การส่งเสริมสุขภาพวิถีพุทธของสมัชชาสุขภาพจังหวัดร้อยเอ็ด

ผู้แต่ง

  • พระอธิการนัฐวุฒิ สิริจนฺโท มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์ร้อยเอ็ด ประเทศไทย
  • พระครูสุตวรธรรมกิจ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์ร้อยเอ็ด ประเทศไทย
  • พลากร อนุพันธ์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์ร้อยเอ็ด ประเทศไทย
  • พระครูปริยัติวรเมธี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์ร้อยเอ็ด ประเทศไทย
  • ไพฑูรย์ สวนมะไฟ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์ร้อยเอ็ด ประเทศไทย
  • สนั่น ประเสริฐ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์ร้อยเอ็ด ประเทศไทย
  • สุกานดา จันทวารีย์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์ร้อยเอ็ด ประเทศไทย

คำสำคัญ:

การส่งเสริม, สุขภาพวิถีพุทธ, สมัชชาสุขภาพจังหวัดร้อยเอ็ด

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อพัฒนากิจกรรมส่งเสริมสุขภาพวิถีพุทธของสมัชชาสุขภาพจังหวัดร้อยเอ็ด (2) เพื่อเสริมสร้างเครือข่ายสุขภาพวิถีพุทธของของสมัชชาสุขภาพจังหวัดร้อยเอ็ด เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ พระสงฆ์ 5 รูป ผู้นำชุมชน 5 คน อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) 10 คน และประชาชนทั่วไป 15 คน รวม 35 รูป/คน โดยเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ แบบบันทึกการสนทนากลุ่ม และแบบสังเกต เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ สนทนากลุ่มย่อย สังเกตพฤติกรรม และจัดกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพวิถีพุทธ นำเสนอข้อมูลที่ได้โดยวิธีการพรรณนา ผลการศึกษาพบว่า 1) กิจกรรมส่งเสริมสุขภาพองค์รวมเชิงพุทธ คือ การประยุกต์ใช้หลักธรรมใช่ในการดำเนินชีวิตเพื่อให้มีความสุข ปลอดโรค ปลอดภัย ประกอบด้วย การพัฒนา 4 ด้าน ได้แก่ กายภาวนา ศีลภาวนา จิตตภาวนา ปัญญาภาวนา การส่งเสริมสุขภาพกายเชิงพุทธ เช่น การออกกำลังกาย เป็นต้น การส่งเสริมสุขภาพจิตเชิงพุทธ เช่น การแผ่เมตตา เป็นต้น การส่งเสริมสุขภาพปัญญาเชิงพุทธ เช่น การพิจารณาชีวิตตามหลักไตรลักษณ์ เป็นต้น การส่งเสริมสุขภาพสังคมเชิงพุทธ เช่น ประพฤติตนตามกฎหมาย เป็นต้น 2) การเสริมสร้างเครือข่ายสุขภาพวิถีพุทธของสมัชชาสุขภาพจังหวัดร้อยเอ็ดเป็นการทำงานแบบมีส่วนร่วมทุกขั้นตอนเริ่มตั้งแต่ประชุมวางแผนงานจนถึงประเมินและสรุปผลการดำเนินงานในแต่ละปี มีองค์ประกอบที่สำคัญคือ ขั้นตอนการสร้างเครือข่าย การจัดการระบบเครือข่าย การจัดบทบาทหน้าที่ของสมาชิกในเครือข่าย การใช้ประโยชน์เครือข่าย และการประยุกต์ใช้หลักธรรมภาวนา 4 ในการพัฒนากระบวนการเสริมสร้างเครือข่าย

เอกสารอ้างอิง

กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ. (2550). การอภิบาลระบบสุขภาพของประเทศไทย. กรุงเทพฯ: กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ.

ประคองธรรม จันทร์ขาว. (2560). ศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการเสริมสร้างสุขภาวะชุมชนแบบองค์รวมของชุมชนในเขตบริการของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านบ่อทราย อำเภอป่าพะยอม จังหวัดพัทลุง. (พุทธศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย).

พระมหาไกรวรรณ์ ชินทตฺติโย (ปุณขันธ์), พระปลัดสมชาย ปโยโค (ดําเนิน), พระมหาสุรชัย ชยาภิวฑฺฒโน (พุดชู), แม่ชีกุลภรณ์ แก้ววิลัย และ โยตะ ชัยวรมันกุล. (2560). การบูรณาการหลักพุทธธรรมในการส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงอายุขององค์กรชุมชน อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม (รายงานการวิจัย). พระนครศรีอยุธยา: สถาบันวิจัยพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระโสภณพัฒนบัณฑิต, ธวัลรัตน์ แดงหาญ และ พระประเสริฐศักดิ์ รตฺนญโณ. (2562). การขับเคลื่อนระบบสุขภาพ โดยใช้ธรรมนูญสุขภาพชุมชนวิถีพุทธ ตำบลหนองตาไก้ อำเภอโพธิ์ชัย จังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารวิชาการธรรมทัศน์, 19(2), 1-11.

ลัดดา ปิยเศรษฐ์. (2559). การศึกษาการพัฒนารูปแบบการสร้างสุขภาพดีวิถีพุทธในการป้องกันและแก้ไขปัญหาโรคเรื้อรังในชุมชน: กรณีศึกษาหมู่บ้านคุยป่ารัง ตําบลวังควง อําเภอพรานกระต่าย จังหวัดกําแพงเพชร. วารสารสุขศึกษา, 39(132), 23-34.

สำนักข่าวไทเกอร์นิวส์. (2561). จังหวัดร้อยเอ็ด จัดประชุมสมัชชาสุขภาพครั้งที่ 6 ประจำปี 2561. สืบค้นจาก https://www.tigernews.tv/28/09/2018/32878/.

สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ. (2550). พระราชบัญญัติสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550. นนทบุรี: สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช).

สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ. (2565). ธรรมนูญว่าด้วยระบบสุขภาพแห่งชาติ ฉบับที่ 3 พ.ศ. 2565. สืบค้นจาก https://old.nationalhealth.or.th/th/node/4556.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-29

รูปแบบการอ้างอิง

สิริจนฺโท พ., พระครูสุตวรธรรมกิจ, อนุพันธ์ พ., พระครูปริยัติวรเมธี, สวนมะไฟ ไ., ประเสริฐ ส., & จันทวารีย์ ส. (2025). การส่งเสริมสุขภาพวิถีพุทธของสมัชชาสุขภาพจังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารสังคมศาสตร์ปัญญาพัฒน์, 7(2), 261–272. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JSSP/article/view/283435

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย