ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความเสี่ยงการเกิดแผลที่เท้า และการดูแลตนเองเพื่อป้องกันการเกิดแผลที่เท้าของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2

Main Article Content

อารี พุ่มประไวทย์
พัฒนา ชวลิตศุภเศรณี

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสานวิธี มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความเสี่ยงในการเกิดแผลที่เท้าของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 และเพื่อศึกษาการปฏิบัติตัวในการดูแลเท้าของผู้ป่วยที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงการเกิดแผลที่เท้า กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยเบาหวานมารับการคัดกรองปัจจัยเสี่ยงการเกิดแผลที่เท้า ณ โรงพยาบาลอู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี จำนวน 90 คน เครื่องมือที่ใช้ 1) แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล 2) แบบบันทึกข้อมูลประเมินสภาพเท้า 3) แบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลเท้า 4) แนวคำถามการสัมภาษณ์เชิงลึก วิเคราะห์ข้อมูลโดยการแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติสหสัมพันธ์แบบสเปียร์แมนส์ แรงส์ และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่าผู้ป่วยมีอายุเฉลี่ย 69.3 ปีเพศหญิง ร้อยละ 66.7เพศชาย ร้อยละ 33.3 ระยะเวลาของการเป็นเบาหวาน10 - 20 ปี ยังไม่มีการสูญเสียอวัยวะ ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดแผลที่เท้า ที่ระดับนัยสำคัญ .01 1) ความเสื่อมของระบบประสาทส่วนปลาย rs = .963
2) ระบบหลอดเลือดส่วนปลายตีบแคบ rs. = 649 3) พฤติกรรมการดูแลเท้า rs = .638 4) ระยะเวลาการป่วยด้วยโรคเบาหวาน rs = .5465) อายุ rs = .280 จำแนกผู้ป่วยมีความเสี่ยงเป็น 3 ระดับ สูง 4 คนปานกลาง 23 คน
ต่ำ 61 คน กลุ่มสูงและปานกลางรวบรวมข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การสัมภาษณ์เชิงลึก 19 คน พบว่า ดูแลเท้าไม่ถูกต้อง ดังนี้ 1) ล้างเท้าเฉพาะเวลาอาบน้ำ ไม่เช็ดให้แห้ง ไม่ดูแลซอกนิ้ว 2) แช่เท้าในน้ำอุ่นไม่ทดสอบความร้อน 3) ตัดเล็บชิดซอกจมูกเล็บ 4) เดินเท้าเปล่าภายในบ้าน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
พุ่มประไวทย์ อ., & ชวลิตศุภเศรณี พ. (2024). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความเสี่ยงการเกิดแผลที่เท้า และการดูแลตนเองเพื่อป้องกันการเกิดแผลที่เท้าของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2. วารสารสังคมศาสตร์และวัฒนธรรม, 8(7), 287–297. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JSC/article/view/275526
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กัลปังหา โชสิวสกุล และคณะ. (2566). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดแผลที่เท้าของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที 2 ในคลินิกเบาหวาน. วารสารวิจัยสุขภาพและการพยาบาล, 39(2),184-194.

กิตติพงศ์ สอนล้อม. (2566). เอกสารการสอนออนไลน์ วิชาวิจัยด้านสาธารณสุข. เรียกใช้เมื่อ 5 มิถุนายน 2566 จาก https://www.ccph.or.th/

คณะกรรมการประสานงาน สาธารณสุขระดับอำเภออู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี กระทรวงสาธารณสุข. (2566). แผนปฏิบัติการและระบบสุขภาพ. เรียกใช้เมื่อ 9 มกราคม 2567 จาก https://uth.spo.moph.go.th/uthonghospital/book_online_files/plan_uthong2566.pdf

ดวงใจ พรหมพยัคฆ์ และคณะ. (2560). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดแผลที่เท้าของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 26(2), 355-368.

นิรนาท แสนสา. (2563). การวิจัยเชิงคุณภาพ. เอกสารการสอน มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. เรียกใช้เมื่อ 6 กรกฎาคม 2567 จาก https://www.stou.ac.th/thai/grad_stdy/News/ScGSL/DATA02.pdf

พูนพงศ์ หุตะโชค. (2565). ภาวะแทรกซ้อนจากโรคเบาหวาน. เรียกใช้เมื่อ 6 กรกฎาคม 2567 จาก https://www.phyathai.com/th/article/

รัตนศิริ ทาโต. (2566). การวิจัยทางการพยาบาล: แนวคิดสู่การนำไปใช้. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย. (2566). แนวทางเวชปฏิบัติสำหรับโรคเบาหวาน. เรียกใช้เมื่อ 20 พฤษภาคม 2567 จาก https://www.dmthai.org/new/index.php/sara-khwam-ru/

วิชัย เอกพลากรและ หทัยชนก พรรคเจริญ. (2564). รายงานการสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกายครั้งที่ 6 พ.ศ. 2562 - 2563. กรุงเทพมหานคร: อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์.

สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. (2559). การตรวจเท้าผู้ป่วยเบาหวาน. เรียกใช้เมื่อ 9 มกราคม 2567 จาก https://www.nhso.go.th/

หนึ่งฤทัย จันทร์อินทร์ และคณะ. (2560). พฤติกรรมการดูแลเท้าของผู้สูงอายุที่เป็นเบาหวาน ชนิดที่ 2. รามาธิบดีพยาบาลสาร, 21(2), 200-213.

อโนทัย ผลิตนนท์เกียรติ. (2560). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดแผลที่เท้าของผู้ป่วยโรคเบาหวานโรงพยาบาลของเครือข่ายหน่วยบริการปฐมภูมิ อำเภอพระประแดงจังหวัดสมุทรปราการ. กรุงเทพมหานคร. สมาคมสถาบันอุดมศึกษาเอกชนแห่งประเทศไทย, 6(1), 58-66.

อำภาพร นามวงศ์พรหม และ น้ำอ้อยภักดีวงศ์. (2553). การเกิดแผลที่เท้าและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดแผลที่เท้าของผู้เป็นเบาหวานชนิดที่ 2. วารสารสภาการพยาบาล, 39(2), 51-61.

Researcher Thailand. (2022). Mixed Method. Retrieved July 6, 2024, from https://researcherthailand.co.th/

The International Working Group on the Diabetic Foot. IWGDF. (2023). Practical guidelines on the prevention and management of Diabetes-related foot disease. Retrieved Jan 18, 2023, from https://www.IWGDFguidelines.org