การจัดการทรัพยากรป่าชายเลนโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนชะแล้ ตำบลชะแล้ อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรป่าชายเลนชุมชนชะแล้ ตำบลชะแล้ อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา และ 2) ศึกษาการจัดการทรัพยากรป่าชายเลนชุมชนชะแล้ ตำบล ชะแล้ อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา เป็นการศึกษาวิธีวิจัยแบบผสมผสาน โดยเชิงปริมาณ ใช้เครื่องมือเป็นแบบสอบถาม กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ประชาชนในพื้นที่ชุมชนชะแล้ จำนวน 300 คน วิเคราะห์สถิติด้วยค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน โดยใช้วิธีการสุ่มอย่างง่าย และเชิงคุณภาพ ใช้เครื่องมือเป็นแบบสัมภาษณ์เชิงลึกและสนทนากลุ่ม ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ ผู้นำชุมชน ผู้บริหารท้องถิ่น ผู้ปฏิบัติงานด้านการพัฒนาทรัพยากรป่าชายเลน ครูและนักเรียน ประชาชนในเทศบาลตำบลชะแล้ จำนวน 20 คน ผลการวิจัย พบว่า ชุมชนควรให้ความสำคัญกับด้านการมีส่วนร่วมในการรับผลประโยชน์เป็นอันดับแรก รองลงมา ด้านการมีส่วนร่วมในการดำเนินงาน ด้านการมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ และด้านการมีส่วนร่วมในการประเมินผล ตามลำดับ อัตราการรอดจากการปลูกป่าชายเลนแบบผสมผสานร้อยละ 62.10 เทียบกับจำนวนต้นไม้ที่ปลูกทั้งหมด 3,650 ต้น สาเหตุเนื่องจากรากไม้ไม่แข็งแรง ภัยธรรมชาติจากน้ำท่วม การจัดการทรัพยากรป่าชายเลนแบบผสมผสาน การจัดตั้งคณะกรรมการชุมชนรักษ์ชะแล้ การสร้างความร่วมมือจากทุกภาคส่วน และการจัดตั้งศูนย์วิจัยชุมชนตำบลชะแล้ เพื่อเป็นการรวบรวมองค์ความรู้ ดังนั้น การบูรณาการร่วมกันระหว่างภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน เพื่อให้เกิดชุมชนแหล่งเรียนรู้ต้นแบบการปลูกป่าชายเลนแบบผสมผสาน พื้นที่หมู่ 4 บ้านชะแล้ อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา นำไปสู่การพัฒนาพื้นที่ป่าชายเลนอย่างยั่งยืน
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง. (2562). สถานการณ์ทรัพยากรป่าชายเลน. เรียกใช้เมื่อ 29 มีนาคม 2563 จาก https://km.dmcr.go.th/c_1/d_19152 .
กันย์ณิภัฐ สุวรรณอ่อน และคณะ. (2561). คู่มือการปลูกและรักษาป่าชายเลน. ในโครงการวิจัยการพัฒนาชุมชนสีเขียวโดยใช้เทคโนโลยีเป็นฐานในเทศบาลตำบลบางเหรียง อำเภอควนเนียง จังหวัดสงขลา. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.).
จักรกฤษณ์ จันทร์แฉล้ม และธีรศักดิ์ อุ่นอารมณ์เลิศ. (2560). กระบวนการฟื้นฟูพื้นที่ป่าชายเลนเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน: กรณีศึกษาชุมชนต้นแบบบ้านเปร็ดใน ตำบลห้วงน้ำขาว อำเภอเมือง จังหวัดตราด. วารสารศิลปากรศึกษาศาสตร์วิจัย, 9(2), 217-230.
จักรพงษ์ พวงงามชื่น และคณะ. (2556). การพัฒนารูปแบบการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการป่าชุมชน: กรณีศึกษา บ้านทาป่าเปา ตำบลทาปลาดุก อำเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน. วารสารวิจัยและพัฒนา มจธ., 36(2), 215-234.
นภา จันทร์ตรี และพงศธร จันทร์ตรี. (2561). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการอนุรักษ์และฟื้นฟูป่าชายเลนเพื่อพัฒนาความหลากหลายทางชีวภาพ กรณีศึกษาชุมชนบางชัน. วารสารวิจัยรำไพพรรณี, 12(3), 201-207.
สันติ บางอ้อ. (2546). การขับเคลื่อนการพัฒนาที่ยั่งยืน. NESDB Report, 1(4), 1-6.
สำนักงานทะเบียนอำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา. (2563). จำนวนครัวเรือนและจำนวนประชากรในตำบลชะแล้. เรียกใช้เมื่อ 25 สิงหาคม 2563 จาก http://www.singhanakhon-sk.go.th/event.php
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2565). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 (พ.ศ.2566-2570). เรียกใช้เมื่อ 26 มีนาคม 2566 จาก http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2565/E/258/T_0001.PDF
สิทธิโชค จันทร์ผ่อง. (2554). โครงสร้างและความหลากหลายของป่าชายเลนที่อยู่ใกล้แหล่งชุมชนและอยู่ห่างแหล่งชุมชน: กรณีศึกษา ชายฝั่งอ่าวสิเกา อำเภอสิเกา จังหวัดตรัง. ใน รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรัง.
Cohen, J. M., & Uphoff, N. T. (1977). Rural Development Participation: Concept and Measures for Project Design Implementation and Evaluation. New York: Cornell University.
Yamane, T. (1973). Statistics and introductory analysis. (3rd ed.). New York: Harper and Row.
