แนวทางการพัฒนาเนื้อหาสารของการสื่อสารสุขภาพที่สร้างทัศนคติที่เหมาะสมต่อ พฤติกรรมพึงประสงค์และเสริมความตั้งใจในการแสดงพฤติกรรมที่เหมาะสมของ ศูนย์กิจการสร้างสุข สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาปัจจัยสำคัญในการออกแบบเนื้อหาสารของการสื่อสารสุขภาพของศูนย์กิจการสร้างสุข และ 2) เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาเนื้อหาสารของการสื่อสารสุขภาพที่สร้างทัศนคติที่เหมาะสมต่อพฤติกรรมพึงประสงค์ และเสริมความตั้งใจในการแสดงพฤติกรรมที่เหมาะสม เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์เชิงลึกกับกลุ่มตัวแทนองค์กร 6 คน ที่รับผิดชอบงานดูแลสุขภาวะของพนักงานและงานสื่อสารภายในองค์กร และกลุ่มผู้บริโภค 10 คน ที่เข้าร่วมโครงการภารกิจท้าคุณเปลี่ยน ลดพุง ลดโรค ของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ รวมทั้งการประชุมเชิงปฎิบัติการกับผู้บริหารศูนย์กิจการสร้างสุข 7 คน โดยนำข้อมูลที่ได้จากการทบทวนวรรณกรรมและงานวิจัย มาวิเคราะห์หาความสอดคล้องและความแตกต่างกับข้อมูลที่ได้จากการสัมภาษณ์เชิงลึก การสนทนากลุ่ม และการประชุมเชิงปฎิบัติการ ผลการวิจัยพบว่า มีปัจจัยสำคัญ 7 ประการ ในการออกแบบเนื้อหาสารที่ช่วยสร้างพฤติกรรมพึงประสงค์ทางสุขภาวะ ได้แก่ การระบุและการวิจัยผู้รับสารหลัก การวางกลยุทธ์การสื่อสาร การเลือกสิ่งเร้า การสร้างแรงจูงใจ การประเมินสภาพแวดล้อมและปัจจัย การระบุตัวแปรผลลัพธ์ และการใช้ตัวช่วยเสริมแรงในเนื้อหา อาทิ เทคนิคโน้มน้าวใจ หรือการใช้แหล่งข้อมูลและกลุ่มอ้างอิงที่หลากหลาย และแนวทางการออกแบบเนื้อหาสารให้เสริมสร้างพฤติกรรมด้านสุขภาวะต้องมีรูปแบบที่ใช้เผยแพร่ต่อได้ง่าย ระบุสิ่งจูงใจเพื่อสร้างแรงกระตุ้นในการปรับพฤติกรรม จัดแบ่งเนื้อหากับประเด็นสุขภาพที่ชัดเจนพร้อมผลลัพธ์ที่เชื่อมโยงกับเป้าหมายและปัญหาทางสุขภาพ และมีข้อมูลสนับสนุนเพียงพอต่อการพิจารณาตัดสินใจกระทำตามสิ่งที่เนื้อหาสารต้องการชักจูงใจ