรี: ศูนย์วิจัยชุมชนเมืองเก่าเพชรบุรี.

สภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ สำนักนายกรัฐมนตรี. (2565). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13. กรุงเทพมหานคร: สำนักนายกรัฐมนตรี.

สำนักงานการท่องเที่ยวและกีฬาจังหวัดเพชรบุรี. (2564). โครงการเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน. เพชรบุรี: สำนักงานการท่องเที่ยวและกีฬาจังหวัดเพชรบุรี.

สำนักงานพัฒนาวิทยศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.). (2564). วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน. ปทุมธานี: สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาตสำนักงาน.

สุปวีร์ รสรื่น. (2564). การใช้ทุนทางวัฒนธรรมเพื่อการพัฒนาชุมชน อย่างยั่งยืน. Journal of Humanities and Social Sciences, 11(1), 75-92.

Arcos-Pumarola et al. (2023). The use of intangible heritage and creative industries as a tourism asset in the UNESCO creative cities network. Heliyon, 9(1), e13106.

Buaban, M. (2016). Community-based creative tourism management to enhance local sustainable development in Kanchanaburi Province, Thailand. In thesis for the degree of Doctor of Philosophy in Management Studies. University of Exeter (United Kingdom).

Moayerian, N., et al. (2022). Community cultural development: Exploring the connections between collective art making, capacity building and sustainable community-based tourism. Annals of Tourism Research, 93(2022), 103355.