แนวทางการบริหารจัดการสถานศึกษาวิถีพุทธสังกัดโรงเรียนสามัญเอกชน สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน จังหวัดเชียงใหม่
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มุ่งพัฒนาและตรวจสอบแนวทางการบริหารจัดการศึกษาวิถีพุทธ โดยมีวัตถุประสงค์สามประการ: 1) ศึกษาสภาพปัญหาการบริหารจัดการศึกษาวิถีพุทธที่โรงเรียนสามัญเอกชนในเชียงใหม่เผชิญ ซึ่งครอบคลุมด้านระบบ บุคลากร เวลา สื่อ แรงจูงใจ สภาพแวดล้อม การอบรม และความร่วมมือชุมชน 2) สำรวจวิธีการบริหารจัดการที่เป็นเลิศจากโรงเรียนต้นแบบที่บูรณาการหลักการบริหารจัดการสมัยใหม่ (POLC) กับหลักธรรมทางพุทธศาสนาอย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลให้นักเรียนมีพัฒนาการด้านวิชาการ คุณธรรม จริยธรรม ความรับผิดชอบ และทักษะชีวิต และ 3) พัฒนาและตรวจสอบความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของแนวทางการบริหารจัดการศึกษาวิถีพุทธที่สร้างขึ้น งานวิจัยนี้เป็นแบบผสมผสาน 3 ระยะ: ระยะที่ 1 เป็นเชิงปริมาณจากกลุ่มตัวอย่าง 80 คน (จากการสุ่มแบบแบ่งชั้น 107 คน) วิเคราะห์ด้วยสถิติเชิงพรรณนา ระยะที่ 2 เป็นเชิงคุณภาพจาก 105 คน และกลุ่มเป้าหมาย 6 คน จากสถานศึกษาที่มีแนวปฏิบัติที่ดี โดยใช้วิธีสัมภาษณ์และสังเกตการณ์ และระยะที่ 3 เป็นการพัฒนาและตรวจสอบแนวทางจากผู้เชี่ยวชาญ 5 ท่านที่เลือกแบบเจาะจง ซึ่งมีประสบการณ์เกี่ยวข้องกับการบริหารการศึกษาหรือสถานศึกษาวิถีพุทธไม่น้อยกว่า 5 ปี ผลการวิจัยพบว่า โรงเรียนประสบปัญหาหลายด้านตามที่ระบุไว้ ส่วนโรงเรียนที่เป็นเลิศสามารถบูรณาการหลักการบริหารและธรรมะได้จริง ส่งผลดีต่อผู้เรียนอย่างชัดเจน และ แนวทางการบริหารจัดการศึกษาวิถีพุทธที่พัฒนาขึ้นมี 5 ด้านหลัก ได้แก่ การบริหารจัดการโรงเรียนวิถีพุทธ การจัดวิถีพุทธสู่การเรียนรู้ กิจกรรมเพื่อพัฒนา การพัฒนาบุคลากรและคุณลักษณะ และการเกื้อกูลสัมพันธ์โรงเรียนวิถีพุทธและชุมชน ซึ่งแนวทางเหล่านี้ได้รับการยืนยันว่ามีความเหมาะสมและเป็นไปได้สูง
Article Details
เอกสารอ้างอิง
จงดี เพชรสังคูณ และคณะ. (2566). รูปแบบการบริหารจัดการโรงเรียนเอกชนสู่ความเป็นเลิศตามหลักสัปปุริสธรรม 7. วารสาร มจร อุบลปริทรรศน์, 8(2), 1715-1728.
ธนภัทร แสงจันทร์ และคณะ. (2564). รูปแบบการบริหารอาชีวศึกษาระบบทวิภาคีที่มีประสิทธิผลของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา. สิกขา วารสารศึกษาศาสตร์, 8(2), 76-85.
ธนัท ธนะเตชะสนิท และคณะ. (2564). การบริหารงานบุคคลตามหลักพรหมวิหาร 4 ของผู้บริหารโรงเรียน. วารสาร มจร อุบลปริทรรศน์, 6(3), 251-265.
ปกรณรัตน์ สุวรรณนภาศรี และคณะ. (2566). รูปแบบสมรรถนะของผู้บริหารสถานศึกษาในการจัดการการเรียนรู้แนวใหม่ของครู. วารสารพุทธจิตวิทยา, 8(1), 154-167.
เปรมจิต จารย์ตํารา และคณะ. (2563). รูปแบบการพัฒนาโรงเรียนวิถีพุทธในบริบทประเทศไทย. ศึกษาศาสตร์ มมร คณะศึกษาศาสตร์มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย, 8(2), 146-161.
พระครูอุดม จารุวรรณ (คําไล จารุว์โส). (2566). การจัดการศึกษาวิถีพุทธของพระสอนศีลธรรมในโรงเรียน. วารสารบวรสหการศึกษาและมนุษย์สังคมศาสตร์, 4(1), 10-16.
พระปลัดสถิต โพธิญาโณ และคณะ. (2567). พุทธวิธีการบริหารจัดการศึกษาสู่การพัฒนาอย่างยั่งยืน. ใน มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตเชียงใหม่ (บรรณาธิการ), การประชุมวิชาการระดับชาติและนานาชาติ ครั้งที่ 4 ภูมิพลังสร้างสรรค์ และพุทธนวัตกรรมในสังคมร่วมสมัย เนื่องในวาระครบรอบวันสถาปนา 40 ปี วิทยาเขตเชียงใหม่ (หน้า 534-535). เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตเชียงใหม่.
พระราชรัตนมงคล. (2562). พระพุทธศาสนากับสังคมไทย. วารสารวิจัยธรรมศึกษา, 2(2), 18-24.
พระสิทธิมณี สิทธิโก (พรมมี) และคณะ. (2566). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ของพระวิทยากรในโรงเรียนวิถีพุทธ. วารสารครุศาสตร์ มจร, 11(1), 1-15.
วิมลพร สุวรรณแสนทวี และเกษร สุ่มมาตย์. (2566). แนวทางการบริหารจัดการศึกษาโรงเรียนวิถีพุทธชั้นนำ. วารสารการบริหารการศึกษา มมร.วิทยาเขตร้อยเอ็ด, 3(2), 1-11.
สมศักดิ์ แป้นเกิด. (2566). แนวทางการพัฒนาการบริหารโรงเรียนวิถีพุทธของโรงเรียนคงคาราม. มหาวิทยาลัยศิลปากร, 7(2), 138-150.
อรุณพร รัตรักษ์ และคณะ. (2564). การบริหารจัดการตามแนวพระพุทธศาสนาในโรงเรียนประถมศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต 1. วารสารครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม, 15(1), 74-88.
อิทธิพล อินถา และคณะ. (2566). การพัฒนารูปแบบการบริหารโรงเรียนวิถีพุทธโดยใช้กระบวนการจัดการความรู้ของโรงเรียนเชียงดาววิทยาคม. วารสาร มจร.หริภุญชัยปริทรรศน์, 7(4), 174-189.
