การประกอบสร้างอัตลักษณ์ในภาพยนตร์มวยไทย

ผู้แต่ง

  • เจตษ์ บุณโยประการ หลักสูตรนิเทศศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการภาพยนต์และสื่อดิจิทัล, มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต
  • ปัทมวดี จารุวร
  • สุชาติ โอทัยวิเทศ หลักสูตรนิเทศศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการภาพยนต์และสื่อดิจิทัล, มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต
  • เจตน์ศักดิ์ แสงสิงแก้ว หลักสูตรนิเทศศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการภาพยนต์และสื่อดิจิทัล, มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต
  • ไกรสร วงศ์อนันต์ศักดิ์ หลักสูตรนิเทศศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการภาพยนต์และสื่อดิจิทัล, มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต

คำสำคัญ:

อัตลักษณ์ไทย , การประกอบสร้างความจริงทางสังคม , ทฤษฎีการเล่าเรื่อง, มวยไทย

บทคัดย่อ

งานวิจัยเพื่อวิเคราะห์การสร้างอัตลักษณ์ความเป็นไทย ผ่านการเล่าเรื่องและตัวละครในภาพยนตร์แนวศิลปะการต่อสู้ ใช้มวยไทยเป็นแกนหลัก ได้แก่ องค์บาก (พ.ศ. 2546) ต้มยำกุ้ง (พ.ศ. 2548) และไชยา (พ.ศ. 2550) โดยใช้แนวคิดการประกอบสร้างความจริงทางสังคม (Social Construction of Reality) และทฤษฎีการเล่าเรื่อง (Narrative Theory) เป็นกรอบในการวิเคราะห์    ผลการวิจัยพบว่า ภาพยนตร์ทั้งสามเรื่องได้นำเสนออัตลักษณ์ไทยผ่านองค์ประกอบ ได้แก่ ฉาก วิถีชีวิต ประเพณี การไหว้ครู ความผูกพันกับชุมชน การสอดแทรกศิลปะการต่อสู้มวยไทยเชิงสัญลักษณ์ของความกล้าหาญ ความภาคภูมิใจในชาติ และการปกป้องสิ่งที่มีคุณค่า มีตัวละครเอกในฐานะ "วีรบุรุษ" ที่มีความสามารถด้านมวยไทยเป็นสื่อกลางในการเชื่อมโยงอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมกับจิตสำนึกทางสังคม นอกจากนี้ ภาพยนตร์ยังทำหน้าที่เป็นเครื่องมือ soft power ที่ทรงพลังในการส่งเสริมวัฒนธรรมไทยสู่สายตานานาชาติ ผ่านการสื่อสารภาพลักษณ์ของมวยไทยในมิติที่หลากหลาย ทั้งในเชิงกีฬา ศิลปะ และความหมายทางสังคม ส่งผลต่อความนิยมในระดับนานาชาติและการตระหนักรู้ในคุณค่าของมวยไทยในฐานะมรดกทางวัฒนธรรม

เอกสารอ้างอิง

กาญจนา แก้วเทพ. (2545). สื่อสารมวลชน ทฤษฎีและแนวทางการศึกษา. พิมพ์ครั้งที่3. กรุงเทพฯ: ศาลาแดง

นลินทิพย์ เนตรวงศ์ .(2559). ภาพตัวแทน “ผู้ชายในฝันในละครโทรทัศน์แนวโรมานซ์ [วิทยานิพนธ์วารสารศาสตร์มหาบัณฑิต, สาขาสื่อสารมวลชน] มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

นิติราษฎร์ บุญโย และ บรรจง โกศัลวัฒน์.(2565). การสร้างสรรค์งานภาพยนตร์ของปรัชญา ปิ่นแก้วกรณีศึกษาภาพยนตร์เรื่ององค์บาก (2546) และต้มยำกุ้ง (2548). กรุงเทพธุรกิจ, เข้าถึงได้จาก: https://www.bangkokbiznews.com/social/1004105#google_vignette.

นิพนธ์ คุณารักษ์ (2558). ภาษาภาพยนตร์ : องค์ประกอบของภาพยนตร์. Journal of Fine and Applied Arts Khon Kaen University, 1(1), 20–29.

บัญยง พูลทรัพย์, สมสุข หินวิมาน, และโสภัทร นาสสวัสดิ์. (2560). การสร้างภาพตัวแทนวีรบุรุษสามัญชนในภาพยนตร์ไทย. วารสารนิเทศศาสตร์ธุรกิจบัณฑิตย์, 11(2), 181-207.

บรรจง โกศัลวัฒน์ ปัทมวดี จารุวร และสุชาติ โอทัยวิเทศ. (2563). ภาพยนตร์แนวต่อสู้ของไทยในบริบททางสังคมวัฒนธรรม. วารสารวิชาการ มนุษย์ศาสตร์และสังคมศาสตร์มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย 40(4), 186–199.

พรพิศ กาญจนวัฒนา. (2562). ธุรกิจมวยไทย 4.0 ต้นแบบธุรกิจกีฬาเอื้อการท่องเที่ยว ขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทยให้ไกลกว่าเดิม .Salika เข้าถึงได้จาก https://www.salika.co/2019/01/03/thailand-boxing-business-4-0

สำราญ สุขแสวง (2560). ตำราศาสตร์และศิลปะมวยไทย . ราชบุรี : มหาวิทยาลัยราชภัฎจอมบึง

อภิญญา เฟื่องฟูสกุล. (2543) .อัตลักษณ์ : การทบทวนทฤษฎีและกรอบแนวคิด.กรุงเทพ : คณะกรรมการสภาวิจัยแห่งชาติ สาขาสังคมวิทยา สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-12-24

รูปแบบการอ้างอิง

บุณโยประการ เ., จารุวร ป., โอทัยวิเทศ ส., แสงสิงแก้ว เ., & วงศ์อนันต์ศักดิ์ ไ. (2025). การประกอบสร้างอัตลักษณ์ในภาพยนตร์มวยไทย. วารสารสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ สถาบันอุดมศึกษาเอกชนแห่งประเทศไทย, 31(2), 26–39. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/apheit-ss/article/view/284725

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย