พิธีแซนอาหยะจูยประจำปีของปราสาทบ้านโพธิ์ศรีธาตุ ตำบลเกาะแก้ว อำเภอสำโรงทาบ จังหวัดสุรินทร์

บทคัดย่อ

         บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอความสำคัญที่เป็นพื้นหลังของความเชื่อในธรรมชาติอันยิ่งใหญ่ ซึ่งกลายเป็นพิธีกรรมประจำปีของการนมัสการดวงวิญญาณบริสุทธิ์ในประสาทศรีธาตุ ในชุมชนหรือบ้านโพธิ์ศรีธาตุ อำเภอสำโรงทาบ จังหวัดสุรินทร์ ประชาชนมีความเชื่อเรื่องวิญญาณที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษมาพันปี คนในชนบทมีวิถีชีวิตที่ขึ้นอยู่กับทรัพยากรธรรมชาติ กรณีของการจัดพิธีกรรมประจำปีเพื่อบูชาความอุดมสมบูรณ์ของธรรมชาติก่อนที่พืชจะเติบโต เป็นเทศกาลประจำปีของชุมชน ซึ่งเป็นความเชื่อที่สืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน

         ฐานคติความเชื่อในอำนาจเหนือธรรมชาติอันเป็นที่มาของประเพณีแซนอาหยะจูยทำให้เกิดวัฒนธรรมเชิงพิธีกรรมและบวงสรวงเซ่นไหว้ต่อวิญญาณที่เชื่อว่าศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งมีความเชื่อว่าอาจสถิตอยู่ในปราสาทอันเป็นเทวสถาน ตามลัทธิไศวนิกายที่บูชาพระศิวะ ซึ่งมีความเชื่อว่าดวงวิญญาณมีมาตั้งแต่สมัยโบราณนับพันปี ให้ชุมชนบ้านโพธิ์ศรีธาตุ อำเภอสำโรงทาบ จังหวัดสุรินทร์ มีวิถีชีวิตความเป็นอยู่ที่ต้องพึ่งพิงอาศัยธรรมชาติและฟ้าฝน ด้วยเหตุนี้เองจึงต้องจัดเครื่องพิธีกรรมบูชาแซนอาหยะจูยประจำปีก่อนการลงทำการเพาะปลูกทุกปี คือ พิธีกรรมแซนอาหยะจูยบูชาเพื่อความอุดมสมบูรณ์จาก อาหยะจูย ซึ่งสถิต ณ ปราสาทวัดโพธิ์ศรีธาตุ อันเป็นศาสนาสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ประจำชุมชนแห่งนี้มานานนับพันปี

       จุดประสงค์พิธีกรรมแซนอาหยะจูยเพื่อความอุดมสมบูรณ์ และความเป็นสิริมงคลในการเพาะปลูก หรืออาจเป็นการบอกกล่าวต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่มีความเคารพนับถือ และศรัทธาพิธีกรรมการบวงสรวงทุกปีของกลุ่มชาวไทยกูย จัดประกอบขึ้นในข้างขึ้น 5 ค่ำ เดือน 3 ของทุกปีก่อนการลงทำการเพาะปลูก และเป็นประเพณีเล็ก ๆ ที่ชาวชุมชนนี้ยังให้ความนับถือ และยังมีการรักษาสืบทอดอยู่ในปัจจุบัน