การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดการเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงร่วมกับ การคิดเชิงออกแบบเพื่อส่งเสริมสมรรถนะการสร้างสรรค์นวัตกรรมการเรียนรู้ สำหรับนักศึกษาวิชาชีพครู
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดการเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงร่วมกับการคิดเชิงออกแบบเพื่อส่งเสริมสมรรถนะการสร้างสรรค์นวัตกรรมการเรียนรู้ สำหรับนักศึกษาวิชาชีพครู 2) เพื่อศึกษาประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดการเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงร่วมกับการคิดเชิงออกแบบเพื่อส่งเสริมสมรรถนะการสร้างสรรค์นวัตกรรมการเรียนรู้ สำหรับนักศึกษาวิชาชีพครู เป็นการวิจัยผสานวิธีระหว่างการวิจัยเชิงปริมาณและการวิจัยเชิงคุณภาพ ดำเนินการวิจัย 2 ขั้นตอน ได้แก่ 1) พัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ และ 2) หาประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการหาประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ ได้แก่ ผู้เชี่ยวชาญด้านการศึกษาและนวัตกรรมการเรียนรู้ รวมทั้งสิ้นจำนวน 7 คน โดยใช้วิธีการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบวิเคราะห์เอกสาร โดยใช้การวิเคราะห์เนื้อหา และแบบประเมินประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การวิเคราะห์ค่าเฉลี่ย () และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ผลการวิจัยพบว่า 1) รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดการเรียนรู้การเปลี่ยนแปลงร่วมกับการคิดเชิงออกแบบเพื่อส่งเสริมสมรรถนะการสร้างสรรค์นวัตกรรมการเรียนรู้ สำหรับนักศึกษาวิชาชีพครู ประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ ได้แก่ 1.1) หลักการ 1.2) วัตถุประสงค์ 1.3) สาระและกิจกรรมการเรียนรู้ 1.4) กระบวนการจัดการเรียนรู้ และ 1.5) การวัดประเมินผล รูปแบบการจัดการเรียนรู้มีกระบวนการจัดการเรียนรู้ 5 ขั้นตอน คือ ขั้นที่ 1 การเข้าใจปัญหา ขั้นที่ 2 การค้นพบตนเอง ขั้นที่ 3 การแลกเปลี่ยนความคิดและวางแผน ขั้นที่ 4 การพัฒนาต้นแบบนวัตกรรม และ ขั้นที่ 5 การยอมรับนวัตกรรมนำไปสู่การเปลี่ยนแปลง 2) ประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ มีผลการประเมินประสิทธิภาพมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมากที่สุด (
= 4.67 และ SD = 0.23)
Article Details
เอกสารอ้างอิง
คณะกรรมการคุรุสภา. (2563). รายละเอียดมาตรฐานด้านความรู้และประสบการณ์วิชาชีพครู ตามข้อบังคับคุรุสภา ว่าด้วยมาตรฐานวิชาชีพครู (ฉบับที่ 4) พ.ศ.2562. เรียกใช้เมื่อ 25 สิงหาคม 2566 จาก https://www.ksp.or.th/ksp2018/2020/06/19628/
คณะกรรมการอิสระเพื่อการปฏิรูปการศึกษา. (2562). แผนการปฏิรูปประเทศด้านการศึกษา. เรียกใช้เมื่อ 25 สิงหาคม 2566 จาก http://nscr.nesdb.go.th/wp-content/uploads/2019/08/แผนปฏิรูปประเทศด้านการศึกษา.pdf
ชญาภรณ์ เอกธรรมสุทธิ์. (2562). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดการคิดเชิงออกแบบร่วมกับแนวคิดการสะท้อนคิดการปฏิบัติเพื่อส่งเสริมความสามารถในการสร้างนวัตกรรมการพยาบาลของนักศึกษาพยาบาล. ใน ดุษฎีนิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาหลักสูตรและการสอน. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ทิศนา แขมมณี. (2560). ศาสตร์การสอน : องค์ความรู้เพื่อกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. (พิมพ์ครั้งที่ 21). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ประสิทธิ์ คำพล. (2562). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมจริยธรรมของนักศึกษาระดับปริญญาตรี. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาหลักสูตรและการสอน. มหาวิทยาลัยศิลปากร.
