การพัฒนารูปแบบการสอนวิทยาศาสตร์เพื่อส่งเสริมความฉลาดรู้ด้านวิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนาและหาคุณภาพของรูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ และ 2) ประสิทธิผลในการใช้รูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ เพื่อส่งเสริมความฉลาดรู้ด้านวิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยและพัฒนาแบบผสมผสานผ่านกระบวนการตามโมเดล ADDIE และออกแบบการทดลองแบบกลุ่มเดียววัดก่อนและหลัง กลุ่มเดียววัดหลายครั้ง และกลุ่มเดียววัดหลัง กลุ่มทดลองใช้ ได้แก่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 จากโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี ภาคเรียนที่ 2/2567 จำนวน 18 คน ซึ่งได้มาโดยการสุ่มแบบแบ่งกลุ่ม เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ รูปแบบฯ คู่มือของรูปแบบฯ แผนการจัดการเรียนรู้ แบบทดสอบความรู้วิทยาศาสตร์ แบบประเมินสมรรถนะทางวิทยาศาสตร์ แบบประเมินบริบททางวิทยาศาสตร์ แบบประเมินเจตคติทางวิทยาศาสตร์ และแบบสอบถามความคิดเห็นนักเรียน วิเคราะห์ข้อมูลโดยค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงแบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลพบว่า 1) รูปแบบการเรียนการสอนที่พัฒนาขึ้นมี 6 ขั้น ได้แก่ 1.1) เตรียมความพร้อมผู้เรียน 1.2) ให้ประสบการณ์เชื่อมโยงความรู้ 1.2.1) การนำเข้าสู่บทเรียน 1.2.2) การเสนอข้อมูลความรู้ 1.2.3) การมอบหมายงาน 1.3) นำเสนอประเด็นที่สนใจของกลุ่ม 1.4) นำเสนอโครงร่างผลงาน 1.5) ดำเนินการ ตรวจสอบ และแก้ไข 1.6) สรุปบทเรียนและประเมินผล
2) การทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์กับนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น พบว่า ผู้เรียนมีพัฒนาการทั้งด้านความรู้ สมรรถนะ เจตคติ และการเชื่อมโยงความรู้กับบริบทจริงอย่างชัดเจน แผนการเรียนรู้มีความเหมาะสมและใช้ได้จริง ส่งเสริมการเรียนรู้แบบร่วมมือกัน การคิดวิเคราะห์ และการประเมินตนเองอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งสะท้อนถึงศักยภาพของรูปแบบในการพัฒนาความฉลาดรู้ด้านวิทยาศาสตร์อย่างเป็นระบบ
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กุลธิดา ชนาภิมุข. (2563). การพัฒนาทักษะการคิดขั้นสูงของนักเรียนโดยใช้กิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงาน. วารสารครุศาสตร์ศึกษา, 31(2), 112-126.
พิมพลอย ตามตระกูล. (2562). การส่งเสริมสมรรถนะทางวิทยาศาสตร์ของนักเรียนผ่านการจัดการเรียนรู้แบบ STEM. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, 27(1), 45-58.
มาเรียม นิลพันธุ์. (2558). วิธีวิจัยทางการศึกษา Research Methodology in Education. (พิมพ์ครั้งที่ 9). นครปฐม: ศูนย์วิจัยและพัฒนาทางการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร.
รักถิ่น เหลาหา และนิพนธ์ เหลาหา. (2561). การพัฒนารูปแบบการเรียนรู้เชิงพื้นที่เพื่อส่งเสริมความฉลาดรู้ด้านวิทยาศาสตร์ในโรงเรียนชนบท. วารสารวิจัยเพื่อการพัฒนาเชิงพื้นที่, 10(2), 80-94.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2560). แนวทางการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างทักษะในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพมหานคร: สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2561). ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2561-2580 (ฉบับย่อ) สำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติ. เรียกใช้เมื่อ 26 กุมภาพันธ์ 2567 จาก https://www.nesdc.go.th/download/document/SAC/NS_SumPlanOct2018.pdf
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560 - 2579. กรุงเทพมหานคร: พริกหวานกราฟฟิค.
สุชานาฎ ทวีรุ่งเรือง. (2565). การพัฒนาความฉลาดรู้ทางวิทยาศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โดยใช้รูปแบบการเรียนรู้แบบสืบเสาะร่วมกับบริบทชุมชน. ใน วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาหลักสูตรและการสอน. มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม.
Chinn, C. A. & Malhotra, B. A. (2002). Epistemologically authentic inquiry in schools: A theoretical framework for evaluating inquiry tasks. Science Education, 86(2), 175-218.
Freiberg, H. J. & Driscoll, A. (2005). Universal teaching strategies. (4th ed.). Boston: Pearson Education.
Holbrook, J. & Rannikmae, M. (2009). The meaning of scientific literacy. International Journal of Environmental and Science Education, 4(3), 275-288.
Johnson, D. W. & Johnson, R. T. (2013). Pedagogy: New developments in the learning sciences.
Hauppauge: Nova Science Publishers.
Joyce, B. & Weil, M. (2015). Models of teaching. (9th ed.). Boston: Pearson.
Mishra, P. & Koehler, M. J. (2006). Technological pedagogical content knowledge: A framework for teacher knowledge. Teachers College Record, 108(6), 1017-1054.
Nitko, A. J. & Brookhart, S. M. (2014). Educational assessment of students. (7th ed.). Boston: Pearson.
OECD. (2019). PISA 2018 Assessment and Analytical Framework: Science, Reading, Mathematic and Financial Literacy. Paris: OECD Publishing.
OECD. (2023). PISA 2022 Results (Volume I): The State of Learning and Equity in Education. Paris: OECD Publishing.
PISA. (2022). Programme for International Student Assessment 2022 Results. Paris: OECD Publishing.
Shah, Z. A. et al. (2013). Attitude towards science learning: An exploration of Pakistani students. Journal of Turkish Science Education, 10(2), 35-47.
Siemens, G. (2005). Connectivism: A learning theory for the digital age. International Journal of Instructional Technology and Distance Learning, 2(1), 3-10.
Slavin, R. E. (2020). Cooperative learning: Theory, research, and practice. (3rd ed.). Boston: Allyn & Bacon.
Tytler, R. (2002). Teaching for understanding in science: A constructivist view. Australian Science Teachers Journal, 48(4), 30-35.
