การมีส่วนร่วมของชุมชนในการพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวชุมชนวิถีประมงพื้นบ้าน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อศึกษาสภาพแวดล้อมชุมชนในการพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวชุมชนวิถีประมงพื้นบ้าน และ (2) เพื่อสร้างแนวทางการมีส่วนร่วมของชุมชนในการพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวชุมชนวิถีประมงพื้นบ้าน การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เครื่องมือที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบสนทนากลุ่ม จากผู้ให้ข้อมูลหลัก 10 คน ซึ่งเป็นสมาชิกชุมชนบ้านหัวแหลม หมู่ 7 ตำบลสนามไชย อำเภอนายายอาม จังหวัดจันทบุรี ผลการศึกษาพบว่า การสร้างแนวทางการมีส่วนร่วมของชุมชน ควรมีส่วนร่วมจากภาคีต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ หน่วยงานปกครองส่วนท้องถิ่น หรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ผู้นำชุมชน และสมาชิกในชุมชน เพื่อร่วมกันพัฒนาชุมชนในการสร้างแหล่งท่องเที่ยววิถีประมงพื้นบ้าน และสร้างรายได้ให้กับชุมชน โดยมีส่วนประกอบของแนวทาง ได้แก่ ชุมชนต้องมีการจัดทำองค์ความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่เพื่อถ่ายทอดให้กับสมาชิกในชุมชน ควรนำทุนทางวัฒนธรรม ทุนทางสังคมและทรัพยากรต่างๆ ในชุมชน เพื่อนำมาร่วมในการขับเคลื่อนในการผลักดันการท่องเที่ยวของชุมชนวิถีประมงพื้นบ้าน รวมถึงการกำหนดแนวทางหรือกฎระเบียบเพื่อเป็นข้อกำหนดหรือกฎของชุมชน ชุมชนควรมีการกำหนดตลาดเพื่อเป็นแหล่งที่แน่นอนในการนำสินค้าไปจำหน่าย ควรรวมกลุ่มวิสากิจหรือกลุ่มแม่บ้าน เพื่อนำวัตถุดิบต่างๆ ที่หาได้ในชุมชนมาทำการแปรรูปให้มีความหลากหลายในผลิตภัณฑ์ ควรมีการฝึกอาชีพ หรืออบรมให้ความรู้เกี่ยวกับการใช้พื้นที่ชายฝั่งเพื่อประกอบอาชีพ การประชาสัมพันธ์ การตลาด รวมถึงการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน และควรมีการส่งเสริมการประชาสัมพันธ์โดยทำความร่วมมือกับหน่วยงานภาครัฐหรือภาคเอกชนเพื่อส่งเสริมการประชาสัมพันธ์ในรูปแบบต่างๆ ผ่านช่องทางต่างๆ