การวิเคราะห์บทประพันธ์เพลงพระอภัยมณีของ เด่น อยู่ประเสริฐ ตามหลักวิเคราะห์ของเฟลิกซ์ ซาลเซอร์

บทคัดย่อ

บทความวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์โครงสร้างทำนองและโครงสร้างเสียงประสาน บทประพันธ์เพลง พระอภัยมณี ประพันธ์โดย เด่น อยู่ประเสริฐ ในบทเพลงย่อยที่ 1-5 ตามหลักแนวคิดวิเคราะห์ของเฟลิกซ์ ซาลเซอร์ มุ่งเน้นไปที่โครงสร้างระดับกลางไปยังโครงสร้างระดับลึก ผลการวิเคราะห์พบว่า บทเพลงย่อยที่ 1 The Two Brothers เป็นการขยายความออกของคอร์ด C เมเจอร์ บทเพลงย่อยที่ 2 The Mermaid เป็นการขยายความออกของกลุ่มเสียง C มิกโซลิเดียน บทเพลงย่อยที่ 3 Wonder Island เป็นการขยายความออกของขั้นคู่ทรัยโทน ระหว่างโน้ต C และ โน้ต F# บทเพลงย่อยที่ 4 The Orgress เป็นการขยายความออกของโน้ต F# เคลื่อนที่ปกคลุมบริเวณดนตรีและบทเพลงย่อยที่ 5 Princess of the East เป็นการขยายความออกของขั้นคู่ทรัยโทน ระหว่างโน้ต C# และโน้ต G หลังจากการลดรูปโน้ตลงจะเห็นได้ว่า เด่น อยู่ประเสริฐ ได้ใช้กลุ่มเสียงต่าง ๆ เช่น โหมดฟรีเจียน เมโลดิกไมเนอร์ โครมาติก เพนทาโทนิก คอร์ดเรียงซ้อนขั้นคู่ 4 และ 5 เป็นต้น เพื่อสร้างสีสันทำนองใหม่ ๆ ให้กับบทประพันธ์เพลง อีกทั้งยังพบว่าโครงสร้างเสียงประสานในบทเพลงย่อยที่ 1-5 มีพื้นฐานมาจากโครงสร้างเสียงประสานแบบทำนองสอดประสาน เนื่องจากการดำเนินคอร์ดไม่เป็นไปตามกรอบดนตรีแบบแผนดั้งเดิม