การวิเคราะห์อภิมานความสัมพันธ์ระหว่างการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของสมาชิก ในครอบครัวกับพฤติกรรมการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์: กรณีศึกษาในประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ สำรวจคุณลักษณะงานวิจัย วิเคราะห์อภิมานหาค่าดัชนีมาตรฐาน และเปรียบเทียบความแตกต่างของการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของสมาชิกในครอบครัวกับพฤติกรรมการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในประเทศไทยจำแนกตามตัวแปรคุณลักษณะงานวิจัย เป็นการสังเคราะห์งานวิจัยด้วยวิธี การวิเคราะห์อภิมาน ประชากร คือ ผลงานวิจัย จำนวน 24 เรื่อง เกี่ยวกับการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของ สมาชิกในครอบครัวกับการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในประเทศไทย พ.ศ. 2556 - 2565 ที่มีค่าสถิติเพียงพอ และผ่านการประเมินคุณภาพ เลือกแบบเจาะจงตามขั้นตอน PRISMA 2020 เครื่องมือวิจัย ได้แก่ แบบประเมินคุณภาพงานวิจัย และแบบสรุปคุณลักษณะงานวิจัยที่ผ่านการประเมินความตรงตามเนื้อหา การวิเคราะห์ข้อมูล ใช้โปรแกรม Jamovi, MAJOR-Meta-Analysis for JAMOVI และโปรแกรม R ผลการศึกษาพบว่า คุณลักษณะงานวิจัยส่วนใหญ่พิมพ์เผยแพร่ระหว่าง พ.ศ. 2561 - 2565 ร้อยละ 66.7 ผลการวิเคราะห์อภิมานมีความแตกต่างของผลจากรายงานวิจัย และไม่มีอคติจากการตีพิมพ์ ค่าดัชนีมาตรฐานพบความสัมพันธ์เชิงบวกระหว่างการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของสมาชิกในครอบครัวกับพฤติกรรมการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ (r = .22, p < .001) ผลการเปรียบเทียบความแตกต่างของค่าดัชนีมาตรฐานจำแนกตามตัวแปรคุณลักษณะงานวิจัย พบว่า ปีที่พิมพ์เผยแพร่แตกต่างกันส่งผลต่อความสัมพันธ์ระหว่างการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของสมาชิกในครอบครัวกับพฤติกรรมการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์แตกต่างกัน (r = .16, p = .037) โดยผลงานวิจัยที่ปีที่พิมพ์เผยแพร่ระหว่าง พ.ศ. 2561 - 2565 พบความสัมพันธ์ระหว่างการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของสมาชิกในครอบครัวกับ พฤติกรรมการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในระดับปานกลาง (r = .27, p < .0001) ซึ่งแตกต่างจาก พ.ศ. 2556 - 2560 ที่พบในระดับต่ำ (r = .11, p < .05) เช่นเดียวกับค่าดัชนีมาตรฐานของผลการศึกษาระยะ 10 ปี
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กิตติ เหลาสุภาพ และคณะ. (2562). ผลกระทบของการดื่มแอลกอฮอล์ต่อตนเองครอบครัวและสังคมของผู้นำชุมชนในเขตอีสานใต้. วารสารการแพทย์และสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 2(1), 44-53.
จารุวรรณ ไตรทิพย์สมบัติ. (2565). พฤติกรรมและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการดื่มแอลกอฮอล์ของบุตรหลานวัยรุ่นที่พักอาศัยอยู่ในครัวเรือนเดียวกันกับผู้ดื่ม: กรณีศึกษาจังหวัดนครราชสีมา. วารสารควบคุมโรค, 48(3), 563-576.
ณกร ลูกสยาม และคณะ. (2562). ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในนักเรียนวัยรุ่น ในเขตเทศบาล จังหวัดสุรินทร์. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ, 37(4), 22-31.
นงลักษณ์ วิรัชชัย. (2542). การวิเคราะห์อภิมาน. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เพชรรัตน์ กิจสนาโยธิน. (2564). การศึกษาพฤติกรรมการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ผลกระทบจากการดื่มแอลกอฮอล์ และคุณภาพชีวิตของประชาชนจังหวัดสุโขทัย. ใน วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ. 14(3), 275-287.
