การศึกษาวิเคราะห์เรื่องกรรมตามทัศนะของนักปราชญ์ชาวพุทธในสังคมไทย

ผู้แต่ง

  • พระมหาธีรานนท์ ปริปุณฺโณ (ล่ำสัน) มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตร้อยเอ็ด
  • พระครูใบฎีกานรินทร์ สีลเตโช มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตร้อยเอ็ด
  • พระครูวินัยธร ธรรมรัตน์ เขมธโร มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตร้อยเอ็ด

คำสำคัญ:

กรรม, นักปราชญ์ชาวพุทธ, สังคมไทย

บทคัดย่อ

               บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาความรู้เรื่องกรรมในคัมภีร์พระพุทธศาสนา 2) เพื่อศึกษาทัศนะเรื่องกรรมของนักปราชญ์ชาวพุทธในสังคมไทย และ 3) เพื่อวิเคราะห์กรรมตามทัศนะของนักปราชญ์ชาวพุทธในสังคมไทย การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพและนำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์เชิงพรรณนา

               ผลการวิจัยพบว่า

               พระพุทธศาสนาได้อธิบายเรื่องกรรมในฐานะการกระทำอันเกิดจากเจตนา ที่เป็นกุศล หรืออกุศล ที่แสดงออกทางกาย ทางวาจา และทางใจ เมื่อบุคคลได้กระทำกุศลกรรมหรืออกุศลกรรมสำเร็จแล้ว กุศลหรืออกุศลกรรมนั้นจะเป็นปัจจัยให้เกิดผลตามสมควรแก่กรรมนั้น ๆ แต่หากว่าการกระทำใดไร้ซึ่งเจตนา ก็ย่อมไม่มีผลตามกรรมนิยาม กล่าวคือไม่เป็นกรรม ไม่เป็นไปตามกฎแห่งกรรม แม้ว่ากรรมนั้นจะเล็กน้อยหรือทำมาช้านานประการใดก็ตาม ผลแห่งกรรมคือวิบากนั้นจะติดตามไปต้องได้รับผลเมื่อถึงโอกาส

               ทัศนะเรื่องกรรมของนักปราชญ์ชาวพุทธในสังคมไทย เป็นความพยายามอธิบายให้เห็นว่า คำสอนทางพระพุทธศาสนาได้แบ่งแยกประเภทแห่งกรรมไว้เป็นกี่ประเภท และกรรมแต่ละประเภทนั้นมีนามบัญญัติไว้ว่าอย่างไร มีลักษณะ และทำหน้าที่ต่างกันอย่างไรบ้าง ส่วนในเรื่องของกรรมวิบากหรือผลแห่งกรรม เป็นการแสดงเพื่อให้ เห็นความเป็นไปแห่งกรรมวิบากโดยประการต่าง ๆ ซึ่งเป็นการขจัดข้อกังขาในปัญหาที่ว่า กรรมมีผลจริงหรือไม่ หากกรรมมีผลจริงแล้วไซร้ กรรมนั้นจะให้ผลเหมือนกันหรือแตกต่างกันอย่างไร อกุศลกรรมความชั่วช้าที่เรียกว่าบาป

               วิเคราะห์กรรมตามทัศนะของนักปราชญ์ชาวพุทธในสังคมไทย กรรม คือ การกระทำที่ประกอบด้วยเจตนาอันมีพื้นฐานมาจากกิเลส ที่แสดงออกมา ทางกาย วาจา และ ใจ เมื่อบุคคลกระทำกรรม เช่นใด ก็ย่อมได้รับผลของกรรมเช่นนั้น มีทั้งกรรมดีและกรรมชั่ว เป็นกฎแห่งเหตุและผล เรียกอีกอย่างว่า “กฎแห่งกรรม” เมื่อมนุษย์มีการกระทำดีย่อมทำให้ได้รับผลดี เมื่อกระทำชั่วย่อมทำให้ได้รับผลชั่ว

เอกสารอ้างอิง

มหามกุฏราชวิทยาลัย. (2534). พระไตรปิฎกพร้อมอรรถกถา แปล ชุด 91. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย.

สมภาร พรมทา. (2542). พุทธปรัชญา. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

เทวินทร์ เหล็งศักดิ์ดา. (2561). ศึกษาวิเคราะห์กรรมในคัมภีร์พระพุทธศาสนา. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาพระไตรปิฎกศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

บุญเสมอ แดงสังวาล. (2546). เกิดเพราะกรรม. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: แสงดาว.

คณะสหายธรรม. (2535). กรรม. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิอภิธรรม มหาธาตุวิทยาลัย.

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2561). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ 31. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระพรหมโมลี (วิลาส ญาณวโร ป.ธ. 9). (2552). กรรมทีปนี. จัดพิมพ์โดย สำนักปฏิบัติธรรมประจำจังหวัดสงขลา แห่งที่ 2 วัดชัยมงคลพระอารามหลวง จังหวัดสงขลา.

วศิน อินทสระ. (2555). หลักกรรมและการเวียนว่ายตายเกิด. จัดพิมพ์เป็นธรรมทานโดยชมรมกัลยาณาธรรม. สมุทรปราการ: บริษัท ขุมทองอุตสาหกรรมและการพิมพ์ จำกัด.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2021-12-27

รูปแบบการอ้างอิง

ปริปุณฺโณ (ล่ำสัน) พ. ., สีลเตโช พ. ., & เขมธโร พ. ธ. . (2021). การศึกษาวิเคราะห์เรื่องกรรมตามทัศนะของนักปราชญ์ชาวพุทธในสังคมไทย. วารสารวิชาการ มจร บุรีรัมย์, 6(2), 316–330. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/ambj/article/view/249592

ฉบับ

ประเภทบทความ

Research Articles