รูปแบบการพัฒนาสุขภาวะผู้สูงอายุองค์รวมเชิงพุทธบูรณาการ ในอำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ

บทคัดย่อ

              บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์คือ 1) เพื่อศึกษาการพัฒนาสุขภาวะองค์รวมผู้สูงอายุในสังคมไทยในปัจจุบัน 2) เพื่อศึกษาสภาพปัญหาสุขภาวะผู้สูงอายุในอำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ และ 3) เพื่อเสนอรูปแบบการพัฒนาสุขภาวะผู้สูงอายุองค์รวมเชิงพุทธบูรณาการในอำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ โดยได้ลงพื้นที่วิจัยเพื่อสัมภาษณ์ สนทนากลุ่ม โดยมีประชากรทั้งหมด 40 รูป/คน เพื่อการรวบรวมข้อมูล แล้วมาวิเคราะห์และสังเคราะห์ข้อมูล เพื่อให้ได้องค์ความรู้ในการวิจัยตามวัตถุประสงค์

              ผลการวิจัยพบว่า

              การพัฒนาสุขภาวะองค์รวมผู้สูงอายุในสังคมไทยในปัจจุบัน พบว่า จำนวนประชากรเพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 15.28 ของประชากรทั้งหมดในแต่และช่วงลำดับ เพราะขณะนี้ผู้คนอายุยืนยาวมากขึ้น การส่งเสริมการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุเน้นเอาใจใส่ดูแลเรื่องอาหารและการออกกำลังกาย ให้การรักษาพยาบาลเมื่อเจ็บป่วยไข้ ผู้สูงอายุได้มีโอกาสพบปะสังสรรค์กับญาติใกล้ชิด ให้เคารพนับถือผู้สูงอายุ และรัฐควรจัดบริการทางการแพทย์ส่งเสริมสัมพันธภาพในครอบครัวและสังคม

             สภาพปัญหาสุขภาวะผู้สูงอายุองค์รวมในอำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ พบว่า  (1) สภาพปัญหาสุขภาพกายอันเกิดจากเป็นปัญหาเกี่ยวกับความเสื่อมของร่างกายสังขารที่เปลี่ยนแปลงไปตามวัย (2) สภาพปัญหาด้านสุขภาพจิตของผู้สูงอายุ เป็นผลมาจากการอยู่คนเดียว ซึมเศร้า และเกิดความกังวล (3) ปัญหาด้านโรคประจำตัวของผู้สูงอายุ เกิดจากพฤติกรรม นิสัยส่วนตัว และโรคกรรมพันธุ์ และ (4) สภาพปัญหาของสภาวะทางอารมณ์เกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ ความคิด และความวิตกกังวลของผู้สูงอายุ

          รูปแบบการพัฒนาสุขภาวะผู้สูงอายุองค์รวมเชิงพุทธบูรณาการในอำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ มี 4 รูปแบบ ดังนี้ (1) รูปแบบการพัฒนาสุขาภาวะทางกาย คือ การรักษาศีล 5 ให้บริสุทธิ์ การนำไปปฏิบัติอย่างจริงจัง การรักษาศีลอุโบสถให้บริสุทธิ์  และการสำรวมกายอย่างสุจริต (2) รูปแบบการพัฒนาสุขภาวะทางจิต คือ การให้ทานย่อมส่งผลถึงสภาพจิตใจที่สะอาดและมีสุขภาพจิตที่ดี การสวดมนต์ การพัฒนาจิตให้เกิดเป็นความสุข และการปฏิบัติสมาธิกรรมฐาน (3) รูปแบบการพัฒนาสุขภาวะทางสังคม คือ เป็นการเข้าร่วมกิจกรรมทางพระพุทธศาสนา การมีความศรัทธาในการปฏิบัติธรรมต่าง ๆ ได้พบปะกัลยาณมิตรที่ดีนั้นย่อมนำพาไปสู่ความเจริญ และ (4) รูปแบบการพัฒนาสุขภาวะทางปัญญา คือ การฝึกฝนอบรมตามหลักไตรสิกขา การมีคุณภาพชีวิตที่ดี และการพิจารณาเข้าใจสภาพความเป็นจริงของชีวิต คือ อนิจจัง ทุกขัง และอนัตตา