ระบบฐานข้อมูลงานวิจัยแอลกอฮอล์ไทย. (2567). ปริมาณแอลกอฮอล์บริสุทธิ์ต่อหัวประชากรรายปี: สถิติระดับประเทศ. เรียกใช้เมื่อ 20 กรกฎาคม 2567 จาก https://alcoholstudy.in.th/index.php?ct=report_drinker&proc=main&year1=2564&year2=5&chart_id=2
วันชัย เรืองวิชญกานต์. (2561). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของ ประชาชนอายุระหว่าง 15 - 59 ปี ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านหัวงัว ตำบลสงเปลือย อำเภอนามน จังหวัดกาฬสินธุ์. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชน, 3(2), 12-22.
สุวิมล สงกลาง และสุณีรัตน์ ยั่งยืน. (2563). ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยสิ่งแวดล้อมทางสังคมกับการดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ของวัยรุ่น. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและวิทยาลัยการสาธารณสุขภาคใต้, 7(1), 32-44.
Ali, T. & Worku, T. (2020). Current alcohol consumption and associated factors among school adolescents and youths in Ethiopia: A systematic review and meta-analysis. SAGE Open Medicine, 8, 2050312120974154. https://doi.org/10.1177/2050312120974154.
Boland, V. C. et al. (2020). The association between parental supply of alcohol and supply from other sources to young people: A prospective cohort. Addiction, 115(11), 2140-2147.
Clare, P. J. et al. (2019). Parental supply of alcohol as a predictor of adolescent alcohol consumption patterns: A prospective cohort. Drug and Alcohol Dependence, 204, 107529. https://doi.org/10.1016/j.drugalcdep.2019.06.031.
Cooper, H. et al. (2019). The handbook of research synthesis and meta-analysis (3rd ed.). New York: Russell Sage Foundation.
Flay, B. R. & Petraitis, J. (1994). The theory of triadic influence: A new theory of health behavior with implications for preventive interventions. Advances in Medical Sociology, 4, 19-44. https://www.researchgate.net/publication/224942196.
Hamilton, W. K. (2020). MAJOR-Meta-Analysis for JAMOVI. GitHub. Retrieved May 20, 2024, from https://github.com/kylehamilton/MAJOR
Jokinen, T. et al. (2021). A systematic review of household and family alcohol use and adolescent behavioural outcomes in low-and middle-income countries. Child Psychiatry & Human Development, 52(4), 554-570.
Karaye, I. M. et al. (2023). Trends in alcohol-related deaths by sex in the US, 1999 - 2020. JAMA Network Open, 6(7), e2326346. https://doi.org/10.1001/jamanetworkopen.2023.26346.
Ksinan, A. J. et al. (2023). Association between parental supply of alcohol and later adolescent alcohol use in a highly permissive context. Journal of Studies on Alcohol and Drugs, 84(1), 27-36.
Matthay, E. C. et al. (2021). Powering population health research: Considerations for plausible and actionable effect sizes. SSM-Population Health, 14, 1-9.https://doi.org/10.1016/j.ssmph.2021.100789.
Mynttinen M. A. et al. (2023). How adolescents and parents see their moral responsibilities with regard to adolescents using alcohol-A deductive secondary analysis. Journal of School Health, 93(1), 62-72.
Page, M. J. et al. (2021). The PRISMA 2020 statement: An updated guideline for reporting ystematic reviews. BMJ, 372(71), 1-9.
R Core Team. (2021). R: A language and environment for statistical computing (Version 4.0) [Computer software]. Retrieved May 20, 2024, from https://cran.r-project.org
The Jamovi Project. (2024). Jamovi (Version 2.5) [Computer Software]. Retrieved May 20 , 2024, from https://www.jamovi.org
Wilson, D. B. (2017). Formulas used by the “practical meta-analysis effect size calculator”George Mason University. Retrieved May 18 , 2024, from https://www.campbellcollaboration.org/escalc/equations.php
Wilson, D. B. (2023). Practical meta-analysis effect size calculator (Version 2023.11.27). Retrieved May 18, 2024, from https://www.campbellcollaboration.org/escalc/
Wilson, D. B. (n.d.). Practical meta-analysis effect size calculator [Computer software]. Campbell Collaboration. Retrieved May 17, 2024, from https://campbellcollaboration.org/research-resources/effect-size-calculator.html
Wilson, M. N. et al. (2018). When parents supply alcohol to their children: Exploring associations with drinking frequency, alcohol-related harms, and the role of parental monitoring. Drug and Alcohol Dependence, 183, 141-149. https://doi.org/10.1016/j.drugalcdep.2017.10.037.
Zhao, X. et al. (2020). Intention to drink and alcohol use before 18 years among Australian adolescents: An extended theory of planned behavior. Addictive Behaviors, 111, 106545. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2020.106545.
