คำพรัดโนรา: เล่าเรื่องใหม่ด้วยละครแบบร่วมสร้าง

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีจุดมุ่งหมายในการศึกษาเพื่อออกแบบและสร้างสรรค์ละครร่วมสมัยเพื่อสื่อสารหลักคำสอนที่แฝงฝังอยู่ในวิถีของโนราอันมีความโดดเด่นในเรื่องการให้คติสอนใจ คุณธรรมจริยธรรม หลักการใช้ชีวิตตามแบบฉบับของโนรา ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงสร้างสรรค์ทางศิลปะการแสดงที่เน้นการลงมือปฏิบัติ (Practice as Research) ด้วยกระบวนการละครแบบร่วมสร้างด้วยการสะท้อนทรรศนะจากผู้มีส่วนร่วมซึ่งเป็นนิสิตสาขาวิชาศิลปะการแสดง มหาวิทยาลัยทักษิณ มีกระบวนการสร้างงานแบ่งออกเป็น 4 ระยะ คือ การค้นหาและพัฒนาประเด็น พัฒนาเรื่อง/บท พัฒนาการแสดง และการนำเสนอผลงาน มีกลุ่มผู้ชมเป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายในจังหวัดสงขลาทำหน้าที่เป็นผู้ประเมินด้วยการสนทนากลุ่ม จากการศึกษาพบว่า การนำบทคำพรัดมาวิเคราะห์ สังเคราะห์ อีกครั้งเป็นกระบวนการหนึ่งที่จะยังทำให้บทคำพรัดยังมีการใช้-ดำรงอยู่ ทำซ้ำและขยายความเข้าใจในวงกว้าง ก่อให้เกิดการตีความเรียนรู้ความหมายที่แท้จริงที่ซ่อนอยู่อย่างเช่นละครร่วมสมัยเรื่องนี้มีแก่นสาระหลักของเรื่องคือ ความกตัญญู นำเสนอในรูปแบบละครลูกผสม (Hybrid Performance) ผสมผสานการรำ การร้อง แบบโนรา โดยใช้โครงสร้างการเล่นคำพรัดโนราแบบวิถีเดิมผสมผสานกับการเล่าเรื่องในวิถีใหม่ ทำให้ผู้ชมเกิดการเรียนรู้เรื่องราวของโนราที่มาจากบทคำพรัดได้ง่ายขึ้น ในขณะเดียวกันละครก็สามารถสื่อสารแก่นเรื่องความกตัญญูได้ แม้จะถูกนำเสนอผ่านการสร้างความหมายใหม่ก็ตาม