การเปิดรับสื่อและทักษะการรู้เท่าทันสื่อของผู้สูงอายุในจังหวัดสุราษฎร์ธานี

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาพฤติกรรมการเปิดรับสื่อของผู้สูงอายุ 2) ศึกษาทักษะการรู้เท่าทันสื่อของผู้สูงอายุ และ 3) ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างการเปิดรับสื่อกับทักษะการรู้เท่าทันสื่อของผู้สูงอายุในจังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสอบถาม โดยรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มผู้สูงอายุที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไปที่อาศัยอยู่ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี ทั้ง 19 อำเภอ จำนวน 400 คน ผลการวิจัยพบว่า 1) ด้านพฤติกรรมการเปิดรับสื่อ ผู้สูงอายุติดตามข้อมูลข่าวสารจากสื่อมวลชนอยู่ในระดับน้อย คือ 1 - 2 วันต่อสัปดาห์ โดยส่วนใหญ่ติดตามจากสื่อโทรทัศน์เนื่องจากเป็นสื่อที่มีความคุ้นเคยเป็นอย่างดี ส่วนสื่อสังคมออนไลน์ติดตามน้อยมากถึงไม่ได้ติดตามเลย 2) ด้านทักษะการรู้เท่าทันสื่อ ผู้สูงอายุเคยรับและเข้าใจข้อมูลข่าวสารผิด ๆ อยู่ในระดับน้อยที่สุด ทักษะการรู้เท่าทันสื่อในภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง ผู้สูงอายุมีทักษะด้านการวิเคราะห์และตีความมากที่สุดโดยอยู่ในระดับปานกลาง รองลงมา คือ ด้านการประเมินผลและการตัดสินใจ และด้านการตระหนักรู้เท่าทันสื่อ 3) ด้านความสัมพันธ์ระหว่างการเปิดรับสื่อกับทักษะการรู้เท่าทันสื่อ พฤติกรรมการชอบเปิดรับสื่อไม่ว่าสื่อมวลชนและสื่อสังคมออนไลน์ รวมถึงความบ่อยครั้งในการใช้สื่อมีความสัมพันธ์เชิงอิทธิพลในเชิงบวกต่อทักษะการรู้เท่าทันสื่อในทุกด้าน หน่วยงานที่มีส่วนเกี่ยวข้องควรส่งเสริมและสนับสนุนทักษะการรู้เท่าทันสื่อดิจิทัลที่ซับซ้อนให้แก่ผู้สูงอายุ เพื่อไม่ให้เกิดช่องว่างในการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารต่าง ๆ รวมทั้งควรส่งเสริมทักษะการรู้เท่าทันสื่อทุกช่องทางทั้งสื่อมวลชนและสื่อสังคมออนไลน์อย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่อง