กระบวนการเสริมสร้างยุติธรรมในชุมชนแบบมีส่วนร่วม ภายใต้บริบทของกฎหมาย กรณีศึกษา: องค์การบริหารส่วนตำบลท่าเรือ อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการส่งเสริมระบบยุติธรรมและเสนอแนะแนวทางการส่งเสริมระบบยุติธรรมในชุมชนพื้นที่องค์การบริหารส่วนตำบลท่าเรือ อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช ภายใต้บริบทของกฎหมาย เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี ได้แก่ การวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์เชิงลึกในขั้นตอนการศึกษาบริบทและแนวทางการส่งเสริมระบบยุติธรรมในชุมชน กับกลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญโดยเลือกแบบเจาะจง และการวิจัยเชิงปริมาณ โดยใช้แบบสอบถามในการศึกษาการส่งเสริมระบบยุติธรรมกับกลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ประชาชนและเจ้าหน้าที่ฝ่ายปกครองในพื้นที่ ใช้ตารางสำเร็จรูปของเครจซี่ มอร์แกน ได้จำนวน 385 คน การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ วิเคราะห์พรรณนาข้อมูลจากเอกสาร อธิบายปรากฎการณ์ที่เกิดขึ้นและข้อมูลจากการสัมภาษณ์เชิงลึกด้วยการสร้างข้อสรุปแบบอุปนัย ส่วนข้อมูลเชิงปริมาณ วิเคราะห์ค่าสถิติพื้นฐาน ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สรุปข้อมูลเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า 1) การส่งเสริมระบบยุติธรรมในชุมชนพื้นที่องค์การบริหารส่วนตำบลท่าเรือ อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช ภายใต้บริบทของกฎหมาย ทั้งหมด 5 ด้าน ได้แก่ ด้านการมีส่วนร่วมของชุมชน ด้านเครือข่ายการทำงาน พบว่า อยู่ในระดับมาก ส่วนด้านการบริหารจัดการ ด้านการสนับสนุนจากภาครัฐ และด้านนโยบายสนับสนุน พบว่า อยู่ในระดับปานกลาง ซึ่งยังบ่งบอกถึงความจำเป็นในการเสริมสร้างและพัฒนากระบวนการยุติธรรมในชุมชนต่อไป และ 2) ข้อเสนอแนะและแนวทางการส่งเสริมระบบยุติธรรม 2.1) การป้องกันและควบคุมอาชญากรรมในชุมชน 2.2) การรับเรื่องราวร้องทุกข์ แจ้งเบาะการทุจริตคอร์รัปชัน รวมทั้งปัญหาความเดือดร้อนของผู้ด้อยโอกาส 2.3) การไกล่เกลี่ยประนอมข้อพิพาท 2.4) การเยียวยาเสริมพลังแก่เหยื่ออาชญากรรมและความรู้สึกของชุมชน และ 2.5) การรับผู้พ้นโทษหรือผู้ถูกคุมประพฤติกลับสู่ชุมชน