ปราปรบทร่วมสมัยในคัมภีร์ใบลานไทยวน วัดใหม่นครบาล จังหวัดราชบุรี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาลักษณะของปราปรบทร่วมสมัยและการผสมผสานทางวัฒนธรรมการเขียนที่ปรากฏในคัมภีร์ใบลานไทยวน วัดใหม่นครบาล จังหวัดราชบุรี เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยการศึกษาข้อมูลจากเอกสารที่เกี่ยวกับวัฒนธรรมคัมภีร์ใบลานของชาวไทยวน และภูมิหลังทางด้านประวัติศาสตร์ กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ปราปรบทร่วมสมัยที่ปรากฏในคัมภีร์ใบลานไทยวน จารด้วยอักษรธรรมล้านนา ภาษาไทยวน จำนวน 275 ผูก เก็บรวบรวมข้อมูลและวิเคราะห์เนื้อหาเชิงพรรณา ผลการศึกษาพบว่า ลักษณะของปราปรบทร่วมสมัย และการผสมผสานทางวัฒนธรรมการเขียนที่ปรากฏในคัมภีร์ใบลานไทยวน มีปราปรบทร่วมสมัยทั้งสิ้น 275 ผูก ปรากฏในตำแหน่งต่าง ๆ ของคัมภีร์ใบลาน 7 ตำแหน่ง ได้แก่ ตำแหน่งปกหน้า ตำแหน่งอักษรบอกอังกา ตำแหน่งหัวลาน (บริเวณขอบซ้ายของใบลาน) ตำแหน่งท้ายลาน (บริเวณขอบขวาของใบลาน) ตำแหน่งของเนื้อหา ตำแหน่งรูร้อยสายสนอง และตำแหน่งของปกหลัง ปราปรบทที่ปรากฏแสดงให้เห็นว่ากลุ่มไทยวนมีการใช้งานคัมภีร์ใบลานมาอย่างต่อเนื่องยาวนานจนมาถึงในยุคสมัยที่มีการเริ่มใช้ปากกาลูกลื่น ดินสอดำกราไฟต์ และเริ่มมีการศึกษาอักษรท้องถิ่นของกลุ่มคนไทยพื้นถิ่นราชบุรี ได้แก่ อักษรไทย และอักษรขอม ทำให้เกิดการผสมผสานทางวัฒนธรรมการเขียน ซึ่งปรากฏในปราปรบทร่วมสมัยที่มีการเขียนอักษรธรรมล้านนา ที่เป็นอักษรในวัฒนธรรมของคนไทยวนปะปนกันกับอักษรไทย และอักษรขอม การสมผสานทางวัฒนธรรมการเขียนนี้ทำให้เห็นว่า ได้รับวัฒนธรรมของกลุ่มคนไทยพื้นถิ่นมาปรับใช้ในสังคมไปพร้อม ๆ กับการพยายามดำรงอัตลักษณ์ของคนไทยวนได้เป็นอย่างดี
Article Details
เอกสารอ้างอิง
ดิเรก อินทร์จันทร์. (2560). แนวคิดและกระบวนการสร้างคัมภีร์พระไตรปิฎกในล้านนาและรัฐฉาน. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาภูมิภาคลุ่มน้ำโขงและสาละวินศึกษา. มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่.
ตุลาภรณ์ แสนปรน. (2557). มิติวัฒนธรรมจากข้อความท้ายใบลาน. วารสารลำปางหลวง, 1(2), 41-57.
นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ. (2567). Acculturation. คำศัพท์ทางมานุษยวิทยา. เรียกใช้เมื่อ 10 เมษายน 2567 จาก https://anthropology-concepts.sac.or.th/glossary/1
บังอร ปิยพันธุ์. (2541). ลาวในกรุงรัตนโกสินทร์. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์.
ภูเดช แสนสา. (2561). ชาวเชียงแสนย้ายแผ่นดิน. ข่วงผญา, 13(2018), 8-67.
สมคิด จำนงค์ศร. (2552). การพัฒนาพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นวัดนาหนองเป็นศูนย์การเรียนรู้วิถีชีวิตชุมชนชาวไทยวน ตำบลดอนแร่ อำเภอเมือง จังหวัดราชบุรี. ใน รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยมหิดล.
สุวิไล เปรมศรีรัตน์ และคณะ. (2547). แผนที่ภาษาของกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ ในประเทศไทย. ใน รายงานการวิจัย. สำนักคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ.
อัสรี มาหะมะ. (2562). กลุ่มชาติพันธุ์ : ไทยวน. เรียกใช้เมื่อ 29 มีนาคม 2567 จาก https://www.sac.or.th/databases/ethnic-groups/ethnicGroups/86
Berry, J. W. (1997). Immigration, Acculturation, and Adaptation. Applied Psychology, 46(1), 5-34.
Eng, J. O. (2022). Aspiring to Be a Buddha and Life Before Liberation: The Colophons of the Siamese Questions of King Milinda. Manuscript Studies: A Journal of the Schoenberg Institute for Manuscript, 7(1), 104-129.
Genette, G. (1997). Paratexts: Thresholds of Interpretation (J. E. Lewin, Trans.). Cambridge: Cambridge University Press.
Panarut, P. (2019). Ayutthaya Literature in the Hands of Bangkok Scribes and Scholars: Paratexts and Transmission History of Ayutthaya Literature in the Bangkok Period. In Doctor of Philosophy Thesis in Philosophy. Universität Hamburg.
Techasiriwan, A. (2019). Tai Lü manuscripts from Southern Yunnan and Northern Laos: The function and development of paratexts in a recently revived manuscript culture. In Doctor of Philosophy Thesis in Philosophy. Universität Hamburg. Universität Hamburg.
