ประสิทธิผลโปรแกรมส่งเสริมสุขภาพของผู้ป่วยสูงอายุโรคเบาหวาน โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล เครือข่ายโรงพยาบาลปราณบุรี
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิผลโปรแกรมส่งเสริมสุขภาพของผู้ป่วยสูงอายุโรคเบาหวาน และความพึงพอใจต่อโปรแกรม โดยใช้รูปแบบการวิจัยกึ่งทดลอง กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยสูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 อายุ 60 ปีขึ้นไป ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ และไม่มีโรคแทรกซ้อนจากโรคเบาหวาน มีโทรศัพท์หรือเครือข่าย อสม. จำนวน 80 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลอง และกลุ่มเปรียบเทียบ กลุ่มละ 40 คน เครื่องมือที่ใช้คือ โปรแกรมส่งเสริมสุขภาพของผู้ป่วยสูงอายุโรคเบาหวาน แบบสอบถามการใช้โปรแกรมส่งเสริมสุขภาพ และแบบบันทึกข้อมูลสุขภาพ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ จำนวน ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน Chi - square test, Independent t - test และ Paired sample t - test ผลการวิจัย พบว่า หลังการใช้โปรแกรมส่งเสริมสุขภาพของผู้ป่วยสูงอายุโรคเบาหวาน ทำให้มีพฤติกรรมการดูแลตนเองโดยรวม การรับประทานอาหาร การออกกำลังกาย การจัดการกับความเครียด การควบคุมปัจจัยเสี่ยง และการเฝ้าระวังโรค ดีขึ้น แต่การรับประทานยาไม่มีความแตกต่างกัน มีระดับน้ำตาลในเลือด ดัชนีมวลกาย และเส้นรอบเอวลดลง และดีกว่าการใช้โปรแกรมส่งเสริมสุขภาพแบบเดิมในเรื่องพฤติกรรมการดูแลตนเองโดยรวม การรับประทานอาหาร การออกกำลังกาย การจัดการกับความเครียด การควบคุมปัจจัยเสี่ยง และการเฝ้าระวังโรค ดีขึ้น แต่การรับประทานยาไม่มีความแตกต่างกัน มีระดับน้ำตาลในเลือดลดลงมากกว่าการใช้โปรแกรมส่งเสริมสุขภาพแบบเดิม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p - value < 0.05) แต่มีดัชนีมวลกาย และเส้นรอบเอวไม่แตกต่างกัน ทั้งนี้ ผู้ที่ได้รับโปรแกรมส่งเสริมสุขภาพของผู้ป่วยสูงอายุโรคเบาหวาน มีความ พึงพอใจมากถึงร้อยละ 90.0 ดังนั้น ควรใช้โปรแกรมส่งเสริมสุขภาพแบบใหม่ และขยายการใช้ที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพอื่น ๆ ต่อไป
Article Details
เอกสารอ้างอิง
จรณิต แก้วกังวาล และประตาป สิงหศิวานนท์. (2554). ขนาดกลุ่มตัวอย่างในการวิจัยทางคลินิก. ใน พรรณี ปิติสุทธิธรรม และชยันต์ พิเชียรสุนทร (บรรณาธิการ), ตำราการวิจัยทางคลินิก (หน้า 107-143). กรุงเทพมหานคร: คณะเวชศาสตร์เขตร้อนมหาวิทยาลัยมหิดล.
จิรวัฒน์ บุญรักษ์. (2566). การพัฒนาระบบการดูแลผู้ป่วยโรคเบาหวานในพื้นที่เกาะ. Singburi Hospital Journal, 31(3), 19-35.
ธีรพจน์ ฟักน้อย. (2565). การพัฒนาระบบการดูแลผู้ป่วยโรคเบาหวาน ของเครือข่ายบริการสุขภาพ อำเภอบึงสามพัน จังหวัดเพชรบูรณ์. วารสารโรงพยาบาลนครพิงค์, 13(2), 27-46.
พวงเพชร เหล่าประสิทธิ์. (2565). การพัฒนาระบบการดูแลผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้ ของโรงพยาบาลพุนพิน และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพระดับตำบลเครือข่าย. วารสารวิชาการแพทย์เขต, 11, 37(1), 29-45.
มยุรี เที่ยงสกุล. (2561). การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยโรคเบาหวาน โรงพยาบาลสมเด็จพระพุทธเลิศหล้า. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 28(4), 696-710.
ระวีวรรณ เลิศวัฒนารักษ์. (2563). โรคเบาหวานในผู้สูงอายุ. เรียกใช้เมื่อ 20 พฤศจิกายน 2566 จาก https://www.dailynews.co.th/article/663767
ราตรี ทองคำ. (2565). ประสิทธิผลของการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมการดูแลตนเอง ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 จังหวัดลพบุรี. วารสารโรงพยาบาลสิงห์บุรี, 30(3), 86-99.
วรารก์ หวังจิตต์เชียร. (2565). การพัฒนารูปแบบการรักษาพยาบาลผู้ป่วยโรคเบาหวาน ในสถานการณ์การระบาดโรคไวรัสโคโรนา 2019 ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล. วารสารวิทยาลัยพยาบาล พระจอมเกล้า จังหวัดเพชรบุรี, 5(2), 117-132.
วิชัย เอกพลากร. (2566). สำรวจสุขภาพประชาชนไทยและจัดตั้งโครงสร้างพื้นฐาน เพื่อพัฒนานวัตกรรมด้านสุขภาพและนโยบาย. กรุงเทพมหานคร: คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล.
ศุภมิตร ปาณธูป. (2562). การพัฒนาระบบการดูแลผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ผิดนัด. วิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ, 12(3), 23-34.
สำนักงานสาธารณสุขอำเภอปราณบุรี. (2566). รายงานสถานการณ์ผู้ป่วยเบาหวานอำเภอปราณบุรี. ประจวบคีรีขันธ์: สำนักงานสาธารณสุขอำเภอปราณบุรี.
สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2560). แผนยุทธศาสตร์การป้องกันและ ควบคุมโรคไม่ติดต่อระดับชาติ 5 ปี (พ.ศ. 2560 - 2564). กรุงเทพมหานคร: บริษัท อิโมชั่น อาร์ต จำกัด.
อนุชา วรหาญ. (2560). การพัฒนารูปแบบการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคเบาหวาน โรงพยาบาลเลาขวัญ. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9 วารสารส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม, 12(27), 5-22.
American Diabetes Association . (2017). Standards of medical care for patients with diabetes mellitus. Diabetes care, 30(1), S4-40.
Beckie T. (1989). A supportive-educative telephone program: impact on knowledge and anxiety after coronary artery bypass graft surgery. Heart Lung, 18(1), 46-55.
Bloom, B. (1971). Mastery learning. United States of America: Holt, Rinehart & Winston.
International Diabetes Federation. (2021). IDF Diabetes Atlas 2021. Retrieved February 1, 2024, from https://diabetesatlas.org/atlas/tenth-edition/
Vischer, U. M. et al. (2019). A call to Incorporate the prevention and treatment of geriatric disorders in the management of diabetes in the elderly. Diabetes & Metabolism, 35(1), 168-177.