การเข้าสู่วาระนโยบาย: การดูแลระยะยาวสำหรับผู้สูงอายุ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การเข้าสู่สังคมสูงวัยทำให้รัฐกำหนดนโยบายเพื่อส่งเสริมคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุด้านสุขภาพด้วยการสร้างระบบการดูแลระยะยาวสำหรับผู้สูงอายุ บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการเข้าสู่วาระนโยบายการดูแลระยะยาวสำหรับผู้สูงอายุมีตัวแบบพหุกระแสของจอห์น คิงด็อน เป็นกรอบแนวคิดในการศึกษา ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพโดยการวิจัยเอกสาร เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ ชุดคำถามในการวิเคราะห์การเข้าสู่วาระนโยบาย ผลการศึกษา พบว่า กระแสปัญหา ได้แก่ การเพิ่มขึ้นของจำนวนประชากรสูงอายุ การลดลงของอัตราส่วนเกื้อหนุนผู้สูงอายุ ปัญหาสุขภาพผู้สูงอายุมีแนวโน้มอยู่ในภาวะพึ่งพิงเพิ่มขึ้น รวมทั้งระบบสาธารณสุขยังขาดความพร้อมในให้บริการการดูแลระยะยาว กระแสการเมือง ได้แก่ รัฐบาลให้ความสนใจประเด็นผู้สูงอายุ การมีเสถียรภาพของรัฐบาลทำให้มีการเสนอทางเลือกทางนโยบายผู้สูงอายุอย่างต่อเนื่อง และการผลักดันข้อเสนอทางนโยบายจากกลุ่มผู้ประกอบการทางนโยบายที่มีหน้าที่ตามทางกฎหมาย เช่น ข้าราชการสาธารณสุข คณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ สมัชชาผู้สูงอายุ สมัชชาสุขภาพ เป็นต้น กระแสนโยบาย ได้แก่ การมีกฎหมาย ระเบียบข้อบังคับและนโยบายในระดับชาติที่เกี่ยวข้องกับผู้สูงอายุและสุขภาพ การประชุมระดมความเห็นจากเวทีสมัชชาสุขภาพ เวทีสมัชชาผู้สูงอายุ เวทีวิชาการระดับชาติด้านผู้สูงอายุ รวมทั้งผลการดำเนินโครงการนำร่องเพื่อการดูแลผู้สูงอายุระยะยาวของกระทรวงสาธารณสุข ทำให้เกิดการพัฒนาทางเลือกเชิงนโยบายการดูแลผุ้สูงอายุระยะยาวมีความชัดเจน เมื่อทั้งสามกระแสมาบรรจบกันจึงทำให้เกิดนโยบายการดูแลระยะยาวสำหรับผู้สูงอายุ คือ ประกาศคณะกรรมการหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เรื่อง การกำหนดหลักเกณฑ์เพื่อสนับสนุนให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นดําเนินงานและบริหารจัดการกองทุนหลักประกันสุขภาพในระดับท้องถิ่นหรือพื้นที่ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2559
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กนกวรรณ หมื่นแก้ว และพิชญ์ บุษยบัณฑูร. (2563). การก่อตัวของนโยบายสังคมผู้สูงอายุในประเทศไทย:ศึกษากรณีแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 12. วารสารวิชาการไทยวิจัยและการจัดการ, 1(3), 88-106.
กรมประชาสงเคราะห์. (2567). ปฏิญญาผู้สูงอายุไทย. กรุงเทพมหานคร: กรมประชาสงเคราะห์.
กรมอนามัย. (2557). สมุดบันทึกสุขภาพผู้สูงอายุ. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงสาธารณสุข.
กลุ่มสถิติแรงงาน กองสถิติสังคม สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2567). สรุปผลที่สำคัญการทำงานของผู้สูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2566. เรียกใช้เมื่อ 20 เมษายน 2567 จาก https://www.nso.go.th/nsoweb/storage/survey_detail/2024/20240328112409_39023.pdf
กองสถิติสังคม สํานักงานสถิติแห่งชาติ. (2567). การสำรวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2564. เรียกใช้เมื่อ 20 เมษายน 2567 จาก https://www.nso.go.th/nsoweb/nso/survey_detail/iM
ธันยวัฒน์ รัตนสัค. (2565). การเข้าสู่วาระนโยบายปฏิรูปการศึกษาเชียงใหม่. วารสารด้านการบริหารรัฐกิจและการเมือง, 11(1), 10-23.
ประสงค์ชัย เศรษฐสุรวิชญ์. (2557). การเข้าสู่วาระนโยบายระบบขนส่งทางรางในประเทศไทย: กรณีศึกษาโครงการรถไฟความเร็วสูงโดยใช้ตัวแบบของคิงด็อน. ใน วิทยานิพนธ์รัฐศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการเมืองและการจัดการปกครอง. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ปิยากร หวังมหาพร. (2546). นโยบายผู้สูงอายุของประเทศไทย. ใน ดุษฎีนิพนธ์รัฐศาสตร์ดุษฎีบัณฑิต สาขาสาขารัฐศาสตร์. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พรรณิภา อาษาภา. (2561). พัฒนาการของนโยบายเบี้ยยังชีพผู้สูงอายุในประเทศไทย: การเปรียบเทียบกระบวนการกำหนดนโยบายสาธารณะ. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการเมือง. มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
ภาสกร สวนเรือง และคณะ. (2561). การดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงของผู้ช่วยเหลือในชุมชน ภายใต้นโยบายการพัฒนาระบบการดูแลระยะยาวด้านสาธารณสุขสำหรับผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข, 12(3), 437-451.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2565). การสำรวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2564. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานสถิติแห่งชาติ.
Kingdon, J. W. (1984). Agendas, Alternatives, and Public Policies. Boston: Little, Brown.
OECD. (2007). Conceptual Framework and Methods for Analysis of Data Sources for Long-Term Care Expenditure. Retrieved November 20, 2023, from https://www.oecd.org/els/healthsystems/Conceptual%20Framework%20and%20Methods%20for%20Analysis%20of%20Data%20Sources%20for%20Long-Term%20Care%20Expenditure.pd
