การถ่ายทอดองค์ความรู้ในการจัดการขยะมูลฝอยโดยชุมชนมีส่วนร่วม ในเขตพื้นที่อำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้ เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ โดยดำเนินงานร่วมกับเทศบาลตำบลนาทับ อำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา มีวัตถุประสงค์เพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้ในการจัดการขยะมูลฝอยระดับครัวเรือน เพื่อสร้างรูปแบบการจัดการขยะมูลฝอย และจัดทำนโยบายสาธารณะในการจัดการขยะมูลฝอยระดับครัวเรือนเขตพื้นที่ตำบลนาทับ อำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา ได้คัดเลือกกลุ่มเป้าหมายซึ่งเป็นชุมชนเข้มแข็ง 3 ชุมชน คือ ชุมชนบ้านนาทับ ชุมชนบ้านเตาอิฐ และชุมชนบ้านคูน้ำรอบ เป็นพื้นที่นำร่อง และได้ถ่ายทอดองค์ความรู้การจัดการขยะในระดับครัวเรือนโดยชุมชน
มีส่วนร่วม ในประเด็นความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับขยะ การคัดแยกขยะมูลฝอย ต้นทาง การจัดตั้งธนาคารขยะ การระดมความคิดเพื่อสร้างรูปแบบการจัดการขยะโดยชุมชนมีส่วนร่วม และการจัดทำถังขยะอินทรีย์ในระดับครัวเรือนผลการศึกษา พบว่า ประชาชนในพื้นที่นำร่อง มีความรู้ ความเข้าใจในการจัดการขยะมูลฝอยในระดับครัวเรือนและพร้อมที่จะให้ความร่วมมือในการจัดการขยะต้นทาง จากการติดตามผลหลังการถ่ายทอดองค์ความรู้ พบว่า ประชาชนเกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมที่สำคัญในการจัดการขยะในครัวเรือน ได้แก่ การคัดแยกขยะแต่ละประเภทอย่างเป็นระบบ ร่วมกันจัดตั้งธนาคารขยะในชุมชน ทำถังขยะอินทรีย์ในครัวเรือน ในส่วนของการสร้างรูปแบบการจัดการขยะประชาชนช่วยกันคิดรูปแบบการจัดการขยะขึ้น ซึ่งจะมีผู้รับผิดชอบ 2 ฝ่าย คือ ครัวเรือน และเทศบาล โดยครัวเรือนจะมีหน้าที่ในระดับปฏิบัติการในการจัดการขยะต้นทางทุกประเภทตามนโยบายของเทศบาล และเทศบาลจะมีหน้าที่กำหนดนโยบายส่งเสริมและสนับสนุนกิจกรรมการจัดการขยะในระดับครัวเรือน จัดทำแผนการจัดการขยะเป็นนโยบายสาธารณะขยายผลครอบคลุมทุกพื้นที่
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมควบคุมมลพิษ. (2566). รายงานสถานการณ์สถานที่กำจัดขยะมูลฝอยชุมชนของประเทศไทย ปี พ.ศ. 2566. เรียกใช้เมื่อ 20 มกราคม 2568 จาก https://www.pcd.go.th/publication/31985/
เทศบาลตำบลนาทับ. (2566). ข้อมูลพื้นฐานด้านประชากร. เรียกใช้เมื่อ 12 เมษายน 2567 จาก http://www.natub.go.th/content/general_information
พิเชษฐ์ ศรีสุข. (2558). จิตสาธารณะ: คืนความยังยืนสู่มนุษยชาติ. วารสารวิชาการแพรวากาฬสินธุ์ มหาวิทยาลัยราชภัฎกาฬสินธุ์, 2(2), 64-83.
ระพีพัฒน์ วงษ์ภักดี และคณะ. (2563). การบริหารจัดการขยะมูลฝอยของชุมชนบ้านสวัสดี ตําบลกลันทา อําเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์. วารสารปัญญา, 27(1), 59-68.
ราเชนทร์ พูลทรัพย์. (2565). การจัดการองค์ความรู้และถ่ายทอดนวัตกรรมการจัดการขยะมูลฝอยในครัวเรือนและชุมชนแบบบูรณาการ ในพื้นที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดเชียงราย. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มมร วิทยาเขตอีสาน, 3(2), 54-66.
รุจิรา โปธาพันธ์. (2563). แนวทางการพัฒนาการจัดการขยะมูลฝอยในครัวเรือนเทศบาลตำบลหนองล่อง อำเภอเวียงหนองล่อง จังหวัดลำพูน. ใน วิทยานิพนธ์หลักสูตรสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาสาธารณสุขศาสตร์. มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่.
วิภาณี อุชุปัจ. (2561). ความรู้ พฤติกรรมในการจัดการขยะของประชาชน และคุณภาพการบริการในการจัดการขยะขององค์การบริหารส่วนตำบลเหล่ายาว อำเภอโฮ่ง จังหวัดลำพูน. ใน วิทยานิพนธ์หลักสูตรสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต สาขาสาธารณสุขศาสตร์. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
ศราวุฒิ ทับผดุง. (2563). ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการลดปริมาณขยะมูลฝอยครัวเรือนในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลที่ไม่มีการบริหารจัดการขยะมูลฝอย อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. ใน วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต สาขาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยนเรศวร.
ศุภกิจ ศรีสำราญ และคณะ. (2565). พฤติกรรมและปัจจัยเชิงสาเหตุในการจัดการขยะมูลฝอยของประชาชนในชุมชน. วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ, 15(2), 46-59.
สถาบันวิจัยสภาวะแวดล้อม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. (2562). โครงการนำร่องเพื่อสนับสนุนการจัดตั้งศูนย์สาธิตเทคโนโลยีด้านสิ่งแวดล้อม. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
