นวัตกรรมภูมิปัญญาเพื่อการพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าทอมือของกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงโปว์ อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) ศึกษาภูมิปัญญาการผลิตผ้าทอมือกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงโปว์ 2) พัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าทอมือต้นแบบด้วยนวัตกรรมภูมิปัญญากลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงโปว์ และ 3) สร้างมูลค่าเพิ่มผลิตภัณฑ์ผ้าทอมือต้นแบบด้วยนวัตกรรมภูมิปัญญากลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงโปว์ อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม เก็บรวบรวมข้อมูลผู้ร่วมปฏิบัติการและผู้ทรงคุณวุฒิ โดยคัดเลือกเจาะจง 30 คน คือ ผู้นำชุมชน 5 คน ผู้แทนหน่วยงานภาครัฐ 7 คน นักวิชาการพัฒนาชุมชน 8 คน ปราชญ์ชาวบ้าน 3 คน กลุ่มพัฒนาอาชีพผ้าทอกะเหรี่ยง 7 คน โดยมีคุณสมบัติเป็นผู้ที่ประกอบอาชีพด้านทอผ้า เป็นผู้ที่ส่วนเกี่ยวข้องด้านนวัตกรรมภูมิปัญญาเพื่อการพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าทอมือ และมีความสมัครใจเข้าร่วมกิจกรรม โดยใช้แบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา นำเสนอเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า 1) การศึกษาภูมิปัญญาการผลิตผ้าทอมือ โดยศึกษาเรื่อง ประวัติศาสตร์ชุมชนด้านวัฒนธรรมการแต่งกาย โดยเป็นผ้าทอหน้าแคบที่ทอแบบ กี่เอว ซึ่งผ้าที่ทอจะถูกกำหนดตามความต้องการใช้งาน เช่น เสื้อ ผ้าซิ่น ย่าม 2) การพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าทอมือต้นแบบด้วยนวัตกรรมภูมิปัญญา โดยสกัดสีจากวัตถุดิบในชุมชน เช่น ขมิ้น เพกา ทำให้ได้เส้นด้ายสีเหลือง สีน้ำตาล การพัฒนาลายผ้าร่วมกับกลุ่มผู้ผลิตผ้าทอ โดยประยุกต์อัตลักษณ์วิถีชีวิตชุมชน มาออกแบบด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ ทำให้ได้การผลิตผ้าทอด้วยลายปลาตะพากส้ม ลายขัดกระด้ง และกระบวนการทอผ้าด้วยกี่กระทบ นำลายผ้าที่ร่วมกันออกแบบมาทอเป็นผืนผ้า และ 3) การสร้างมูลค่าเพิ่ม นำผ้าที่ทอแล้วมาแปรรูปเป็นชุดสุภาพสตรี
Article Details
เอกสารอ้างอิง
จุฑามาศ ตอนอ่อนเบ้า และจิรวัฒน์ พิระสันต์. (2563). นวัตกรรมการพัฒนาผ้าฝ้ายทอมืออัตลักษณ์ท้องถิ่นจังหวัดเลย. วารสารศิลปกรรมศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 12(2), 22-42.
โชติ บดีรัฐ และคณะ. (2563). การสร้างมูลค่าเพิ่มของผลิตภัณฑ์ภูมิปัญญาผ้าซิ่นตีนจกชุมชนบ้านสำราญราษฎร์ ตำบลไทยชนะศึก อำเภอทุ่งเสลี่ยม จังหวัดสุโขทัย. วารสารการบริหารการปกครองและนวัตกรรมท้องถิ่น, 4(1), 57-70.
นิพนธ์ เสตะพันธ์. (2565). คู่มือบันทึกชุมชนกะเหรี่ยงโปว์ อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี เอกสารชุมชนวิถีชีวิตของกะเหรี่ยงโปว์. กาญจนบุรี: พรสวรรค์การพิมพ์.
บุษยมาส ชื่นเย็น และคณะ. (2566). การพัฒนารูปแบบบรรจุภัณฑ์สิ่งแวดล้อมเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มของสินค้าชุมชนบ้านปะอาว อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารการจัดการและการพัฒนามหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี, 10(2), 31-48.
พระครูโสภณวีรานุวัตร และโยตะ ชัยวรมันกุล. (2566). การเพิ่มคุณประโยชน์ผลิตภัณฑ์พืชท้องถิ่นสู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์และมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชนของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนวิถีพุทธ ศูนย์อนุรักษ์พันธุ์กล้วย จังหวัดสุพรรณบุรี. วารสาร มจร พุทธปัญญาปริทรรศน์, 8(4), 275-286.
วิรัตน์ ทรงทวีสิน และทักษ์ อุดมรัตน์. (2562). การพัฒนารูปแบบการจัดการความรู้ของกลุ่มอาชีพผ้าทอมือจังหวัดเลย. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 21(2), 297-310.
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2566). แผนพัฒนาประชากรเพื่อการพัฒนาประเทศระยะยาว พ.ศ. 2565 - 2580. กรุงเทพมหานคร: พิมพ์ดีการพิมพ์.
สุกัญญา จัตุรงค์ และคณะ. (2565). การพัฒนาผ้าไหมพื้นเมืองเพื่อยกระดับเศรษฐกิจชุมชนจังหวัดชุมพร. สถาบันวิจัยและพัฒนามหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม, 9(3), 367-383.
โอกามา จ่าแกะ. (2560). กระบวนการจัดการความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นหัตถกรรมผ้าปักชาวเขาสู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์:กรณีศึกษากลุ่มชาติพันธุ์ชาวไทยภูเขาชนเผ่าม้งและเมี่ยน จังหวัดกำแพงเพชร. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ (สทมส.), 23(3), 52-70.
Yatniyom, P. et al. (2022). The Cotton Bag Products Designs of the Silk and Cotton Weaving Group Ban Ngua Ba Nguaba Subdistrict Wapi Pathum District Maha Saralham Province. Interdisciplinary Academic and Research Journal, 2(6), 753-754.
