การเลือกซื้อโหวดและแคน: กรณีบ้านท่าเรือ จังหวัดนครพนม

บทคัดย่อ

โหวดและแคน เป็นเครื่องดนตรีพื้นบ้านอีสานที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก ทำให้มีผลิตออกมาจำหน่ายจำนวนมาก เครื่องดนตรีที่นำมาจำหน่ายนั้นราคาต่างกันตามคุณภาพ ผู้วิจัยจึงได้ศึกษาการเลือกซื้อเครื่องดนตรีพื้นบ้าน กรณีศึกษาโหวดและแคนจากบ้านท่าเรือ ตำบลท่าเรือ อำเภอนาหว้า จังหวัดนครพนม โดยมีการเก็บรวมรวมข้อมูล จากเอกสาร งานวิจัยและเก็บข้อมูลภาคสนามตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560 ถึงพฤษภาคม พ.ศ. 2560 โดยใช้การสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้างกับผู้เกี่ยวข้องคือ ผู้เชี่ยวชาญ ผู้จำหน่าย
ผู้ผลิตและผู้ซื้อ แล้วนำข้อมูลมาวิเคราะห์ ได้ผลการวิจัยดังนี้
การเลือกซื้อโหวดคุณภาพแบ่งเป็น โหวดทั่วไปกับโหวดคุณภาพสูง
1. คุณลักษณะของโหวดทั่วไป
1.1 ไม้ลูกโหวดทำมาจากไม้คุณภาพ มีความบางอยู่ระหว่าง 0.6 ถึง 1 มิลลิเมตร
1.2 ขี้สูดมีลักษณะแข็งเรียบเนียน ท่อลมไม่ผิดรูป
1.3 เสียงดังชัดเจน เสียงไม่เพี้ยน ใช้ลมเป่าน้อย
1.4 มีราคา 150 บาท ขึ้นไป
2. คุณลักษณะของโหวดคุณภาพสูง มีคุณสมบัติเพิ่มเติม ดังนี้
2.1 ส่วนบนของไม้ลูกโหวดหรือปากลูกโหวดบริเวณขอบต้องเรียบและคมเท่ากันทุกลูก
2.2 รูปลักษณ์ต้องสวยงามไม่แตกหัก ผิดรูป
2.3 เป่าได้ชัดเจนโดยง่าย โดยไม่ต้องหาหมุนหาองศาในการเป่าให้ดัง
2.4 ราคาของโหวด ควรสูงกว่า 180 บาท ขึ้นไป
การเลือกซื้อแคนคุณภาพแบ่งเป็น แคนทั่วไปกับแคนคุณภาพสูง
1. คุณลักษณะของแคนทั่วไป
1.1 ไม้ลูกแคนทำมาจากไม้คุณภาพ มีความบางเฉลี่ยที่ 0.9 มิลลิเมตร ลิ้นทำจากทองแดง
มีความหนาที่ 0.3 มิลิเมตร
1.2 ขี้สูดมีความอ่อนความเหนียวและยืดหยุ่น
1.3 ไม่มีมอด เสียงไม่เพี้ยน ใช้ลมเป่าน้อย เป่า-ดูด เสียงต้องเสมอกัน
1.4 ราคาของแคนนั้นต้องมีราคา 800 บาท ขึ้นไป
2. คุณลักษณะของแคนคุณภาพสูง มีคุณสมบัติเพิ่มเติมคือ
2.1 ลิ้นทำจากเงิน ใช้ลมน้อย ไม่กินลม
2.2 เป่าง่าย เป่าดังทุกตัวโน้ตและดังกังวาน
2.3 ราคาแคนที่มีคุณภาพที่ดีจะมีราคาประมาณ 2,500 บาท ขึ้นไป