พนม จองเฉลิมชัย. (2563). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมทักษะการแก้ปัญหาเชิงสร้างสรรค์สำหรับนักศึกษาวิชาชีพครู. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาวิทยาการทางการศึกษาและการจัดการเรียนรู้. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
พิมพ์ตะวัน จันทัน. (2563). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างคุณลักษณะความเป็นพลเมืองดิจิทัล สำหรับนิสิตระดับปริญญาตรี. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการวิจัยและพัฒนาหลักสูตร. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ไพฑูรย์ สินลารัตน์. (2558). ศาสตร์การคิด. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
ไพรัช เจริญตรีเพชร. (2566). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ด้วยการนำตนเองร่วมกับการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานเป็นฐานเพื่อส่งเสริมการคิดเชิงคณิตศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย. วารสารสังคมศาสตร์และวัฒนธรรม, 7(12), 115-127.
ภุชงค์ โรจน์แสงรัตน์. (2559). การพัฒนารูปแบบการสอนโดยการใช้การคิดเชิงออกแบบเป็นฐานเพื่อสร้างสรรค์ผลงานที่ปรากฎอัตลักษณ์ไทยสำหรับนิสิตนักศึกษาระดับปริญญาบัณฑิต. ใน ดุษฎีนิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาศิลปศึกษา. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วราลี ฉิมทองดี. (2558). โมเดลเชิงสาเหตุของความสามารถในการสร้างนวัตกรรมของครูโดยมีการคิดสร้างสรรค์เป็นตัวแปรส่งผ่าน. วารสารอิเล็กทรอนิกส์ทางการศึกษา, 10(4), 324-332.
วิจารณ์ พานิช. (2558). เรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลง Transformative Learning. กรุงเทพมหานคร: เอส อาร์ พริ้นติ้ง.
วิชัย วงษ์ใหญ่ และมารุต พัฒผล. (2560). กระบวนทัศน์การโค้ชเพื่อเสริมสร้างทักษะการสร้างสรรค์และนวัตกรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: จรัลสนิทวงศ์การพิมพ์.
ศิริชัย กาญจนวาสี. (2559). การวิจัยและพัฒนาการศึกษาไทย. วารสารศิลปากรศึกษาศาสตร์วิจัย, 8(2), 1-18.
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.). (2562). หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สรรค์ชัย เตียวประเสริฐกุล. (2554). Innovation = Inner + Motivation ในพิชัย ศิริจันทนันท์ (บรรณาธิการ), Platinum Innovation (32-43). กรุงเทพมหานคร: ไทยคูน - แบรนด์เอจ.
สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน. (2548). คู่มือสมรรถนะราชการพลเรือนไทย. กรุงเทพมหานคร: พี.เอ.ลีฟวิ่ง จำกัด.
สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2558). พจนานุกรมศัพท์ศึกษาศาสตร์ร่วมสมัย ฉบับราชบัณฑิตยสภา. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานราชบัณฑิตยสภา.
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2564). รายงานสรุปผลการดำเนินการตามแผนการปฏิรูปประเทศประจำปี 2563. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
สิริวรรณ วงศ์พงศ์เกษม. (2563). การพัฒนารูปแบบการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างคุณลักษณะการสร้างสรรค์นวัตกรรม สำหรับนักเรียนอาชีวศึกษา. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาจิตวิทยาประยุกต์. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
อาภรณ์ ใจเที่ยง. (2550). หลักการสอน ฉบับปรังปรุง. (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพมหานคร: โอเดียนสโตร์.
Barsalou, L. W. (2017). Define Design Thinking. She Ji: The Journal of Design, Economics, and Innovation, 3(2), 102-105.
Mezirow, J. (1991). Transformation theory and cultural context: A reply to Clark and Wilson. Adult Education Quarterly, 41(3), 188-192.
Mezirow, J. (1997). Transformative Learning: Theory to Practice. New Directions For Adult And Continuing Education, 74(1), 5-12.
Plattner, H., et al. (2017). Design Thinking Research: Making Distinctions: Collaboration Versus Cooperation. Potsdam: Springer Nature.
Suwa, M., et al. (2000). Unexpected discoveries and s-invention of design requirements: Important vehicles for a design process. Design Studies, 21(6), 539-567.
UK Design Council. (2014). The design process. Eleven lessons: managing design in eleven global brands. CA: Independent.