ปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อการก่อหนี้ในระบบและนอกระบบของครัวเรือน
คำสำคัญ:
การก่อหนี้, หนี้ในระบบ, หนี้นอกระบบ, หนี้ครัวเรือนบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่ส่งผลให้ครัวเรือนก่อหนี้ทั้งในระบบและนอกระบบพร้อมกัน โดยใช้การวิจัยเชิงปริมาณ โดยข้อมูลที่นำมาวิเคราะห์ คือ ข้อมูลทุติยภูมิจากการสำรวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือน ปี 2566 ของสำนักงานสถิติแห่งชาติ จำนวน 22,861 ครัวเรือน แบ่งเป็น ครัวเรือนที่ก่อหนี้สินทั้งในระบบและนอกระบบพร้อมกัน จำนวน 650 ครัวเรือน และครัวเรือนที่ก่อหนี้ในระบบเพียงอย่างเดียว จำนวน 22,211 ครัวเรือน และสถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ แบบจำลองโพรบิท ผลการศึกษาพบว่า เพศ อายุ ระดับการศึกษาของหัวหน้าครัวเรือน เป็นปัจจัยที่ส่งผลในทิศทางตรงข้ามกับการก่อหนี้ทั้งในระบบและนอกระบบพร้อมกัน ในขณะที่ชั้นทางเศรษฐกิจของครัวเรือน คือ อาชีพครัวเรือนที่มีอาชีพเป็นผู้ประกอบธุรกิจของตนเอง และอาชีพคนงาน พนักงานหรือเสมียน และครัวเรือนที่มีวัตถุประสงค์ คือ กู้ยืมเพื่อใช้การศึกษาและกู้ยืมเพื่อทำธุรกิจ ลินทรัพย์ทางการเงินของครัวเรือน เป็นปัจจัยที่ส่งผลในทิศทางเดียวกันกับการก่อหนี้ทั้งในระบบและนอกระบบพร้อมกัน และผลการศึกษาความน่าจะเป็นที่ครัวเรือนจะตัดสินใจก่อหนี้ทั้งในระบบและนอกระบบพร้อมกัน พบว่า ครัวเรือนที่มีวัตถุประสงค์ในการกู้ยืมเพื่อทำธุรกิจจะส่งผลให้โอกาสที่ครัวเรือนก่อหนี้ทั้งในระบบและนอกระบบพร้อมกันเพิ่มขึ้นมากที่สุด รองลงมาคือ ครัวเรือนที่มีวัตถุประสงค์ในการกู้ยืมเพื่อใช้ในการศึกษา
เอกสารอ้างอิง
กนกพร ตันกิจเจริญ, กฤษณา เหมือนแกร, กาญจนารัตน์ ออมทรัพย์, จิรวรรณ สุวรรณสิชณน์, พรทิพย์ แสงช่วง และ พุฒิพัฒน์ ทวีวชิรพัฒน์. (2562). การศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดหนี้นอกระบบของประชาชนในเขตกรุงเทพมหานคร. ใน การประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 57: สาขาศึกษาศาสตร์, สาขาเศรษฐศาสตร์และบริหารธุรกิจ, สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ (น. 239-248). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
กมลพรรณ โคจรตระกูล และ ศิวพงศ์ ธีรอำพน. (2566). ปัจจัยที่มีผลต่อการก่อหนี้ครัวเรือนในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19. วารสารสังคมศาสตร์ปัญญาพัฒน์, 5(4), 171–186.
ชญาวดี ชัยอนันต์. (2566). เคลียร์หนี้เรื้อรังปูทางสู่การแก้หนี้อย่างยั่งยืน. สืบค้นจาก https://www.bot.or.th/th/research-and-publications/articles-and-publications/articles/prachachat-chayawadee-Feb24.html.
ณรากร แสงมณี. (2551). พฤติกรรมการใช้บัตรเครดิต กรณีศึกษา : รูปแบบการใช้จ่ายผ่านบัตรเครดิตที่ก่อให้เกิดหนี้และวิธีการจัดการหนี้บัตรเครดิต. (เศรษฐศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์).
นริศรา จั่นเพชร. (2559). ปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อหนี้ในระบบและหนี้นอกระบบของครัวเรือน. (เศรษฐศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์).
นิภาพันธ์ พูนเสถียรทรัพย์. (2567). เปรียบเทียบ ข้อดีข้อเสียกู้หนี้ในระบบ VS นอกระบบ. สืบค้นจาก https://www.scb.co.th/th.
บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนยูโอบี (ประเทศไทย) จำกัด. (2566). ถอดสมการปัญหา “หนี้ครัวเรือนไทย” แก้อย่างไรให้ ยั่งยืน. สืบค้นจาก https://www.uobam.co.th/th/publication/download/341.
เบญจมาภรณ์ อมรเลิศพานิช. (2551). ปัจจัยที่กำหนดการตัดสินใจก่อหนี้ของครัวเรือนในภาคเหนือและปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อมูลค่าหนี้ของครัวเรือนในภาคเหนือ. (เศรษฐศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่).
ผุสดี กลิ่นเกสร. (2552). ปัจจัยที่มีผลต่อหนี้สินนอกระบบของสมาชิกสหกรณ์ออมทรัพย์ในสถานประกอบการ :กรณีศึกษาสหกรณ์ออมทรัพย์สหภาพแรงงานไทยเรยอน จำกัด. (ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์).
พรทิพย์ แสงช่วง และ ศิวพงศ์ ธีรอำพน. (2564). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการเป็นหนี้นอกระบบของประชาชนในกรุงเทพมหานคร และปริมณฑล. วารสารรัฐประศาสนศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา, 4(2), 59–69.
โรส เตชชัยจินดำ. (2560). ปัจจัยที่มีผลต่อการกู้เงินนอกระบบของประชากรในเขตเทศบาลนครรังสิต จังหวัดปทุมธานี. (บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์).
วิชญาดา ถนอมชาติ. (2566). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการตัดสินใจกู้ยืมเงินนอกระบบสถาบันการเงิน. วารสารเศรษฐศาสตร์ประยุกต์และกลยุทธ์การจัดการ, 10(2), 176-197.
ศูนย์วิจัยกรุงศรี. (2567). หนี้ครัวเรือน” ส่อพุ่ง 16.8 ล้านล้าน ย้ำปัญหา รายได้ไม่พอใช้จ่าย แม้คน ไทยลด “ก่อหนี้” ก้อนใหม่. สืบค้นจาก https://www.thairath.co.th/money/economics/thailand_econ/2775635.
สถาบันวิจัยเศรษฐกิจป๋วย อึ๊งภากรณ์. (2566). ส่องหนี้นอกระบบจากข้อมูลสำรวจศูนย์ช่วยเหลือลูกหนี้และประชาชน.สืบค้นจาก https://www.pier.or.th/abridged/2022/08.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2562). สำรวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือน ปี 2562. สืบค้นจาก https://www.nso.go.th/nsoweb/nso/survey_detail/qC.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2564). ความแข็งแกร่งของหญิงไทยกับการเป็นบทบาทการเป็นผู้นำครัวเรือนเปราะบาง. สืบค้นจาก https://www.nso.go.th/nsoweb/storage/infomotion/2023/20230428015122_42738.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2564). สำรวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือน ปี 2564. สืบค้นจาก https://www.nso.go.th/nsoweb/nso/survey_detail/qC.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2566). สำรวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือน ปี 2566. สืบค้นจาก https://www.nso.go.th/nsoweb/nso/survey_detail/qC.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสังคมศาสตร์ปัญญาพัฒน์
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
