ที่มาและการเปลี่ยนแปลงชื่อวัด ตำบลในเวียง อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน

บทคัดย่อ

             บทความวิจัยเรื่อง “ที่มาและการเปลี่ยนแปลงชื่อวัดตำบลในเวียง อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน” มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาที่มาและการเปลี่ยนแปลงชื่อวัดตำบลในเวียง อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน จำนวน ทั้งหมด 25 วัด มีวิธีการดำเนินการวิจัย โดยการสัมภาษณ์ พระหรือผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง วัดละ 1 รูป จำนวน 20 วัด และการศึกษาเชิงเอกสาร จำนวน 5 วัด

            ผลการวิจัยพบว่า

1.  ด้านลักษณะทางภาษาของชื่อวัดเกี่ยวกับจำนวนพยางค์ พบว่า มีชื่อวัด ที่มีจำนวนพยางค์ 2 พยางค์ 18 ชื่อ วัดที่มีจำนวนพยางค์ 3 พยางค์ 5 ชื่อ และชื่อวัดที่มีจำนวนมากกว่า 4 พยางค์ 2 ชื่อ ประเด็นต่อมาการศึกษาที่มาของชื่อวัด พบว่า มีที่มาจากภาษาถิ่นเหนือจำนวน 4 ชื่อ ที่มาจากลักษณะทางภูมิศาสตร์จำนวน 9 ชื่อ ที่มาตามความหมายที่เป็นมงคลจำนวน 4 ชื่อ ที่มาจากสิ่งสำคัญภายในวัดจำนวน 6 ชื่อ ที่มาจากนามผู้สร้าง ผู้อุทิศ หรือผู้บูรณะ จำนวน 4 ชื่อ ที่มาจากประวัติความเป็นมาและตำนานของวัดจำนวน 5 ชื่อ และที่มาจากนามบ้านเมืองจำนวน 3 ชื่อ 2) ด้านความหมาย พบความหมายเกี่ยวกับ ภูมิประเทศจำนวน 9 ชื่อ ความหมายเกี่ยวกับคนและวงศ์ตระกูล จำนวน 4 ชื่อ นอกจากนั้นยังมีการเปรียบเทียบลักษณะภาษาของชื่อวัดที่มีการเปลี่ยนแปลง แบ่งเป็น 2 ด้าน คือ 1) ด้านลักษณะทางภาษาของชื่อวัดเกี่ยวกับจำนวนพยางค์ พบว่ามีการปรับเปลี่ยนที่จำนวนพยางค์เท่าเดิมจำนวน 3 ชื่อ การปรับเปลี่ยนที่จำนวนพยางค์เพิ่มขึ้นจำนวน 1 ชื่อ และการปรับเปลี่ยนที่จำนวนพยางค์ลดลง 1 ชื่อ อีกทั้งที่มาของภาษาที่ใช้ตั้งชื่อวัดที่มีการเปลี่ยนแปลง พบว่า มีการตั้งชื่อวัดที่มาจากภาษาถิ่นเหนือจำนวน 1 ชื่อ ที่มาจากลักษณะทางภูมิศาสตร์จำนวน 2 ชื่อ ที่มาตามความหมายที่เป็นมงคลจำนวน 2 ชื่อ ที่มาตามสิ่งสำคัญภายในวัดจำนวน 2 ชื่อ ที่มาตามนามผู้สร้าง ผู้อุทิศ หรือผู้บูรณะ จำนวน 2 ชื่อ 2. ด้านความหมาย พบว่า มีความหมายคล้ายเดิมจำนวน 4 ชื่อและความหมายเปลี่ยนไปจากเดิม จำนวน 1 ชื่อ