ผลของการใช้วิธีการตั้งคำถามแบบโสเครติสที่มีต่อความสามารถในการอ่านเชิงวิเคราะห์วรรณคดีของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ผู้แต่ง

  • กวิสรา เพชรดี ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง ประเทศไทย
  • เพชร วิจิตรนาวิน คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง ประเทศไทย

คำสำคัญ:

วิธีการตั้งคำถามแบบโสเครติส, ความสามารถในการอ่านเชิงวิเคราะห์วรรณคดี, นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลกระทบของการใช้วิธีการตั้งคำถามแบบโสเครติสต่อความสามารถในการอ่านวิเคราะห์วรรณคดีของนักเรียน โดยเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยก่อนและหลังการนำวิธีการสอนที่ใช้การตั้งคำถามแบบโสเครติสไปใช้ในการเรียนการสอน ประชากรกลุ่มเป้าหมาย คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนมัธยมศึกษาแห่งหนึ่งในจังหวัดลพบุรี จำนวน 1 ห้องเรียน ซึ่งมีจำนวน 43 คน ที่กำลังศึกษาในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567 โดยใช้วิธีการเลือกแบบเจาะจง (purposive sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ คือ (1) แผนการจัดการเรียนรู้โดยใช้วิธีการตั้งคำถามแบบโสเครติส จำนวน 12 แผน แผนละ 1 คาบเรียน คาบเรียนละ 50 นาที (2) แบบวัดความสามารถในการอ่านเชิงวิเคราะห์วรรณคดี ซึ่งเป็นปรนัยชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 30 ข้อ ระยะเวลาในการเก็บรวบรวมข้อมูล 4 สัปดาห์ สัปดาห์ละ 3 คาบเรียน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าทีแบบ dependent t-test ผลการศึกษาพบว่า ความสามารถในการอ่านเชิงวิเคราะห์วรรณคดีของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้โดยใช้วิธีการตั้งคำถามแบบโสเครติสมีคะแนนเฉลี่ยหลังการทดลองสูงกว่าก่อนทดลอง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05

เอกสารอ้างอิง

ชลธิดา หงษ์เหม. (2560). การพัฒนาความสามารถในการอ่านเชิงวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โดยใช้วิธีสอนแบบ SQ4R ร่วมกับแผนที่ความคิด. (ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศิลปากร).

ดวงมน จิตร์จำนงค์. (2566). สุนทรียภาพในภาษาไทย. (พิมพ์ครั้งที่ 6). ปทุมธานี: เดอะบุกส์พลัส.

ธีระพล แก้วคําจันทร์. (2564). การเปรียบเทียบความสามารถในการอ่านเชิงวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ด้วยวิธีการจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับผังกราฟิกกับวิธีการจัดการเรียนรู้แบบปกติ. (ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยรามคําแหง).

นฤกวิน วัฒนรัตน์. (2565). การพัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้กระบวนการแก้ปัญหาของโพลยาร่วมกับเทคนิคการใช้คำถามแบบโสเครติส เพื่อส่งเสริมทักษะการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง ร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1. (การศึกษาศาสตรบัณฑิต, มหาวิทยาลัยนเรศวร).

วรินทร สิริพงษ์ณภัทร, สุภัทรา อิ่มทรัพย์, เทวินทร์ พูลพิพัฒน์, ศุภาพิชญ์ ฝ่ายเดช, ปรณัฐ กิจรุ่งเรือง และ อธิกมาส มากจุ้ย. (2567). เทคนิคการตั้งคำถามแบบโสเครติสเพื่อการคิดอย่างมีวิจารณญาณ. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 22(1), 21-36.

ศิริลักษณ์ ไทยพงษ์. (2564). การพัฒนาการจัดการเรียนรู้สุขศึกษาโดยใช้ปัญหาเป็นฐานร่วมกับการตั้งคำถามแบบโสเครติส เพื่อส่งเสริมผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและการแก้ไขปัญหาเชิงสร้างสรรค์ของนักเรียนมัธยมศึกษา. (ครุศาสตรมหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย).

สายใจ ทองเนียม. (2560). ภาษาไทยเพื่อการสื่อสาร. กรุงเทพฯ: ซีเอ็ดยูเคชั่น

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2560). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 และมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดฯ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560). กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

สุนิสา บุญมา. (2563). การพัฒนากิจกรรมการจัดการเรียนรู้แบบสอนแนะให้รู้คิดร่วมกับเทคนิคการใช้คำถามแบบโสเครติส เพื่อส่งเสริมการคิดเชิงคณิตศาสตร์. (การศึกษามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยนเรศวร).

Akinde, O. A. (2015). A pilot study of students’ learning outcomes using didactic and Socratic instructional methods: An assessment based on Bloom’s taxonomy. Educational Research and Reviews, 10(21), 2821–2833.

Al-Darwish, S. (2012). The Role of Teacher Questions and the Socratic Method in EFL Classrooms in Kuwait. World Journal of Education, 2(4), 76-84.

Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2018). Research Methods in Education. (8th ed.). London: Routledge.

Creswell, J. W., & Guetterman, T. C. (2019). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. (6th ed.). New York: Pearson Education.

King, A. (1995). Designing the instructional process to enhance critical thinking across the curriculum: Inquiring minds really do want to know. Teaching of Psychology, 22(1), 13–17.

Paul, R., & Elder, L. (2006). The Thinker’s Guide to the Art of Socratic Questioning. California: Foundation for Critical Thinking Press.

Sahamid, H. (2016). Developing critical thinking through Socratic questioning: An action research study. International Journal of Education & Literacy Studies, 4(3), 62–72.

Thomas, G. (2017). How to do your research project: a guide for students. (3rd ed.). London: SAGE Publications.

Toledo, C. A. (2015). Dog bite reflections-Socratic questioning revisited. International Journal of Teaching and Learning in Higher Education, 27(2), 275–279.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-09-23

รูปแบบการอ้างอิง

เพชรดี ก., & วิจิตรนาวิน เ. (2025). ผลของการใช้วิธีการตั้งคำถามแบบโสเครติสที่มีต่อความสามารถในการอ่านเชิงวิเคราะห์วรรณคดีของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2. วารสารสังคมศาสตร์ปัญญาพัฒน์, 7(3), 347–356. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JSSP/article/view/286225

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย